O Αριστοτέλης Καρυτινός, διευθύνων σύμβουλος της Prodea Investments αναφέρει ότι η αγορά των ΑΕΕΑΠ στην Ελλάδα μεγαλώνει, αλλά χαρακτηρίζεται ακόμη από χαμηλά μεγέθη και μεγάλη ανομοιομορφία – «Πρέπει να μεγαλώσουμε με μεγαλύτερο ρυθμό, ώστε να έχουμε μια σοβαρή αγορά ΑΕΕΑΠ. Eχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε», δηλώνει
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
26.02.23 14:50
Μάκης Αποστόλου
Μάκης Αποστόλου
Πηγή: Pixabay
Μορφή…χιονοστιβάδας έχουν πάρει τα deals στον εγχώριο κλάδο των ακινήτων, με μεγάλους πρωταγωνιστές τις ΑΕΕΑΠ αλλά και ξένα funds που εξακολουθούν να θεωρούν αρκετά ελκυστικό το ελληνικό real estate.
Και η φετινή χρονιά ξεκίνησε με έντονη κινητικότητα σε επίπεδο συναλλαγών.
Briq Properties
Η Briq Properties (του Θεόδωρου Φύσσα) ανακοίνωσε ότι ήρθε σε συμφωνία με την Intercontinental International ΑΕΕΑΠ (ICI) και την Ajolico Trading Ltd (Ajolico), κύρια μέτοχο της ICI για την εξαγορά 17 ακινήτων, αξίας €60,58 εκατ. από το χαρτοφυλάκιο της ICI, ενώ θα ακολουθήσει συγχώνευση δια απορροφήσεως της πρώτης από την BriQ.
Η διευθύνουσα σύμβουλος της BriQ Properties ΑΕΕΑΠ, Άννα Αποστολίδου, δήλωσε ότι «η συγκεκριμένη συναλλαγή δημιουργεί πολλαπλές συνέργειες και αποτελεί μέρος του στρατηγικού σχεδιασμού της BriQ για τη διαχείριση ενός σημαντικά μεγαλύτερου και διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου ακινήτων αξίας €250 εκατ. περίπου, γεγονός που ισχυροποιεί την θέση της στην χρηματιστηριακή αγορά ακινήτων».
Prodea Investments
Επίσης, η Prodea Investments προχώρησε στην υπογραφή του οριστικού συμφωνητικού μεταβίβασης του 100% των μετοχών της εταιρείας «Θέτις Κτηματική – Εμπορική», ιδιοκτήτριας οικοπέδου συνολικής επιφάνειας 146 χιλ. τ.μ. στον Ασπρόπυργο Αττικής, στο οποίο έχει ανεγερθεί σύγχρονο ενεργειακά αποδοτικό συγκρότημα Κέντρου Αποθήκευσης και Διανομής, αποτελούμενο από τέσσερα αυτόνομα κτήρια συνολικής επιφάνειας 59.015 τ.μ.
Το συνολικό τίμημα για την απόκτηση του συγκροτήματος ανήλθε σε €38,1 εκατ., επένδυση η οποία εντάσσεται στην επενδυτική στρατηγική της Prodea για ενίσχυση της παρουσίας της στον νευραλγικό κλάδο των logistics αλλά και για τον εμπλουτισμό του επενδυτικού χαρτοφυλακίου της με ενεργειακά αποδοτικά ακίνητα.
Τον προηγούμενο μήνα είχε ανακοινώσει την απόκτηση από την Viva Wallet σύγχρονου κτιρίου γραφείων, το οποίο βρίσκεται επί της οδού Αμαρουσίου-Χαλανδρίου 18-20 στο Μαρούσι Αττικής, έναντι €31,5 εκατ.
Τrade Estates
Πρόσφατα η Trade Estates ΑΕΕΑΠ (του ομίλου Furls) πρόσθεσε στο χαρτοφυλάκιό της το Εμπορικό Πάρκο της πλατείας Κέννεντυ στο Χαλάνδρι. Το ακίνητο εξαγοράστηκε από την Ten Brinke Hellas τον Δεκέμβριο του 2022, με συνολικό τίμημα €6,5 εκατ.
Πρόκειται για το όγδοο εμπορικό πάρκο που προστίθεται στο χαρτοφυλάκιο ακινήτων της εταιρείας. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2022, σε οικόπεδο 2.896 τ.μ., με συνολική εμπορική επιφάνεια 3.992 τ.μ. και αποτελεί καθημερινό προορισμό χιλιάδων καταναλωτών, καθώς βρίσκεται στην καρδιά του Χαλανδρίου και είναι μισθωμένο σε δύο από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της αγοράς, την ΑΒ Βασιλόπουλος και την McDonalds.
Η Trade Estates έχει ήδη προγραμματίσει επενδυτικές κινήσεις που θα οδηγήσουν στην αύξηση της αξίας του χαρτοφυλακίου σε βάθος τετραετίας στα €550 εκατ, με διπλασιασμό του αριθμού ακινήτων και της μισθωτικής επιφάνειας. Παράλληλα, αξιολογεί νέα projects με δυνατότητα να αυξήσουν την αξία χαρτοφυλακίου στα επίπεδα των €700 εκατ. έως το 2027.
Trastor
Στα μέσα Ιανουαρίου αποφασίστηκε από τη Γ.Σ. της Trastor η έκδοση μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου (ΜΟΔ), ποσού έως €55 εκατ., και η απόκτηση τριών ακινήτων, συνολικής αξίας περίπου €10 εκατ., που ανήκουν σε εταιρείες του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς. Στόχος του ΜΟΔ είναι η χρηματοδότηση του επενδυτικού προγράμματος της εταιρείας τους επόμενους 18 μήνες.
Ta €50 εκατ. αφορούν νέες επενδύσεις, εκ των οποίων τα €25 εκατ. την αγορά ακινήτων από τρίτους και τα €25 εκατ. την αγορά ακινήτων από την Τράπεζα Πειραιώς
Τα τρία ακίνητα του ομίλου Πειραιώς που η εταιρεία αποκτά άμεσα είναι:
Πολυώροφο κτίριο, χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο, στο κέντρο της Αθήνας και συγκεκριμένα στην οδό Κοραή (περικλείει επίσης τις οδούς Σταδίου, Πεσμαζόγλου και Πανεπιστημίου), έναντι τιμήματος €7,54 εκατ.
Πολυώροφο κτίριο καταστημάτων και γραφείων στο Χαλάνδρι, που μισθώνει η εταιρεία Avis, έναντι €1,31 εκατ.
Επαγγελματικό κτίριο στην Παιανία, που μισθώνεται επίσης από την Avis, έναντι €1,55 εκατ.
Οι επενδύσεις για αγορές ακίνητων μέσα στο έτος θα είναι της τάξης των €40 – €45 εκατ., ενώ προβλέπονται άλλα €10 εκατ. σε επίπεδο προκαταβολών και προσυμφώνων για projects, καθώς και ένα πρόγραμμα Capex, του οποίου η υλοποίηση δεν θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2023, αλλά στην πλήρη ανάπτυξή του θα είναι της τάξης των €27 εκατ.
Συνολικά περίπου €100 εκατ. είναι επενδύσεις που έχουν ήδη δρομολογηθεί.
Περιθώρια ανάπτυξης για τις ΑΕΕΑΠ – Τα οφέλη
Πριν από μερικές ημέρες, μιλώντας στο 4o Συνέδριο Επαγγελματικής Ασφάλισης, ο Αριστοτέλης Καρυτινός, διευθύνων σύμβουλος της Prodea Investments ανέφερε ότι η αγορά των Εταιρειών Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ) στην Ελλάδα μεγαλώνει, αλλά χαρακτηρίζεται ακόμη από χαμηλά μεγέθη και μεγάλη ανομοιομορφία.
Σημείωσε μεταξύ άλλων ότι οι αποδόσεις είναι αρκετά ικανοποιητικές (4%-6%), αλλά χρειάζονται μεγαλύτερες ΑΕΕΑΠ, ώστε να αντιμετωπιστεί η δυσκολία ως προς την τοποθέτηση. «Πρέπει να μεγαλώσουμε με μεγαλύτερο ρυθμό, ώστε να έχουμε μια σοβαρή αγορά ΑΕΕΑΠ. Έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε», δήλωσε.
Αριστοτέλης Καρυτινός, Διευθύνων Σύμβουλος της PRODEA Investments
Στο Χρηματιστήριο της Αθήνας διαπραγματεύονται έξι ΑΕΕΑΠ, ενώ άλλες τρεις είναι προς εισαγωγή. Όπως υπογράμμισε ο ίδιος, το free float των ΑΕΕΑΠ παραμένει σήμερα σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Στα πλεονεκτήματα των ΑΕΕΑΠ, ο κ. Καρυτινός ανέφερε ότι:
Παρέχουν ένα σταθερό εισόδημα, καθώς μοιράζουν πάνω το 80%-90% των κερδών τους
Προσφέρουν αντιστάθμιση κινδύνου
Είναι αρκετά ασφαλείς
Έχουν ρευστότητα
Έχουν επαγγελματική διαχείριση.
Συμφωνία Alpha Bank με κοινοπραξία Dimand – Premia Properties
Θυμίζουμε ένα ακόμη σημαντικό deal που ανακοινώθηκε πριν από δύο εβδομάδες περίπου. Πρόκειται για τη δεσμευτική συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Alpha Bank και της κοινοπραξίας Dimand – Premia Properties για την ανάπτυξη μετοχικής συνεργασίας στον τομέα επενδύσεων ακινήτων, μέσω της πώλησης του χαρτοφυλακίου ακινήτων Project Skyline, αξίας €438 εκατ.
Η Premia μετέχει στην επενδυτική κοινοπραξία με ποσοστό 25%, ενώ ο Όμιλος Dimand με 75%. Η επενδυτική κοινοπραξία θα αποκτήσει το 65% του μετοχικού κεφαλαίου της Skyline, η οποία θα είναι ο ιδιοκτήτης του χαρτοφυλακίου των ακινήτων, και η Alpha Bank θα διατηρήσει συμμετοχή 35%. Επίσης, η Alpha Bank θα υποστηρίξει χρηματοδοτικά το Skyline μέσω μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης ύψους έως €240 εκατ.
Αποτελεί την μεγαλύτερη μεταβίβαση χαρτοφυλακίου ακινήτων στον χώρο του ελληνικής κτηματαγοράς κατά τα τελευταία χρόνια.
Το χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει 573 ακίνητα διαφόρων χρήσεων (όπως γραφεία, εμπορικά καταστήματα, κατοικίες, βιομηχανικές εγκαταστάσεις/logistics), με συνολική μεικτή επιφάνεια περίπου 500.000 τ.μ.
HIG Capital
Σε σχέση με την κινητικότητα των ξένων επενδυτών, σημειώνεται η έντονη κινητικότητα του επενδυτικού fund της HIG Capital. Έχει ήδη δρομολογηθεί η υπαγωγή στο καθεστώς Στρατηγικών Επενδύσεων για το project του fund στον Ασπρόπυργο, το οποίο ανέρχεται σε €244 εκατ. Πρόκειται για το Hull Logistics Park, μια ενιαία πρότυπη μονάδα εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) και συνδυασμένων μεταφορών, χερσαίων-θαλάσσιων-σιδηροδρομικών (tri-modal). Ειδικότερα, η “ΣΤΡΙΜ Αναπτύξεις Α.Ε”, κατέθεσε επενδυτικό φάκελο στην Enterprise Greece για το συγκεκριμένο project, μια επένδυση που αναμένεται να δημιουργήσει 900 νέες θέσεις εργασίας.
Παράλληλα, στην τελική ευθεία βρίσκεται η ολοκλήρωση του deal για την εξαγορά από την HIG Capital του 80% του ομίλου Βεϊνόγλου, μία ακόμη σημαντική κίνηση στον κλάδο των logistics, μετά την προ διετίας απόκτηση πλειοψηφικού μεριδίου στην 3PL Makios.
Οι επενδύσεις του 2022
Αξίζει να αναφέρουμε ότι, παρά την επιβράδυνση των περισσότερων ευρωπαϊκών αγορών, ο όγκος των επενδύσεων σε εμπορικά ακίνητα στην Ελλάδα έφτασε στο υψηλό ρεκόρ των €1,65 δισ. το 2022, σημειώνοντας αύξηση 40% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με πρόσφατο report της Cushman & Wakefield Proprius.
Πιο αναλυτικά:
Οι επενδύσεις στον ξενοδοχειακό τομέα υπολογίζεται σε περίπου €700 εκατ. Πρόκειται για συνολικά 40 συμφωνίες που αφορούν αγορές υφιστάμενων ξενοδοχείων, κτιρίων για μετατροπές ξενοδοχείων και γης για ξενοδοχειακές αναπτύξεις. Σημειώνεται, δε, ότι το ποσό δεν περιλαμβάνει την απόκτηση μεριδίου στον Όμιλο Sani/Ikos στην Ελλάδα από το Singapore Sovereign Wealth Fund GIC, στο μεγαλύτερο ξενοδοχειακό deal στην Ευρώπη μετά το ξέσπασμα της πανδημίας.
Ακολουθεί ο τομέας των γραφείων, με όγκο συναλλαγών €410 εκατ., με 46 συναλλαγές ύψους €327 εκατ., και ετήσια ανάπτυξη 200%. Τα περισσότερα deals (51) αφορούσαν στο τμήμα Core+ ακολουθούμενο από αυτά που έγιναν με βάση την προστιθέμενη αξία και αυτά που ήταν…ευκαιρίες
Οι τομείς των logistics & της βιομηχανίας προσέλκυσαν επενδύσεις ύψους €100 εκατ., ενώ περίπου το ίδιο ποσό επενδύθηκε σε εξαγορές ανάπτυξης γης.
Οι εγχώριες REIT (ΑΕΕΑΠ) συνέχισαν να ηγούνται των επενδύσεων στην αγορά εμπορικών ακινήτων και το 2022. Επένδυσαν σχεδόν €400 εκατ., κυρίως σε φιλοξενία, γραφεία υψηλής ποιότητας και εξαγορές γης, ενώ €380 εκατ. αφορούν κεφάλαια εξωτερικού, σε επίπεδα πάντως χαμηλότερα από τα αναμενόμενα, δεδομένων των αντίξοων συγκυριών στην παγκόσμια οικονομία.
ΠΗΓΗ: imerisia