LIFE STYLE

Η εξέγερση και η καθολικότητα

Οι κοινωνικές εκρήξεις και το πολιτικό και ηθικό τους αποτύπωμα

Σε ένα δοκίμιό του, γραμμένο το 1797, ο Ιμμάνουελ Καντ διατύπωσε την προκλητική άποψη ότι ο ενθουσιασμός που προκάλεσε η Γαλλική Επανάσταση στα μάτια των ανθρώπων ήταν μία βασική απόδειξη ότι η ανθρωπότητα μπορεί να προοδεύσει. Προσοχή: όχι η ίδια η Γαλλική Επανάσταση ή η εξέλιξή της – ο Καντ για παράδειγμα είχε αρνητική γνώμη για τον γιακωβίνικο «Τρόμο» και ήταν οπαδός ενός αντιπροσωπευτικού κράτους δικαίου – αλλά το γεγονός ότι μια επανάσταση που γινόταν στο όνομα ιδανικών δικαιοσύνης ενέπνεε και συνέπαιρνε τους ανθρώπους ήταν από μόνο του ένδειξη ιστορικής προόδου.

Η παρατήρηση αυτή του Καντ υπογραμμίζει μια αλήθεια που τείνουμε κάποιες φορές να προσπερνάμε. Η «εποχή των επαναστάσεων», για να θυμηθούμε την ιστορική περίοδο που άνοιξαν ιστορικά συμβάντα όπως η Γαλλική Επανάσταση, δεν ήταν μια εποχή χάους, αναταραχής και επικίνδυνων επιθυμιών, όπως ήθελαν όλες οι παραλλαγές του συντηρητισμού, ούτε καταδείκνυε κάποια αδυναμία των θεσμών να αντιμετωπίσουν προκλήσεις, ένα είδος συστημικής δυσλειτουργίας που με τις κατάλληλες προληπτικές παρεμβάσεις θα μπορούσε να αποφευχθεί. Ήταν, επίσης, μία στιγμή όπου αναδυόταν μια εναλλακτική εκδοχή καθολικότητας, μια καθολικότητα που αναδύεται μέσα από την ίδια την εξέγερση.

Και ακόμη και εάν ο Καντ στοχαζόταν με μια αντίληψη της καθολικότητας που θα μπορούσε να θεωρηθεί «από τα πάνω» και που αντιστοιχούσε στην αντίληψή του για μια ιστορία προόδου της ανθρωπότητας αρκετά ενοποιητική, στοιχείο που άλλωστε εντοπίζουμε και αργότερα, με ακόμη πιο έντονη τελεολογική φόρτιση, στον Χέγκελ, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι οι επαναστάσεις που έχουν έκτοτε στοιχειώσει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την ιστορία και την πολιτική, αποτυπώνουν την ιστορικότητα διαφορετικών διαδρομών προς την καθολικότητα.

Εξεγερμένη καθολικότητα

Αυτό το στοιχείο υπογραμμίζει και ο Μασιμιλιάνο Τόμπα, στο βιβλίο του Insurgent UniversalityAn Alternative Legacy of Modernity, (Εξεγερμένη Καθολικότητα. Μια εναλλακτική κληρονομιά της νεωτερικότητας) που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης το 2019. Για τον Τόμπα, αυτό που αποτυπώνουν οι στιγμές των εξεγέρσεων είναι η ύπαρξη εναλλακτικών και ανταγωνιστικών χρονικοτήτων που δεν αποτυπώνουν την προτεραιότητα της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και της αγοράς αλλά την έμφαση στα κοινά και τη συλλογικότητα. Χρονικότητες που διαπερνούν τόσο την ευρωπαϊκή ιστορία αλλά και αντιπροσωπεύουν όλες τις συχνά απωθημένες ιστορίες που έρχονταν από τους λαούς που έγιναν θύματα της αποικιοκρατίας και που δεν αναγνωρίζονταν σε μια εκδοχή δικαιωμάτων που στην πραγματικότητα ήταν του «λευκού ανθρώπου».

Αντίστοιχα, για τον Τόμπα εξεγερσιακές στιγμές όπως η Κομμούνα του Παρισιού μας προκαλούν να σκεφτούμε την πολιτική πέρα από το κράτος και την ιδιωτική ιδιοκτησία, ένα νήμα που βλέπει να αποτυπώνεται και στο πρώτο σύνταγμα της Σοβιετικής Ρωσίας του 1918, που εκτός των άλλων διαμόρφωνε ένα πολιτικό σώμα όχι με βάση το έθνος, αλλά την κοινωνική τάξη. Από την άλλη στην εξέγερση των Ζαπατίστας το 1994 και τις διακηρύξεις τους εντοπίζει μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα προσέγγιση που δεν περιορίζεται μόνο στην υπεράσπιση των υποτελών σήμερα αλλά διεκδικεί να εκπροσωπήσει και πέντε αιώνες αντιστάσεων στην αποικιοκρατία και τη βαναυσότητα, τους «νεκρούς που μιλούν μέσα από τη δική μας φωνή». Αυτές οι ιστορικές ακολουθίες αλλά και οι διαφορετικές θεσμίσεις που προσπάθησαν να αναδείξουν αποτελούν για τον Τόμπα και μορφές πειραματισμού για την ανάδειξη ενός συνολικού προτάγματος δικαιοσύνης και ισότητας, μια εναλλακτική καθολικότητα που δεν παύει να είναι εξεγερμένη.

Όλα αυτά αποκτούν ιδιαίτερη σημασία εάν δούμε μια σειρά από πρόσφατα μεγάλα κινήματα, όπως ήταν οι ιδιαίτερα μεγάλες κινητοποιήσεις και διαμαρτυρίες μετά την τραγωδία στα Τέμπη ή η πολύ μεγάλη κοινωνική έκρηξη που είναι σε εξέλιξη στη Γαλλία, όχι απλώς ως εκφράσεις οργής ή ως «συναισθηματικές φορτίσεις».  Δηλαδή, να προσπαθήσουμε να δούμε αυτές τις μαζικές κινητοποιήσεις ως τις στιγμές που συμπυκνώνουν αιτήματα δικαιοσύνης, αλληλεγγύης, κοινωνικής ισότητας, που αρθρώνουν στο σήμερα το αίτημα μιας καθολικότητας που αναδύεται από τα κάτω.

Ίσως αυτό να είναι το πιο σημαντικό στοιχείο που υπενθυμίζουν τέτοιες κοινωνικές εκρήξεις. Σε πείσμα μιας προσπάθειας δεκαετιών να θεωρηθούν αναχρονιστικά όλα τα αιτήματα που θέτουν την ισότητα, την αναδιανομή, την κοινωνική προστασία ως αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα και να αντιμετωπιστεί ως σχεδόν παραβατική αυτού του είδους η απαίτηση να γίνει σεβαστή η αγωνία της κοινωνίας, αυτές οι μαζικές εκδηλώσεις και κινητοποιήσεις επαναφέρουν στο προσκήνιο ισχυρά και βαθιά ριζωμένα αιτήματα μιας διαφορετικής κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης. Δείχνουν ότι παρά τις ήττες μεγάλων κινημάτων τις προηγούμενες δεκαετίες, η πράξη και η σκέψη των υποτελών τάξεων και ομάδων, όλων αυτών που νιώθουν ότι σήμερα αντιμετωπίζονται ως αναλώσιμο υλικό, έχει τη δική της χρονικότητα, που επιμένει να υπερασπίζεται μια διαφορετική και ανταγωνιστική εκδοχή κοινωνική ισότητας και δημοκρατίας. Τη δική τους εξεγερμένη καθολικότητα.

Αναπαλλοτρίωτες προσδοκίες

Αυτό που κυρίως φέρνουν στο οι μεγάλες κοινωνικές εκρήξεις του τελευταίου διαστήματος είναι ότι παρά την προσπάθεια να εμπεδωθεί μια συνθήκη μειωμένων προσδοκιών στα λαϊκά στρώματα και να παρουσιαστεί ως αναπόδραστη η τρέχουσα παραλλαγή του «υπαρκτού νεοφιλελευθερισμού», εξακολουθεί να υπάρχει ένας αναπαλλοτρίωτος πυρήνας δημοκρατικών και εξισωτικών προσδοκιών που απλώς αναζητά τη συγκυρία ή τον καταλύτη που θα τον φέρει εκρηκτικά στο προσκήνιο.

ΠΗΓΗ: in.gr

Τιγράκι: Δεν έπαθε ανακοπή, λέει ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου Ζαν Ζακ Λεσουέρ

Η ιστορία της μικρής τίγρης έχει συγκινήσει αφού το άτυχο ζώο αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά προβλήματα.

Για την κατάσταση της υγείας της Χασίγια, της νεαρής λευκής τίγρης που βρέθηκε παράλυτη έξω από το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο, μίλησε ο Ζαν Ζακ Λεσουέρ. Ο ιδρυτής του πάρκου τόνισε ότι το τιγράκι έχει μεν σοβαρά προβλήματα υγείας, ωστόσο δεν έχει πάθει ανακοπή.

«Ανακοπή θα πάθω κι εγώ από τα fake news», σημείωσε χαρακτηριστικά, μιλώντας στον ΣΚΑΪ.

«Ποτέ δεν υπήρξε ανακοπή, δεν ξέρω πού το διαβάσατε αλλά ανακοπή δεν υπήρξε ποτέ», επανέλαβε. «Το τιγράκι έχει σοβαρά προβλήματα αλλά δεν έπαθε ποτέ ανακοπή», ξεκαθάρισε.

Αναμένεται η απόφαση για το τιγράκι μετά τη βιοψία
Η ΜΚΟ «Νέμεσις – Πανελλήνια Ομοσπονδία για το περιβάλλον, τα ζώα, το κυνήγι» έκανε ανάρτηση στο Facebook και ενημέρωσε ότι έγινε βιοψία με δείγματα από τα οστά της τίγρης, ενώ καλεί την Πολιτεία να λάβει κατάλληλα μέτρα, ώστε να μην επαναληφθεί κάτι αντίστοιχο.

«Σήμερα Αύριο Θα Ανακοινωθεί η Απόφαση για τη μικρή τίγρη. Ο κύκλος των εξετάσεων έκλεισε με τελευταία τη βιοψία της οποίας το αποτέλεσμα έχει βγει.

Η 12μελής επιστημονική επιτροπή έστειλε ήδη το πόρισμά της στο ΥΠΕΝ με ομόφωνη άποψη για το τι πρέπει να γίνει με γνώμονα τα επιστημονικά ευρήματα και το καλό του ζώου», αναφέρει η ΜΚΟ.

Στη συνέχεια προσθέτει: «Οι φιλόζωοι πολίτες πάντα θα πρέπει να λειτουργούν με γνώμονα το τι είναι το ωφέλιμο για ένα ζώο, λαμβάνοντας υπόψη τους την επιστήμη και όχι το δικό τους συναίσθημα.

Αυτή η τραγική ιστορία δε πρέπει να μείνει μόνο στα συναισθήματα του πόνου ψυχής και της θλίψης αλλά να οδηγήσει τη Πολιτεία και τις Αρχές στη πάταξη του παράνομου εμπορίου άγριας και ήμερης ζωής που εδώ και χρόνια γίνεται στη χώρα μας, κάτω από τη μύτη των αδιάφορων ελεγκτικών αρχών».

ΠΗΓΗ: in.gr

Τέμπη: Παράδοση της ΕΡΓΟΣΕ σε ορδές «golden boys» που θα κοστίζουν όσο δεκάδες φορές η εταιρεία, καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι

Με μακροσκελή ανακοίνωσή τους οι εργαζόμενοι στην ΕΡΓΟΣΕ καταγγέλλουν σχέδιο επιβολής πανάκριβων συμβούλων στην εταιρεία μετά τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη.

Σε μια ιδιαίτερα σοβαρή καταγγελία προχώρησαν οι εργαζόμενοι στην ΕΡΓΟΣΕ, ελάχιστο διάστημα μετά τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη.

Σύμφωνα με ανακοίνωση των εργαζόμενων, σε εξέλιξη βρίσκεται σχέδιο επιβολής πανάκριβων συμβούλων στην εταιρεία – που «θα κοστίζουν όσο δεκάδες ΕΡΓΟΣΕ» – οι οποίοι, εκτός από όλα τα άλλα, δεν έχουν σχέση με τον σιδηρόδρομο.

Μάλιστα, οι εργαζόμενοι σημειώνουν ότι η υπονόμευση τόσο των ίδιων όσο και της ΕΡΓΟΣΕ, «συχνά αγγίζει τα όρια της συκοφάντησης και στρώνει κατά παράδοξη σύμπτωση πολύ καλά το έδαφος προς την κατεύθυνση αυτή», δηλαδή την επέλαση των «golden boys».

Στην ίδια ανακοίνωση, οι εργαζόμενοι αναφέρονται στην ιστορία της εταιρείας και επισημαίνουν ότι αυτό που χρειάζεται είναι «ένα βιώσιμο πλάνο στοχευμένων προσλήψεων και ενσωμάτωσης νέου ανθρώπινου δυναμικού, που θα γίνουν αποδέκτες και συνεχιστές της πολύτιμης εμπειρίας μας».

«Όχι πάντα καλοπροαίρετα»

«Μετά την τραγική συγκυρία του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη, που μας βούλιαξε στο πένθος και την οργή, τη σωρεία αποκαλύψεων σχετικά με τις επικρατούσες συνθήκες στο εν λειτουργία σιδηροδρομικό δίκτυο και με δεδομένη την επί δεκαετίες παρουσία μας στο χώρο των σιδηροδρόμων, θέλουμε να επισημάνουμε επιγραμματικά μερικά ζητήματα και στοιχεία που αφορούν στην ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. και κυρίως στους εργαζομένους της, με στόχο αφενός την ουσιαστική ενημέρωση του κοινού και αφετέρου την αποκατάσταση πλείστων παρεξηγήσεων ή ανακριβειών που έχουν κατακλύσει εδώ και πολλές εβδομάδες τα δημοσιεύματα και ρεπορτάζ των Μ.Μ.Ε., όχι πάντα καλοπροαίρετα», αναφέρει η ανακοίνωση των εργαζόμενων στην ΕΡΓΟΣΕ.

Για την ίδια την ΕΡΓΟΣΕ

Στη συνέχεια οι εργαζόμενοι αναφέρονται στην ιστορία της εταιρείας και το έργο που αυτοί έχουν προσφέρει.

Στην ανακοίνωση αναφέρεται: «Η ΕΡΓΟΣΕ, ως θυγατρική εταιρία του ΟΣΕ, συστάθηκε κατ΄ επιταγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης το έτος 1996, με σκοπό να υλοποιήσει με τεχνοκρατικούς όρους ελεύθερης αγοράς τα συγχρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε. σιδηροδρομικά έργα εκσυγχρονισμού του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας.

∙ Το έργο που έχουμε υλοποιήσει μέχρι σήμερα, στα 27 έτη λειτουργίας της εταιρίας, αγγίζει τα 6,5 δις ευρώ (συγχρηματοδοτούμενα έργα) και ανταποκρίνεται σε περίπου 700 χλμ νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής υψηλών ταχυτήτων στον κύριο άξονα ΠΑΘΕΠ (Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Ειδομένη-Προμαχώνας).

Το μεγαλύτερο μέρος του τεράστιου αυτού εγχειρήματος περιλαμβάνει την κατασκευή δύσκολων τεχνικά έργων και συχνά εμβληματικών, όπως η σήραγγα Καλλιδρόμου και η τοξωτή γέφυρα της Εκκάρας που είναι τα μεγαλύτερα τεχνικά έργα του είδους τους στα Βαλκάνια, με εφαρμογή των πλέον σύγχρονων προδιαγραφών και τεχνολογιών, οι οποίες εξασφαλίζουν πρωτίστως την ασφάλεια του σιδηροδρομικού έργου. Τα έργα μας περιλαμβάνουν όλο το φάσμα της υποδομής (σήραγγες, γέφυρες, διαβάσεις οχημάτων, υδραυλικά έργα), κτιριακών, επιδομής και σιδηροδρομικών συστημάτων, σε όλα τα στάδια υλοποίησής τους (ωρίμανση, χρηματοδότηση, μελέτες, δημόσιοι διαγωνισμοί, εργολαβίες κατασκευής, παράδοση στον ΟΣΕ).

Το κόστος υλοποίησης των έργων αυτών ανακριβώς έχει αναφερθεί από τα ΜΜΕ (λόγω παραπληροφόρησης ή και κακοπροαίρετα) ως κόστος λειτουργίας του ΟΣΕ, γεγονός που τελικά (όχι αδίκως αφού παρουσιάζεται διαστρεβλωμένα) εξάπτει τα αντανακλαστικά της κοινωνίας και παράγει λαϊκίστικες εξάρσεις, μη αρμόζουσες ως αντιμετώπιση σε μια εταιρία – τη δική μας – που παράγει έργα κυριολεκτικά 100ετίας, με τα ιστορικά στοιχεία παραγωγής σιδηροδρομικών έργων στην Ελλάδα να επιβεβαιώνουν στο ακέραιο τη θέση αυτή».

«Μηδενικός δανεισμός»

Οι εργαζόμενοι στην ανακοίνωσή τους τονίζουν ότι η ΕΡΓΟΣΕ έχει μηδενικό δανεισμό.

Πιο συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση τονίζεται ότι:

«Πολύ δε περισσότερο, που η ΕΡΓΟΣΕ έχει μηδενικό δανεισμό, λειτουργεί και εκτελεί έργα μέσω κοινοτικής συγχρηματοδότησης με όρους μέγιστης ανταγωνιστικότητας ενώ παραλλήλως έχει επιτύχει λειτουργικά κόστη ακόμη και της τάξης του 3% επί του κύκλου εργασιών της, που είναι από τα χαμηλότερα και πλέον ανταγωνιστικά παγκοσμίως στον τομέα της παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών διαχείρισης (project management) μεγάλων έργων υποδομής.

∙ Στο αντικείμενο της εταιρίας μας δεν περιλαμβάνεται η λεγόμενη «βαριά συντήρηση» και φύλαξη των υποδομών, ούτε βεβαίως η οργάνωση και υλοποίηση της κυκλοφορίας των συρμών, τα οποία αποτελούν αντικείμενο του ΟΣΕ ως διαχειριστή της υποδομής. Τα έργα που υλοποιούμε παραδίδονται τμηματικά, αναλόγως του χρόνου ολοκλήρωσής τους και παραλαμβάνονται από τον ΟΣΕ, προκειμένου να ενταχθούν στην κυκλοφορία, αναλόγως με τα προβλεπόμενα κατά περίπτωση μέτρα ασφάλειας και τις κανονιστικές διατάξεις κυκλοφορίας που ο ΟΣΕ εφαρμόζει, επί των οποίων ουδέποτε είχαμε λόγο ή οποιαδήποτε αρμοδιότητα. Η εργασία μας τελειώνει με την παράδοση προς χρήση του εκάστοτε έργου, το οποίο κατά τη φάση της παράδοσής του είναι και λειτουργικό και ασφαλές.

∙ Στα 27 χρόνια λειτουργίας της η ΕΡΓΟΣΕ βρίσκεται διαρκώς κάτω από τον αυστηρό έλεγχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των αρμόδιων εγχώριων Διαχειριστικών Αρχών και άλλων κατά περίπτωση αρμόδιων φορέων (ΕΔΕΛ, Ελεγκτικό Συνέδριο, Ε.Σ.Π.Ε.Λ. κλπ), σε ότι αφορά στη νομιμότητα των δραστηριοτήτων της, στην οικονομική και χρονική διαχείριση των συμβάσεων μελετών και έργων, αλλά και στην ποιότητα του κατασκευασμένου τεχνικού αντικειμένου».

Μόλις 184 οι εργαζόμενοι

Εντύπωση προκαλεί ο αριθμός των εργαζόμενων που έχουν απομείνει στην εταιρεία.

«Σήμερα, με μόλις 184 εργαζόμενους που έχουν απομείνει στην εταιρία από τους περίπου 400, η ΕΡΓΟΣΕ διαχειρίζεται εκτός των έργων που ήδη κατασκευάζονται και το μεγαλύτερο επενδυτικό πρόγραμμα υποδομών στον ελληνικό χώρο, που περιλαμβάνει επεκτάσεις του σιδηροδρομικού δικτύου με έργα ύψους 4,5 δις ευρώ. Οι εργαζόμενοι της εταιρίας, που είμαστε σε ποσοστό άνω του 90% μηχανικοί ή διοικητικοί πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, έχουμε πλέον αποκτήσει υψηλή εξειδίκευση και εμπειρία στη μελέτη και κατασκευή σύγχρονων σιδηροδρομικών έργων και μοναδική για τα εγχώρια δεδομένα τεχνογνωσία στην διαχείριση σύνθετων συμβάσεων συγχρηματοδοτούμενων δημοσίων έργων», σημειώνουν.

Για τη σύμβαση 717

Για τη σύμβαση 717 που έχει έρθει στο προσκήνιο μετά το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη, οι εργαζόμενοι τονίζουν ότι:

«Μία εκ των εκατοντάδων συμβάσεων της ΕΡΓΟΣΕ, είναι και η γνωστή πλέον σε όλους σύμβαση 717/2014. Τα ήδη γνωστά προβλήματα και καθυστερήσεις της συγκεκριμένης σύμβασης έργου, αποτελούν σήμερα –για μία ακόμη φορά- αντικείμενο διερεύνησης των αρμόδιων αρχών, ως εκ τούτου σε ότι αφορά στον τεχνικό και διαχειριστικό έλεγχο, εμείς ως εργαζόμενοι θα πρέπει αναμένουμε τα νέα επίσημα πορίσματα.

Πέραν, ωστόσο, από τα διαχειριστικά θέματα της 717 ή τα προβλήματα οποιουδήποτε έργου, ένα σημείο είναι το σημαντικότερο από όλα, είναι αυτό που επηρεάζει τις ζωές όλων μας και πρέπει να ειπωθεί με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο: Υπάρχουν διαθέσιμοι όλοι οι ρυθμιστικοί κανόνες και δικλείδες ασφαλείας που απαιτούνται για να κυκλοφορούν τα τραίνα με ασφάλεια, σε όλες τις συνθήκες δικτύου, ακόμη και χωρίς ανάταξη των συστημάτων τηλεδιοίκησης, ακόμη και σε περίπτωση ζημίας της γραμμής, ακόμη και στη μονή παλιά γραμμή που κυκλοφορούσαν επί σειρά δεκαετιών.

Αυτονόητο είναι ότι για να αποδώσουν, πρέπει να τηρούνται ευλαβικά. Η ασφάλεια της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας κάθε στιγμή εξαρτάται από την τήρηση των Κανονισμών και δεν συναρτάται με την ολοκλήρωση ή μη οποιουδήποτε έργου. Και αυτό διότι ένα τελειωμένο έργο με σύγχρονα συστήματα χρειάζεται μεν διαφορετικές διαδικασίες ασφάλειας από ένα χωρίς αυτά, και τα δύο όμως απαιτούν χειρισμούς και εξίσου υπεύθυνη αντιμετώπιση, ιδιαιτέρως αυτό με τα εξελιγμένα συστήματα, διότι και στις δύο περιπτώσεις η πιθανή αστοχία καραδοκεί».

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στο έργο τους
Στη συνέχεια, οι εργαζόμενοι καταγράφουν τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στο έργο τους.

«Όλα ανεξαιρέτως τα έργα της εταιρίας μας, ως δημόσια έργα, υλοποιούνται ανέκαθεν μέσα σε ένα διαχρονικά δύσκολο επιχειρησιακά περιβάλλον, με ιδιαιτέρως αντίξοες συνθήκες σε κάθε στάδιο υλοποίησης, που οφείλονται είτε σε εγγενή προβλήματα της Πολιτείας και της Δημόσιας Διοίκησης, είτε σε απρόβλεπτους παράγοντες που επηρεάζουν την ομαλή εξέλιξή τους. Είναι γεγονός ότι πέραν των αμιγώς τεχνικών ζητημάτων που ανακύπτουν, για να προχωρήσουμε ένα έργο είναι απαραίτητο να αντιμετωπίζουμε σε καθημερινή βάση ένα δαιδαλώδες πλέγμα ζητημάτων και προβλημάτων, με πιο χαρακτηριστικά τα εξής:

Δεκάδες αλληλοσυμπληρούμενες συμβάσεις μελετών και κατασκευής που εντάσσονται σε διαφορετικά χρηματοδοτικά πακέτα και υλοποιούνται με ισάριθμους δημόσιους διαγωνισμούς.
Έργα εκτελούμενα υπό σιδηροδρομική κυκλοφορία, με ειδική άδεια εργασιών στα περιθώρια της κυκλοφορίας που χορηγεί ο ΟΣΕ, όπως τα έργα συστημάτων ΗΜ (τηλεδιοίκηση, σηματοδότηση, κλπ).
Αντιδράσεις τοπικών φορέων, δήμων, κοινοτήτων σε τεχνικά αντικείμενα των έργων, πολύ μετά το πέρας της διαβούλευσης που λαμβάνει χώρα κατά τον σχεδιασμό τους, με αποτέλεσμα την τροποποίησή τους σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής και την καθυστέρηση στην υλοποίησή τους.
Καθυστερήσεις στις απαλλοτριώσεις που συχνά βαλτώνουν για πολλά χρόνια στα δικαστήρια.
Αρχαιολογικά ευρήματα κατά την κατασκευή και διενέργεια ανασκαφών υπό την εποπτεία των κατά τόπους αρμόδιων Εφορειών Αρχαιοτήτων, με ανυπολόγιστες καθυστερήσεις.
Διοικητικά κενά άνω του εξαμήνου, που προκύπτουν κάθε φορά από τις αλλαγές Διοικήσεων στην εταιρία, ή την διεξαγωγή εκλογών. Μέχρι σήμερα μετρώνται 14 περίπου τέτοιες περιπτώσεις.
Καθυστερήσεις στο προσυμβατικό στάδιο λόγω προσφυγών των υποψηφίων αναδόχων, γραφειοκρατία κατά την κατακύρωση των συμβάσεων λόγω πολλαπλών προβλεπόμενων ελεγκτικών σταδίων και πληθώρα ελέγχων κατά την κατασκευή από εγχώριους και ευρωπαϊκούς φορείς που σχετίζονται με την πορεία υλοποίησης και τα κοινοτική χρηματοδότηση.
Ραγδαία μείωση του προσωπικού, υποστελέχωση κρίσιμων μονάδων και συνολική μείωση των μισθών σε ποσοστό άνω του 50% από το 2011 και μετά», τονίζουν στην ίδια ανακοίνωση.
Έρχονται «golden boys» που θα κοστίζουν «δεκάδες ΕΡΓΟΣΕ»
Οι εργαζόμενοι κλείνουν την ανακοίνωσή τους αναφερόμενοι στον ερχομό των «golden boys» που θα κοστίζουν πανάκριβα στο Δημόσιο, ενώ καλούν την Πολιτεία να πάρει τις κατάλληλες πρωτοβουλίες.

«Μετά από 6,5 δις έργο και 700 χλμ νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής σε αυτές τις συνθήκες, δηλώνουμε με τον πλέον εμφατικό τρόπο ότι η γνώση και τα εργαλεία που διαθέτουμε είναι βέβαιον ότι μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντική βελτίωση των συνθηκών παραγωγής σιδηροδρομικών έργων στη χώρα μας, αρκεί να αναλάβει επιτέλους η Πολιτεία κατάλληλες πρωτοβουλίες, ώστε να αρθούν τα εμπόδια που είναι πέραν των αρμοδιοτήτων των μας και να μας δοθεί η δυνατότητα να δουλέψουμε ανεμπόδιστα.

Δυστυχώς η μέχρι σήμερα καταγεγραμμένη αντιμετώπιση της Πολιτείας στα ήδη γνωστά δομικά προβλήματα των έργων, είναι μόνον η εν εξελίξει προσπάθεια να καπελώσει τη δραστηριότητα της εταιρίας μας με ορδές Συμβούλων, με εμπειρία μικρότερη από τη δική μας και με συνολικές αμοιβές που αντιστοιχούν σε δεκάδες ΕΡΓΟΣΕ, αντί να υλοποιήσει ένα βιώσιμο πλάνο στοχευμένων προσλήψεων και ενσωμάτωσης νέου ανθρώπινου δυναμικού, που θα γίνουν αποδέκτες και συνεχιστές της πολύτιμης εμπειρίας μας. Το δε διαρκώς συντηρούμενο κλίμα υπονόμευσης της ΕΡΓΟΣΕ και των εργαζομένων της το τελευταίο διάστημα, που συχνά αγγίζει τα όρια της συκοφάντησης, στρώνει κατά παράδοξη σύμπτωση πολύ καλά το έδαφος προς την κατεύθυνση αυτή», τονίζουν.

Δεν τους έχουν δεχθεί οι αρμόδιοι

Τέλος, οι εργαζόμενοι της ΕΡΓΟΣΕ σημειώνουν ότι αν και νιώθουν «προδομένοι», είναι έτοιμοι να βοηθήσουν για να υπάρξουν καλύτερες ημέρες στον σιδηρόδρομο στην Ελλάδα και καλούν τους αρμόδιους να μην κωφεύουν στις προτάσεις τους.

«Εμείς ως εργαζόμενοι έχουμε καταθέσει στο αρμόδιο Υπουργείο τις θέσεις μας, μαζί με αντίστοιχες προτάσεις, πολλές φορές κατά το παρελθόν και είναι χαρακτηριστικό ότι πάντοτε αυτές περιείχαν, πέραν των εργασιακών διεκδικήσεών μας, και τεχνοκρατικού χαρακτήρα οργανωτικές προτάσεις, για να προχωρήσουν καλύτερα τα έργα, όπως για παράδειγμα την ανάγκη θεσμοθετημένου ορθολογικού διαχωρισμού των ρόλων ΟΣΕ-ΕΡΓΟΣΕ, την απαιτούμενη αναλόγως των συνθηκών αναδιοργάνωση της εταιρίας μας, ή την ανάγκη ανάθεσης της Διοίκησης σε άτομα αποδεδειγμένης εμπειρίας στο χώρο με μακρά διάρκεια θητείας. Δεν μας έχει δοθεί ωστόσο, τουλάχιστον κατά τα τελευταία έτη, η ευκαιρία συναντήσουμε τους καθ’ ύλην αρμόδιους πολιτικούς προϊσταμένους μας και να θέσουμε επί τάπητος κάτι από όλα αυτά.

Εμείς παραταύτα, προσπερνώντας το πόσο προδομένοι νιώθουμε και υπηρετώντας την ιδέα του σύγχρονου σιδηρόδρομου, επιθυμούμε να συμβάλλουμε στη διαμόρφωση της «επόμενης μέρας» για τους πολίτες της χώρας μας, για εμάς τους ίδιους και για τις επόμενες γενιές. Ζητούμε, λοιπόν, να ακουστούμε, ιδίως τώρα που με τον τραγικότερο τρόπο απεδείχθη, ότι τα ζητήματα που επιτέλους θέλουμε να συζητήσουμε είναι κρισίμου σημασίας», καταλήγουν.

ΠΗΓΗ: in.gr

Φωτογραφική καταγραφή

Τον ορεινό όγκο Chucanti στον νότιο Παναμά που εξαιτίας της γεωγραφικής του απομόνωσης επέτρεψε στην χλωρίδα και την πανίδα του να διαφοροποιηθεί σημαντικά μέσα στον χρόνο, έχουν βαλθεί να μελετήσουν οι ερευνητές. Για τον λόγο αυτό έχουν τοποθετήσει τουλάχιστον 40 κάμερες παγίδες σε διαφορετικά ύψη του δάσους. Αλλες στις κορυφές των δένδρων, άλλες πιο χαμηλά και κάποιες κοντά στο χώμα, με μια από αυτές να «συλλαμβάνει» τον εικονιζόμενο βάτραχο (Espadarana prosoblepon). Η ιδέα του φωτογραφικού πρότζεκτ είναι να καταγράψουν όσες περισσότερες εικόνες μπορούν για να κατανοήσουν την δυναμική αυτού του σπάνιου νεοτροπικού δάσους.EPA/Bienvenido Velasco

Τσεκ απ

Αρρωστος για κάποιο διάστημα φαίνεται να είναι ο εικονιζόμενος ελέφαντας Noor Jehan με την κατάσταση της υγείας του να κάνει την παγκόσμια οργάνωση για την υγεία των ζώων, Four Paws να φτάνει στον ζωολογικό κήπο στο Καράτσι του Πακιστάν και αναισθητοποιεί τον ελέφαντα για το αναγκαίο τσεκ απ του.

Διάλειμμα για φαγητό

Στα πάρκα συνηθίζουν να περνούν οι εργαζόμενοι στις μεγάλες πόλεις (που έχουν μεριμνήσει για τις απαραίτητες ανάσες πρασίνου) το μεσημεριανό τους διάλειμμα για το φαγητό τους. Ετσι οι περισσότεροι κάτοικοι τους έχουν εξοικειωθεί με τους ανθρώπους, όπως το σκιουράκι της φωτογραφίας που ψάχνει ψίχουλα στα χέρια ανθρώπου σε πάρκο της Μόσχας.

Πάσχα στον κήπο

Μια πιο επίκαιρη νότα έβαλαν οι φροντιστές του Ζωολογικού Κήπου του Λονδίνου μοιράζοντας αβγά με λιχουδιές στα ζώα, όπως τις τίγρεις της Σουμάτρας από όπου και η φωτογραφία.

kathimerini.gr

Ερευνα: Τα προβλήματα ύπνου αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού

Οσο πιο πολλά προβλήματα ύπνου έχετε, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εγκεφαλικού, σύμφωνα με τη μελέτη.

Ροχαλίζετε, ξεφυσάτε, στριφογυρίζετε, κοιμάστε μες στη μέρα, ξυπνάτε τη νύχτα και κοιμάστε πολύ λίγο ή πάρα πολύ; Ολα αυτά τα προβλήματα μειώνουν την ποιότητα του ύπνου σας και ενδέχεται να αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Οσο πιο πολλά προβλήματα ύπνου έχετε, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εγκεφαλικού. «Αν έχετε πάνω από πέντε από αυτά τα συμπτώματα, τότε ενδεχομένως αυξάνεται πέντε φορές ο κίνδυνος εγκεφαλικού αναφέρει η συγγραφέας της έρευνας, Κριστίν Μακ Κάρθι, του Πανεπιστημίου Γκάλγουεϊ της Ιρλανδίας.

«Τα ευρήματα αυτά συνάδουν με προηγούμενες έρευνες που συνδέουν τον κακό ύπνο με υψηλή πίεση και προβλήματα στα αγγεία, τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού», σχολιάζει η Κρίστεν Κνούτσον, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νευρολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Nορθγουέστερν (Σικάγο).

«Κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου, πέφτει η αρτηριακή μας πίεση, κάτι που είναι φυσιολογικό. Αυτή η διαδικασία μπορεί να σταματήσει λόγω του κακού ύπνου. Σε άλλες έρευνες, ο κακός ύπνος έχει συνδεθεί με τον διαβήτη, την άνοια και καρδιοπάθειες», δηλώνει από τη μεριά της η δρ. Φίλις Ζι, επικεφαλής του Κέντρου Θεραπείας Ύπνου της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Nορθγουέστερν.

Τα αποτελέσματα της έρευνας

Στη νέα έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Νeurology», συμμετείχαν 4.500 άτομα που έχουν υποστεί εγκεφαλικό. Σχεδόν 1.800 από αυτούς είχαν υποστεί ισχαιμικό επεισόδιο, ενώ 439 είχαν εμφανίσει ενδοεγκεφαλική αιμορραγία.

Στη συνέχεια της μελέτης, έγινε σύγκριση με ανθρώπους ίδιας ηλικίας και φύλου που δεν είχαν ιστορικό εγκεφαλικού. Και οι δύο ομάδες απάντησαν ερωτήσεις για την ποιότητα του ύπνου τους. 

Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι όσοι κοιμούνταν λιγότερο από πέντε ώρες κάθε βράδυ είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να πάθουν εγκεφαλικό σε σχέση με αυτούς που κοιμούνται επτά ώρες.

Από την άλλη, και ο πολύς ύπνος κάνει κακό, καθώς όσοι κοιμούνται παραπάνω από εννιά ώρες έχουν δύο φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να πάθουν εγκεφαλικό.

Στην ίδια μελέτη διαπιστώθηκε ότι υπνική άπνοια συνδέεται με τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εγκεφαλικού.

To ροχαλητό και το ξεφύσημα θεωρούνται επίσης επικίνδυνα. Όσοι ροχάλιζαν ήταν 91% πιο πιθανό να πάθουν εγκεφαλικό, ενώ όσοι ξεφυσούσαν ή ρουθούνιζαν ήταν τρεις φορές πιο πιθανό.

O ύπνος κατά τη διάρκεια της μέρας για πάνω από μια ώρα αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εγκεφαλικού κατά 88%. Από την άλλη, μια σιέστα για λιγότερο από μια ώρα δεν θεωρείται επικίνδυνη.

Bέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι η έρευνα έδειξε τη σύνδεση των προβλημάτων ύπνου με το εγκεφαλικό και όχι την αιτιολογία. Δεν είναι σίγουρο δηλαδή ότι ο κακός ύπνος οδηγεί σε εγκεφαλικό ή αν προκαλεί μια σειρά άλλων προβλημάτων (στρες, κατανάλωση καφεΐνης, λιγότερη άσκηση λόγω κούρασης) που με τη σειρά τους αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού.

Τι να κάνετε για να κοιμάστε καλά

  • Να έχετε μια υγιή διατροφή
  • Να γυμνάζεστε συχνά, κατά προτίμηση το πρωί
  • Να κοιμάστε χωρίς διακοπές επτά με οκτώ ώρες κάθε βράδυ
  • Να πηγαίνετε για ύπνο και να ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα
  • Να εκτίθεστε στο πρωινό και το μεσημεριανό φως
  • Να μην περνάτε πολύ χρόνο στο κρεβάτι, πέρα από τον ύπνο και το σεξ (πχ. για να δείτε τηλεόραση ή για να διαβάσετε ένα βιβλίο)
  • Να μη φάτε και να μην πιείτε αλκοόλ τουλάχιστον τρεις ώρες πριν πέσετε για ύπνο
  • Να συμβουλευτείτε έναν ειδικό αν τα προβλήματα ύπνου επιμένουν

kathimerini.gr

Ερευνα: Η ανθρώπινη μνήμη είναι «πιθανώς αναξιόπιστη μετά από μερικά δευτερόλεπτα»

Οι επιστήμονες που προσπαθούν να χαρτογραφήσουν την ικανότητα μνήμης, υποστηρίζουν πως οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν λάθη μετά από μόλις λίγα δευτερόλεπτα – φαινόμενο που αποκαλούν «ψευδαισθήσεις βραχυπρόθεσμης μνήμης» ( short-term memory illusions).

Από τον επεισοδιακό μήνα του μέλιτος έως τη γέννηση ενός παιδιού, οι άνθρωποι έχουν την τάση να θυμούνται με κενά τις αναμνήσεις στο βαθύ παρελθόν τους. Ωστόσο, τώρα ερευνητές υποστηρίζουν πως και οι πρόσφατες μνήμες μπορεί να είναι εσφαλμένες.

Οι επιστήμονες που προσπαθούν να χαρτογραφήσουν την ικανότητα μνήμης, υποστηρίζουν πως οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν λάθη μετά από μόλις λίγα δευτερόλεπτα – φαινόμενο που αποκαλούν «ψευδαισθήσεις βραχυπρόθεσμης μνήμης» ( short-term memory illusions).

«Ακόμη και στο πιο βραχύβιο διάστημα, η μνήμη μας ενδέχεται να μην είναι πλήρως αξιόπιστη» εξηγεί η δρ. Μάρτε Ότεν, εκ των επικεφαλής της έρευνας του πανεπιστήμιου του Άμστερνταμ που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Plos One.

«Ιδίως όταν έχουμε μεγάλες προσδοκίες για το πώς θα έπρεπε να είναι ο κόσμος, όταν η μνήμη μας αρχίζει να εξασθενεί κάπως -ακόμη και μετά από ενάμισι, δύο, τρία δευτερόλεπτα- τότε αρχίζουμε να καλύπτουμε τα κενά βάσει των προσδοκιών μας» σημειώνει η ίδια.

Τα τέσσερα πειράματα

Όπως σημειώνουν στη δημοσίευσή τους η Ότεν και οι συνάδελφοί της, προγενέστερη έρευνα έχει καταδείξει πως όταν στους ανθρώπους παρουσιάζεται ένα περιστρεφόμενο ή αντικατοπτριζόμενο γράμμα, συχνά αναφέρουν πως το βλέπουν στο σωστό προσανατολισμό του.

Παρότι αρχικά εικαζόταν από τους επιστήμονες πως οι συμμετέχοντες έβλεπαν λάθος το σχήμα, η Ότεν και η ομάδας της διατηρούσαν αμφιβολίες.

«Θεωρούσαμε πως ήταν πιο πιθανό να πρόκειται για φαινόμενο μνήμης. Δηλαδή, παρότι οι συμμετέχοντες το είχαν δει σωστά, μόλις το απομνημόνευσαν, άρχισε το πράγμα να πηγαίνει στραβά» λέει η Ότεν.

Για να το μελετήσουν περαιτέρω, οι ερευνητές έκαναν συνολικά τέσσερα πειράματα.

Στο πρώτο από αυτά, οι συμμετέχοντες  υποβλήθηκαν σε τεστ ώστε να διασφαλιστεί πως ήταν σε θέση να διεκπεραιώσουν βασικές εργασίες οπτικής μνήμης, προτού τους παρουσιαστεί ένας κύκλος με έξι ή οκτώ γράμματα, εκ των οποίων το ένα ή δύο από αυτά ήταν κατοπτρικά.

Μετά από μερικά δευτερόλεπτα, στους συμμετέχοντες παρουσιαζόταν ένας δεύτερος κύκλος γραμμάτων, τον οποίο είχαν εντολή να αγνοήσουν – σε μια προσπάθεια να τους αποσπάσουν την προσοχή. Έπειτα, τους ζητήθηκε να επιλέξουν, από μια σειρά επιλογών, ένα σχήμα που βρισκόταν σε συγκεκριμένη θέση στον πρώτο κύκλο, ώστε να αξιολογήσουν την αξιοπιστία τους.

Τα αποτελέσματα από τους 23 συμμετέχοντες -που συχνά δήλωναν μεγάλη βεβαιότητα για τις απαντήσεις τους- αποκάλυψαν πως το πιο κοινό λάθος ήταν η επιλογή της κατοπτρικής μορφής του γράμματος. Παρόλα αυτά, αυτό ήταν συνηθέστερο όταν το ίδιο το γράμμα-στόχος, ήταν πράγματι κατοπτρισμός. Οι συμμετέχοντες δήλωσαν σε ποσοστό 37% πως είχαν δει ένα πραγματικό γράμμα όταν στην πραγματικότητα τούς είχε επιδειχθεί ένα κατοπτρικό – και σε ποσοστό 11% το αντίστροφο.

Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, η στρέβλωση αυτή υποδεικνύει πως τα λάθη οφείλονταν στη γνώση του αλφαβήτου από τους συμμετέχοντες και συνεπώς στις προσδοκίες τους – κι όχι απλώς στις ομοιότητες στην εμφάνιση των σχημάτων.

Ο αριθμός δε, των λαθών αυξανόταν όσο χρόνος καθυστέρησης ή ο βαθμός απόσπασης της προσοχής στο πείραμα, αλλά μόνο στις περιπτώσεις που το ζητούμενο σχήμα ήταν ένα κατοπτρικό κι όχι πραγματικό γράμμα.

Τα επιστημονικά αυτά ευρήματα επιβεβαιώθηκαν από τα αποτελέσματα τριών ακόμη ανάλογων πειραμάτων, με τη συμμετοχή συνολικά 348 συμμετεχόντων.

ΠΗΓΗ: kathimerini.gr

Πώς η σωματική άσκηση ωφελεί τον εγκέφαλο

Η σωματική δραστηριότητα αλλάζει το μυαλό μας, διαπιστώνουν δύο νέες έρευνες που ενισχύουν την ιδέα πως «οπωσδήποτε η άσκηση είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς» για το μυαλό του

Η σωματική δραστηριότητα ωφελεί το μυαλό μας, διαπιστώνουν δύο νέες έρευνες. Στη μία από αυτές, οι επιστήμονες μελέτησαν τη ζωή, το DNA και την αντίληψη χιλιάδων ανθρώπων για να καταδείξουν πώς η τακτική άσκηση οδηγεί σε πολύ πιο αιχμηρή σκέψη.

Η δεύτερη έρευνα συνέβαλε στην εξήγηση του γιατί η άσκηση είναι ευεργετική για τον εγκέφαλο. Σε αυτήν, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως μόλις έξι λεπτά έντονης σωματικής δραστηριότητας πενταπλασίασε την παραγωγή μιας νευροχημικής ουσίας που είναι γνωστό ότι είναι απαραίτητη για την υγεία του εγκεφάλου.

Οι έρευνες αυτές, που δημοσιεύονται λίγο μετά την πολυσυζητημένη μελέτη που είχε εγείρει αμφιβολίες για το κατά πόσον η άσκηση ενισχύει τη σκέψη και τη μνήμη, ανέλυσαν δεδομένα σχεδόν 350.000 ανθρώπων.

Οι έρευνες ενισχύουν την ιδέα πως «οπωσδήποτε η άσκηση είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς» για το μυαλό του, σημειώνει ο Μάθιου Μπουαγκοντιέ, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα και επιβλέπων της μίας από αυτές.

Ερευνα ορόσημο

Η έρευνα από τον Μπουαγκοντιέ και τους συναδέλφους του, που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα στο Scientific Reports, χρησιμοποιεί ένα καινοτόμο και περίπλοκο τύπο στατιστικής ανάλυσης για υπερβεί την παραδοσιακή έρευνα παρατήρησης και να αποδείξει με βεβαιότητα ότι η άσκηση όντως βελτιώνει τις εγκεφαλικές δεξιότητες.

Στράφηκαν έτσι στο DNΑ και τη Μεντελική τυχαιοποίηση, μια τεχνική χρήσης γενετικών παραλλαγών για τον εντοπισμό συνδέσεων μεταξύ παραγόντων και νοσημάτων.

Ολοι μας γεννιόμαστε με ή χωρίς ορισμένα μέρη του DNA, κάποια από τα οποία συμβάλλουν στην πιθανότητα να είμαστε σωματικά δραστήριοι.

Οι επιστήμονες, διασταυρώνοντας τις γνωστικές βαθμολογίες των ατόμων που έχουν ή δεν έχουν γενετική προδιάθεση στην άσκηση με εκείνες των ατόμων με τις γονιδιακές παραλλαγές που σχετίζονται με τη νόηση, μπορούν να διακρίνουν τον βαθμό στον οποίο η άσκηση συμβάλλει στις δεξιότητες σκέψης.

Από δύο τεράστιες βάσεις δεδομένων στοιχείων υγείας, πήραν γενετικά δεδομένα περίπου 350.000 ανθρώπων κάθε ηλικίας, μαζί με μετρήσεις της σωματικής δραστηριότητας των περίπου 91.000 εξ αυτών και βαθμολογίες γνωστικών δεξιοτήτων από σχεδόν 258.000.

Οι άνθρωποι με γενετική προδιάθεση στην άσκηση συνήθως ασκούνταν και, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, είχαν καλύτερες επιδόσεις σε τεστ σκέψης αν η άσκησή τους ήταν τουλάχιστον μέτρια, συγκρίσιμη με το τζόκινγκ.

Η άλλη έρευνα, παρότι συγκριτικά μικρή, ίσως βοηθήσει στην κατανόηση του πώς η σωματική άσκηση διατηρεί το μυαλό υγιές.

Στο πείραμα αυτό, 12 υγιείς νέοι άνθρωποι έκαναν στατικό ποδήλατο σε χαλαρό ρυθμό για 90 λεπτά και στη συνέχεια διαλειμματική άσκηση έξι λεπτών, στην οποία εναλλάσσονταν 40 δευτερόλεπτα πετάλι και 20” ξεκούραση.

Πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από κάθε άσκηση οι ερευνητές κατέγραφαν το BDNF (σ.σ.: εγκεφαλικός νευροτροφικός παράγοντας – Βrain Derived Neurotrophic Factor, πρωτεΐνη που συμβάλλει στη δημιουργία και την ωρίμανση νέων εγκεφαλικών κυττάρων και εγκεφαλικών συνάψεων) στο αίμα των ασκούμενων. Επιπλέον μετρούσαν τα επίπεδα γαλακτικού οξέος, το οποίο απελευθερώνουν οι μύες κατά τη διάρκεια της άσκησης, ιδίως της έντονης, και μπορεί να λειτουργήσει ως «καύσιμο» για τον εγκέφαλο.

Παλαιότερες έρευνες σε ποντίκια υποδεικνύουν ότι αυτή η αλλαγή στην τροφοδοσία του εγκεφάλου είναι αυτή που εκκινεί τη δημιουργία του BDNF. Οταν οι εγκέφαλοι των ζώων αρχίζουν να καταναλώνουν γαλακτικό οξύ αντί για ζάχαρη, αρχίζουν να παράγουν περισσότερο BDNF και τα ποντίκια σύντομα εξελίσσονται σε εγκεφαλικά τρωκτικά.

Πλέον, οι ερευνητές βρήκαν ενδείξεις πως κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Κατά τη διάρκεια της χαλαρής ποδηλασίας, τα επίπεδα γαλακτικού οξέος αυξάνονταν ελαφρά στο αίμα των ανθρώπων έπειτα από περίπου 30 λεπτά, όπως ακριβώς και η ποσότητα BDNF στο αίμα τους. Κατά τη διάρκεια και μετά από έξι λεπτά γρήγορου και έντονου πεταλιού, τόσο το γαλακτικό οξύ όσο και το BDNF εκτινάσσονταν.

Αυτό που καταδεικνύουν τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ότι «η άσκηση είναι καλή για τον εγκέφαλό μας και πως η περισσότερη ή εντονότερη δραστηριότητα ίσως μεγιστοποιεί τα οφέλη» λέει ο Τράβις Γκίμπονς, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Okanagan της Βρετανικής Κολομβίας και επικεφαλής της μελέτης.

www.kathimerini.gr

Η συμβίωση με σκύλους ή γάτες μπορεί να μειώνει την πιθανότητα αλλεργιών στα παιδιά

Επιστήμονες από την ιατρική σχολή της Φουκουσίμα ανέλυσαν τα στοιχεία χιλιάδων παιδιών που γεννήθηκαν στην Ιαπωνία μεταξύ 2011 και 2014.

Οι γάτες και οι σκύλοι στο σπίτι δεν αποκλείεται να μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης τροφικών αλλεργιών στα παιδιά, σύμφωνα με νέα μελέτη, ωστόσο υπάρχουν αρκετές μεταβλητές που πρέπει να εξεταστούν περαιτέρω, υπογραμμίζουν ειδικοί αλλεργιολόγοι. 

Επιστήμονες από την ιατρική σχολή της Φουκουσίμα ανέλυσαν τα στοιχεία χιλιάδων παιδιών που γεννήθηκαν στην Ιαπωνία μεταξύ 2011 και 2014, εξετάζοντας τον στατιστικό συσχετισμό της ύπαρξης κατοικίδιων ζώων με την εκδήλωση διατροφικών αλλεργιών στα παιδιά. 

Ο Οκάμπε Χισάο και συνάδελφοί του εστίασαν στις οικογένειες που είχαν κατοικίδια πριν και αμέσως μετά τη γέννηση ενός παιδιού, και στις τροφικές αλλεργίες που εκδήλωναν τα παιδιά στα πρώτα τρία χρόνια της ζωής του. Οι ερευνητές εξέδωσαν τα αποτελέσματα στο επιστημονικό περιοδικό Plos One. 

Από τις 66.000 περιπτώσεις που εξέτασαν, το 22% είχε γεννηθεί σε σπίτι με κατοικίδιο και, ως εκ τούτου, είχε εκτεθεί σε μικρόβια και δυνητικά αλλεργιογόνα που σχετίζονται με τα κατοικίδα.

Όπως διαπίστωσε η επιστημονική ομάδα, τα παιδιά που μεγάλωσαν σε σπίτι με σκύλο, εμφάνισαν αλλεργίες που σχετίζονται με αυγά, γάλα και ξηρούς καρπούς σε ποσοστό μικρότερο από τον μέσο όρο του γενικού πληθυσμού. Όσοι ανήλικοι είχαν μεγαλώσει με γάτες, φαίνεται πως είχαν οργανισμό πιο ανεκτικό στα αυγά, το σιτάρι και τη σόγια. 

Παιδιά των οποίων οι γονείς είχαν χελώνες δεν φάνηκαν να επηρεάζονται καθόλου από τη συμβίωση, ενώ στα παιδιά που είχαν μεγαλώσει σε σπίτι με χάμστερ, η αλλεργία στους ξηρούς καρπούς ήταν σε υψηλότερο ποσοστό από το μέσο όρο. 

Προς το παρόν, πάντως, η εικόνα παραμένει ασαφής. «Μια ενδεχομένως σημαντική παρατήρηση είναι ότι η έκθεση πριν όσο και μετά τον τοκετό ήταν απαραίτητες για να εμφανιστούν οι παρατηρούμενες επιδράσεις. Καμία από τις δύο, από μόνη της, δεν ήταν επαρκής», σχολιάζει στο αφιέρωμά του ο Economist. «Ενδεχομένως, κρίσιμος είναι ο χρόνος γύρω από τη γέννηση, διότι τότε πιστεύεται ότι αναπτύσσεται το μεγαλύτερο μέρος της εντερικής χλωρίδας του παιδιού.»

Οι «αστερίσκοι»

Υπάρχουν μεταβλητές που προκαλούν ασάφεια. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι τα νοικοκυριά που έχουν κατοικίδια ζώα είναι πιθανότερο να ζουν στην ύπαιθρο, κοντά δηλαδή σε άλλες πηγές παραγόντων που διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Και, όπως παρατηρεί ο Δρ. Τόμας Μαρς, παιδιατρικός αλλεργιολόγος στο πανεπιστήμιο Kings College του Λονδίνου, οι οικογένειες που είναι επιρρεπείς σε αλλεργίες είναι λιγότερο πιθανό να έχουν κατοικίδια ζώα. Αυτά τα γεγονότα, και όχι η παρουσία των ζώων συντροφιάς, μπορεί να εξηγήσουν – τουλάχιστον εν μέρει – τα αποτελέσματα

Για την επιβεβαίωση ή τη διάψευση της τελευταίας ιαπωνικής έρευνας, θα χρειαστεί περαιτέρω μελέτη.

www.kathimerini.gr

Καλύβια: Συνελήφθη οδηγός σχολικού λεωφορείου χωρίς δίπλωμα

Συνελήφθη στα Καλύβια, στο πλαίσιο του αυτοφώρου, 66χρονος οδηγός σχολικού λεωφορείου ο οποίος οδηγούσε χωρίς δίπλωμα.

Ο άνδρας εντοπίστηκε να μεταφέρει 40 μαθητές με σχολικό λεωφορείο ιδιωτικού σχολείου.

Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι το δίπλωμά του είχε αφαιρεθεί κατά το παρελθόν σε προηγούμενο έλεγχο, καθώς είχε συλληφθεί για οδήγηση υπό την επίδραση αλκοόλ, επικίνδυνη οδήγηση, βία κατά υπαλλήλων, απείθεια και εξύβριση.

Η ανακοίνωση της ΓΑΔΑ

Συνελήφθη, στο πλαίσιο του αυτοφώρου, μεσημβρινές ώρες σήμερα (4-4-2023) στα Καλύβια, από αστυνομικούς του Β’ Τμήματος Τροχαίας Νοτιοανατολικής Αττικής, 66χρονος ημεδαπός για οδήγηση στερούμενος άδειας ικανότητας οδήγησης.

Ειδικότερα, ο ως άνω οδηγός εντοπίστηκε έξωθεν σχολικού συγκροτήματος στα Καλύβια, να οδηγεί λεωφορείο ιδιοκτησίας του, έχοντας ως επιβάτες περί τους 40 μαθητές.

Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι ο 66χρονος οδηγούσε στερούμενος άδειας ικανότητας οδήγησης, καθώς του είχε αφαιρεθεί σε προγενέστερο χρόνο, από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Τροχαίας Αττικής, έπειτα από παράβαση που του είχε βεβαιωθεί και είχε συλληφθεί για οδήγηση υπό την επίδραση αλκοόλ, επικίνδυνη οδήγηση, βία κατά υπαλλήλων, απείθεια και εξύβριση.

Στη συνέχεια, το λεωφορείο ακινητοποιήθηκε, οι μαθητές αποβιβάστηκαν και το δρομολόγιο επιστροφής τους πραγματοποιήθηκε από έτερα λεωφορεία.

Ο 66χρονος έχει συλληφθεί στο παρελθόν για παρόμοια αδικήματα.

Ο συλληφθείς θα οδηγηθεί στον αρμόδιο Εισαγγελέα.

kathimerini.gr

Γιατί κάποιοι άνθρωποι μονίμως αργοπορούν;

Μάλιστα, συχνά, οι έχοντες την τάση να αργούν, δεν έχουν συναίσθηση του χαρακτηριστικού τους αυτού.

Ολοι γνωρίζουμε κάποιον που συνηθίζει να καθυστερεί και να στήνει στα ραντεβού του, είτε πρόκειται για προσωπικής φύσης ή επαγγελματικής.

Στην τάση αυτή, που φαίνεται να μην είναι σκόπιμη, ρόλο παίζουν λογής παράγοντες, όπως η αντίληψη και η διαχείριση του χρόνου, καθώς και η προσωπικότητα, σύμφωνα με τους ειδικούς.

«Είναι πιθανό να υπάρχει ένας μηχανισμός στον εγκέφαλο που προκαλεί σε κάποιους ανθρώπους την τάση αυτή αργοπορίας, καθώς υποτιμούν το χρόνο που χρειάζονται για να φτάσουν στο ραντεβού τους» σημειώνει ο Χιούγκο Σπιρς, καθηγητής Γνωστικών Νευροεπιστημών στο University College London και συν-επικεφαλής σε μελέτη του 2017 που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Hippocampus.

Οπως εξηγεί ο ίδιος, ο υπόκαμπος είναι μια δομή του εγκεφάλου που ευθύνεται για λειτουργίες του χρόνου, όπως το να θυμόμαστε πότε να κάνουμε κάτι και πόσο χρόνο χρειάζεται αυτό.

Έτερη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature Reviews Neuroscience υποστηρίζει πως οι νευρώνες στον υπόκαμπο που λειτουργούν ως «κύτταρα χρόνου», συμβάλλουν στη χρονική αντίληψή μας και τη μνήμη πραγμάτων, ωστόσο το γιατί κάποιοι άνθρωποι έχουν την τάση να υποβαθμίζουν διαρκώς το χρόνο, παραμένει ασαφές. 

Οι παράγοντες

Ενας παράγοντας, διευκρινίζει ο Σπιρς, ίσως έχει να κάνει με τον χώρο. Στην έρευνα του 2017, ζήτησε από 20 φοιτητές που προσφάτως είχαν μετακομίσει στο Λονδίνο, να σχεδιάσουν ένα χάρτη της περιοχής του πανεπιστημίου τους και να υπολογίσουν τους νεκρούς χρόνους για διαφορετικούς προορισμούς. Παρότι οι εκτιμήσεις τους για το χώρο διευρύνονταν με τη γνώση μιας περιοχής, οι υπολογισμοί για τους χρόνους μεταφοράς άλλαζαν  με την εξοικείωση. «Αν είσαι πολύ εξοικειωμένος με έναν χώρο, αρχίζεις να προεξοφλείς την ταλαιπωρία που θα χρειαστεί» λέει ο Σπιρς. 

Σε άλλες περιπτώσεις, λένε οι ειδικοί, η καθυστέρηση έχει να κάνει με το ότι υπολογίζουμε το χρόνο βάσει του πόσο θεωρούμε πως θα χρειαστήκαμε σε ανάλογες δραστηριότητες και υποχρεώσεις του παρελθόντος, ωστόσο οι αναμνήσεις και η αντίληψή μας δεν είναι πάντα ακριβείς.

«Αν έχουμε μακρά εμπειρία σε μία δραστηριότητα, είναι πιο πιθανό να υποτιμήσουμε το πόσο θα χρειαστούμε» λέει η Εμιλι Γουάλντουμ, επίκουρη καθηγήτρια στο Κάμπελ Βόρειας Καρολίνας και επικεφαλής συγγραφέας μελέτης του 2016. Στην έρευνα, η Γουάλντουμ διαπίστωσε πως περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η μουσική ή η πολυκοσμία κι ο συνωστισμός, μπορούν να αλλοιώσουν την αίσθηση του χρόνου. 

Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια εργασίας με ερωτήσεις γενικών γνώσεων, η Γουάλντουμ διαπίστωσε πως εσφαλμένα υπολόγιζαν τη διάρκεια της εργασίας βάσει τραγουδιών που άκουγαν στο παρασκήνιο. 

Από την άλλη, σε έρευνα του 2022, οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να εκτιμήσουν το χρόνο διάρκειας διαδρομών του μετρό σε μετακινήσεις περισσότερο ή λιγότερο συνωστισμένες. Διαπίστωσαν πως οι άνθρωποι στις πιο συνωστισμένες διαδρομές, είχαν την αίσθηση πως η διάρκεια ήτνα κατά 10% μεγαλύτερη, σε σχέση με τις λιγότερο συνωστισμένες – κάτι που, σύμφωνα με τους ερευνητές, προκύπτει από το ότι επρόκειτο για μία δυσάρεστη εμπειρία. 

Η προσωπικότητα επίσης παίζει ρόλο στην αργοπορία των ανθρώπων. Συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως η μειωμένη συνείδηση, μπορούν να κάνουν πολλούς να ξεχάσουν τις υποχρεώσεις που είχαν σχεδιάσει, λέει η Γουάλντουμ. «Άλλος ένας παράγοντας που ίσως επηρεάζει τις προθεσμίες των ανθρώπων είναι πόσο επιρρεπείς είναι στο multitasking», προσθέτει. 

Όπως δείχνει έρευνα, οι άνθρωποι που διαχειρίζονται πολλά πράγματα ταυτόχρονα, είναι λιγότερο πιθανό να θυμηθούν και να ολοκληρώσουν εγκαίρως άλλες υποχρεώσεις τους. «Τα καλύτερα προγραμματισμένα σχέδια μπορούν να αποτύχουν απλώς και μόνο επειδή δεν έχουμε αρκετή προσοχή να τα υλοποιήσουμε» εξηγεί η Γουάλντουμ. 

Μάλιστα, συχνά οι αργοπορημένοι δεν αντιλαμβάνονται πως καθυστερούν, σημειώνει η Γκρέις Πέισι, συγγραφέας του βιβλίου «Late! A Timebender’s guide to why we are late and how we can change». Κι αυτό διότι γενικώς οι άνθρωποι που διαρκώς κυνηγούν ένα χρονοδιάγραμμα, προσπαθούν να πείσουν τον εαυτό τους και τους άλλους πως μπορούν να τα καταφέρουν και να είναι συνεπείς. «Μπορούμε να είμαστε στην ώρα μας όταν κάτι είναι σημαντικό, όταν η αργοπορία μας θα έχει επιπτώσεις, όπως για παράδειγμα το να χάσουμε μια πτήση» λέει η Πέισι. 

Βεβαίως, «η αργοπορία μπορεί να είναι σύμπτωμα αναβλητικότητας» προσθέτει η Φούσια Σιρουά, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Ντέραμ στην Αγγλία, διευκρινίζοντας πως η αναβλητικότητα συνήθως σχετίζεται με μια δύσκολη συναισθηματική σχέση με την ίδια την υποχρέωση. 

Σύμφωνα με την Πέισι, η διαφορά μεταξύ αναβλητικότητας και αργοπορίας είναι πως η τελευταία επηρεάζει τη σχέση μας με τους άλλους. 

www.kathimerini.gr

Γιατί κάποια τραγούδια μάς κολλάνε στο μυαλό

Υπάρχει επιστημονική εξήγηση για το γεγονός ότι δεν μπορεί να μας ξεκολλήσει από το μυαλό μια συγκεκριμένη μελωδία

«Can’t get you out of my head» έλεγε η Κάιλι Μινόνγκ το 2001 και πράγματι το επιτυχημένο αυτό σινγκλ παιζόταν αδιάκοπα στα ραδιόφωνα και πολλοί millenials (και όχι μόνο) δεν μπορούν ακόμα να το βγάλουν από το μυαλό τους.

Μια νέα μελέτη από την Αυστραλία εξηγεί ακριβώς αυτό το φαινόμενο: να σκέφτεστε και να σιγομουρμουρίζετε ένα και μόνο τραγούδι που σας έχει «κολλήσει» στο μυαλό.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Εμερι Σούμπερτ της σχολής τεχνών και μέσων ενημέρωσης του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας, τα τραγούδια αυτά μάς κολλάνε πιο εύκολα όταν είμαστε χαλαροί.

Ορισμένα από αυτά τα τραγούδια, δε, είναι πιο επιτυχημένα όχι επειδή είναι πιασάρικη η μελωδία τους, αλλά επειδή είναι επαναλαμβανόμενη με αποτέλεσμα ο εγκέφαλος να εξοικειώνεται με αυτά.

Οι αιτίες

Στην έρευνα που δημοσίευσε ο καθηγητής, αναφέρει ότι συνήθως μας κολλάνε τα ρεφρέν των τραγουδιών.

«Αυτό που μας τραβάει σε ένα τραγούδι είναι συνήθως κάτι που επαναλαμβάνεται στη μουσική, κυρίως δηλαδή το ρεφρέν. Συμπεραίνουμε, λοιπόν, ότι το φαινόμενο του να μας “κολλάει” ένα τραγούδι ενδέχεται να μην έχει καμία σχέση με τα ίδια τα μουσικά χαρακτηριστικά, αλλά με την επανάληψη της μουσικής», επισημαίνει ο Σούμπερτ.

Ωστόσο, η επανάληψη είναι μόνο ένα μέρος της εξίσωσης. Συμβάλλουν και άλλοι παράγοντες στο να μας κολλήσει ένα τραγούδι, όπως το πόσο πρόσφατα το ακούσαμε ή πόσο εξοικειωμένοι είμαστε με το συγκεκριμένο είδος μουσικής.

Επίσης, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, πρέπει να βρισκόμαστε σε κάτι που ονομάζεται «κατάσταση χαμηλής προσοχής». «Είναι γνωστή η κατάσταση αυτή και ως περιπλάνηση του νου, είναι μια κατάσταση χαλάρωσης», δήλωσε ο Schubert. «Με άλλα λόγια, αν είστε βαθιά αφοσιωμένοι στο περιβάλλον στο οποίο βρίσκεστε, αν είστε πραγματικά συγκεντρωμένοι σε μια εργασία, τότε δεν θα σας “κολλήσει” ένα τραγούδι».

Κατά τον ίδιο, η μελέτη του φαινομένου αυτού θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση ερωτημάτων σχετικά με τη συνείδηση και τον τρόπο με τον οποίο οργανώνονται και ανακαλούνται ερεθίσματα στον εγκέφαλό μας.

Στην έρευνα του Σούμπερτ, αναγνωρίζονται διαφορετικού είδους τραγούδια που μας «κολλάνε»: υπάρχουν αυτά που μας έρχονται στο μυαλό μόνο μια φορά και υπάρχουν αυτά που επαναλαμβάνονται περισσότερες φορές.

Πώς να σας «ξεκολλήσει» ένα τραγούδι

Για πολλούς, είναι ευχάριστη εμπειρία το να τους κολλάει ένα τραγούδι στο μυαλό – αλλά αυτό εύκολα αλλάζει αν το τραγούδι που μας «κόλλησε» δεν μας αρέσει. Εξάλλου, το φαινόμενο μπορεί εν μέρει να ελεγχθεί.

«Μπορεί να σας ξεκολλήσει ένα τραγούδι αν το ακούσετε ολόκληρο, αν σκεφτείτε ένα άλλο ή αν βγάλετε από το μυαλό σας συγκεκριμένα στοιχεία που σας το θυμίζουν, όπως λέξεις ή αναμνήσεις που σχετίζονται με τη μουσική ή τους στίχους», συμβουλεύει ο καθηγητής.

Σε προηγούμενη έρευνα διαπιστώθηκε ότι πέρα από το τραγούδι της Κάιλι Μινόγκ, αλλά που «κολλάνε» εύκολα στο μυαλό είναι το «Bad Romance» της Lady Gaga και το «Somebody That I Used to Know» του Gotye.

www.kathimerini.gr

Πεδίο μάχης έξω από την ΑΣΟΕΕ: Επίθεση με πέτρες σε περιπολικό – Αστυνομικός πυροβόλησε στον αέρα

Σοβαρά επεισόδια σημειώθηκαν το μεσημέρι της Τετάρτης έξω από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο (πρώην ΑΣΟΕΕ), στην οδό Πατησίων. 

Ομάδα περίπου 35 ατόμων τοποθέτησε κάδους ως οδοφράγματα και, σε κάποιους από αυτούς, έβαλε φωτιά. 

Την ίδια ώρα, σε διαδικασία βρίσκεται ο σχηματισμός δικογραφίας σε βάρος αστυνομικών για άσκοπους πυροβολισμούς.

Πιο συγκεκριμένα, όλα συνέβησαν όταν ένα διερχόμενο περιπολικό δέχθηκε επίθεση με πέτρες. Τότε, σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, ένας εκ των επιβαινόντων αστυνομικών έβγαλε όπλο και πυροβόλησε τρεις φορές στον αέρα για εκφοβισμό. 

Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, η κατάσταση σταδιακά αποκλιμακώθηκε ενώ έχει ανοίξει το ένα ρεύμα της Πατησίων, η οποία είχε κλείσει για αρκετή ώρα και από τις δύο πλευρές της. 

kathimerini.gr

Τα πιο εντυπωσιακά post covid κτίρια σε όλο τον κόσμο

Μια ματιά σε κάποια από τα πιο εντυπωσιακά έργα που παραδόθηκαν μετά την «επανεκκίνηση» της κοινωνίας και έγιναν πολύ γρήγορα σύμβολα του μεταπανδημικού κόσμου.

ΜΙΑ ΚΟΙΛΑΔΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Με ένα κέλυφος από ακανόνιστες πέτρινες βεράντες, που μοιάζουν με σκάλες σμιλεμένες σε βράχια, παράθυρα και μπαλκόνια σε προεξοχή, το καλυμμένο με πυκνή φύτευση Valley είναι το νέο έργο του αρχιτέκτονα τοπίου Πιετ Ούντολφ και του αρχιτεκτονικού γραφείου MVRDV, που φέρνει το πράσινο στην επιχειρηματική περιοχή Ζάιντας του Άμστερνταμ. Το συγκρότημα καταλαμβάνει 75.000 τ.μ. και είναι μεικτής χρήσης: περιλαμβάνει διαμερίσματα, καταστήματα, γραφεία, πολιτιστικά ιδρύματα, υπόγεια πάρκινγκ και το valley floor, έναν δημόσιο χώρο αναψυχής. Από το επίπεδο του δρόμου μια ειδικά διαμορφωμένη διαδρομή, που μοιάζει να περνά κατά μήκος των ταρατσών και των roof gardens, οδηγεί σε μια κεντρική περιοχή που βρίσκεται στο τέταρτο και στο πέμπτο επίπεδο του συγκροτήματος. Το έργο πήρε το όνομα Valley (Κοιλάδα) από αυτό το άνοιγμα ανάμεσα στους τρεις πύργους. Όσον αφορά τις φυτεύσεις, ο Ούντολφ διάλεξε τη βλάστηση με γνώμονα να υπάρχει πράσινο όλο τον χρόνο και οι αρχιτέκτονες του MVRDV σχεδίασαν μεγάλα ανοίγματα, εξωτερικές βεράντες και γυάλινα κάγκελα, ώστε να μην εμποδίζουν τη θέα στους κατοίκους των διαμερισμάτων. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, η περιοχή εξελίχθηκε σε διεθνές επιχειρηματικό κέντρο, γεγονός που είχε μειώσει το οικιστικό ενδιαφέρον. Η ανάπτυξη του Valley επιχειρεί να «διορθώσει» αυτή την κατάσταση, μετατρέποντας το Ζάιντας σε μια πιο φιλική, ολοκληρωμένη και βιώσιμη αστική συνοικία, που μπορεί να δεχτεί μεγάλο αριθμό κατοίκων αλλά και επιπλέον δημόσιες εγκαταστάσεις.

ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΑΥΛΗ

Τοποθετημένο ανάμεσα στην πυκνή δόμηση της πόλης, σε οικισμούς μικρότερης κλίμακας και αδιαμόρφωτα τοπία, το εντυπωσιακό Sluishuis αναπλάθει με την παρουσία του την περιοχή, αγκαλιάζοντας την ιδέα της κατοίκησης στο νερό. Το τεράστιο μπλοκ υψώνεται πάνω από τη λίμνη ΆιχΜπουργκ, σχηματίζοντας ένα τεράστιο άνοιγμα στο κέντρο του. Το φυσικό φως και η θέα είναι ανεμπόδιστα σχεδόν από όλες τις πλευρές του συγκροτήματος. Από την πλευρά της πόλης, το τετράγωνο κέλυφος χαμηλώνει, δημιουργώντας μια ομαλή μετάβαση στο αστικό τοπίο, αλλά και για όσους θέλουν να ανέβουν και να απολαύσουν τη θέα στο Άμστερνταμ. Επίσης, μια γιγαντιαία πύλη που ανοίγει επιτρέπει στα σκάφη να ελλιμενιστούν στο εσωτερικό λιμάνι-αυλή του συγκροτήματος. Το Sluishuis αποτελεί σύγχρονη απόδοση της κλασικής τυπολογίας ενός οικοδομικού τετραγώνου του Άμστερνταμ. Ο θεατής βιώνει μια διαφορετική εμπειρία του όγκου του, κοιτώντας το από διαφορετική γωνία, ενώ εξίσου ευχάριστα εκπλήσσουν όλες οι πλευρές του. Στεγάζει 442 διαμερίσματα, όλων των τύπων, από ρετιρέ μέχρι στούντιο. Τα πιο προνομιούχα απολαμβάνουν ιδιωτικές ταράτσες στην οροφή, αλλά ακόμη και αυτά που βρίσκονται χαμηλά, λόγω της κεκλιμένης πρόσοψης, έχουν θέα απευθείας στο νερό, ενώ σε κάποια σημεία βλέπουν τα σκάφη να πλέουν ακριβώς από κάτω τους.

ΣΠΙΤΙΑ ΣΤΟ «ΚΥΜΑ»

Το Wave είναι ένα αστικό συγκρότημα στο φιορδ Βάιλε στη Δανία, που αποτελείται από πέντε οικιστικούς πύργους, οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους. Τον σχεδιασμό υπογράφει το δανέζικο αρχιτεκτονικό γραφείο Henning Larsen Architects και το έργο ολοκληρώθηκε έπειτα από πολλά χρόνια καθυστερήσεων  ο ίδιος ο Χένινγκ Λάρσεν, που οραματίστηκε το τεράστιο κύμα να υψώνεται πάνω από το νερό, δεν πρόλαβε να το δει να υλοποιείται. «Οι λόφοι που περιβάλλουν την περιοχή του Βάιλε είναι ασυνήθιστο θέαμα στη Δανία και το κύμα αντανακλά το τοπίο με εντυπωσιακό τρόπο», δήλωσε ο Σόρεν Όλγκααρντ, διευθυντής σχεδιασμού του αρχιτεκτονικού γραφείου. Επιπλέον, το συγκρότημα ενσωματώνει στον σχεδιασμό του έναν δημόσιο χώρο περιπάτου κατά μήκος της ανατολικής πρόσοψης, δίπλα στο φιορδ. Το Wave καταλαμβάνει επιφάνεια 14.000 τ.μ. και περιλαμβάνει 100 διαμερίσματα. Το φύλλο που καλύπτει τις οροφές των κτιρίων και δίνει την αίσθηση του κυματισμού είναι μια αδιάβροχη επένδυση, ανθεκτική στις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή.

ΤΟ ΠΑΡΚΟ-ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΝΕΟΫΟΡΚΕΖΩΝ

Το πάρκο στη νοτιοδυτική πλευρά του ποταμού Χάντσον εγκαινιάστηκε μετά το δεύτερο lockdown, προσφέροντας στους Νεοϋορκέζους το Little Island, ένα δημόσιο πάρκο έκτασης 11.000 τ.μ. Ο νέος χώρος αναψυχής διαθέτει εκατοντάδες δέντρα και φυτά και στόχος είναι, εκτός από τις πράσινες περιπατητικές διαδρομές που προσφέρει, να αξιοποιηθεί και ως χώρος πολιτισμού με εκδηλώσεις, φεστιβάλ, παραστάσεις, συναυλίες και άλλες δράσεις. Ο Βρετανός αρχιτέκτονας Τόμας Χίθερβικ εμπνεύστηκε τον σχεδιασμό του από τα κουφάρια των ξύλινων στύλων που υπήρχαν στην περιοχή για να στηρίζουν την παλιά αποβάθρα Pier 54 και οι οποίοι αντικαταστάθηκαν από 132 τσιμεντένιες κολόνες, συνθέτοντας μια εντυπωσιακή πλατφόρμα  σαν δέντρα που αναδύονται μέσα από το νερό. Το νέο τοπόσημο έχει και ιστορία: εκεί αποβιβάστηκαν όσοι επέζησαν από τον «Τιτανικό». Το έργο υλοποιήθηκε σε συνεργασία με το γραφείο αρχιτεκτονικής τοπίου Mathews Nielsen Landscape Architects και την εταιρεία μηχανικής Arup, που ειδικεύεται σε καινοτόμα πρότζεκτ.

ΤΟ «ΦΑΝΑΡΙ» ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Τα γραφεία WERK και Snøhetta επιλέχθηκαν για τον σχεδιασμό ενός παράκτιου κέντρου που θα φιλοξενεί συλλόγους θαλάσσιων σπορ (κωπηλασία, καγιάκ, ιστιοπλοΐα, καταδύσεις κ.ά.), αποθήκες σκαφών, εγκαταστάσεις εκπαίδευσης και χώρους δημόσιας χρήσης για όσους αγαπούν το νερό στο λιμάνι του Έσμπεργκ. Ονομάστηκε Lanternen (ή Lantern) επειδή εμπνέεται από το σχήμα των τοπικών φαναριών, ενώ κατασκευαστικά ενσωματώνει στοιχεία από την παραδοσιακή κατασκευή ξύλινων σκαφών. Στόχος του νέου κτιρίου είναι οι ποικίλες δραστηριότητες που συγκεντρώνει να δημιουργήσουν έναν νέο πυρήνα που θα ζωντανέψει την κοινότητα κατά μήκος της δυτικής ακτής της Δανίας. Ο σχεδιασμός του μοιάζει με λαμπερό φανάρι που φωτίζει το πολύ ιδιαίτερο τοπίο της περιοχής. Στο επάνω επίπεδο του κτιρίου στεγάζονται οι αθλητικοί σύλλογοι και στο χαμηλότερο, που συνδέεται απευθείας με τη θάλασσα με μια γέφυρα, υπάρχει χώρος αποθήκευσης και ένα εργαστήριο κατασκευής και συντήρησης σκαφών.

ΟΙ ΔΙΔΥΜΟΙ ΠΥΡΓΟΙ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΟΥ

Ο Γάλλος αρχιτέκτονας Ζαν Νουβέλ ολοκλήρωσε ένα ζευγάρι πύργων –28 και 39 ορόφων– σε ασύμμετρη διάταξη V. Η κεκλιμένη φόρμα τους προσδίδει ισχυρό μοντέρνο χαρακτήρα στην αναπτυσσόμενη ανατολική πλευρά της πόλης και ανανέωσε τον ορίζοντα του Παρισιού με μια φρέσκια πρόταση που τραβά το ενδιαφέρον. Τα κτίρια βρίσκονται στην επιχειρηματική ζώνη La Défense του Παρισιού, κοντά στον Σηκουάνα. Είναι μια περιοχή στην οποία ο αρχιτέκτονας μοιάζει να ήθελε να επιστρέψει, καθώς πριν από τριάντα χρόνια δεν είχε καταφέρει να υλοποιήσει τη δική του πρόταση για το La Grande Arche de la Défense. Ο Πύργος Hekla, ο μεγαλύτερος από τους δύο, βρίσκεται ακριβώς δίπλα στον πολυσύχναστο περιφερειακό δρόμο και είναι μεικτής χρήσης: θα στεγάσει γραφεία, ιδιωτικές κατοικίες και φοιτητικά καταλύματα. Ο δεύτερος πύργος, που βλέπει στη λεωφόρο Ζενεράλ Ζαν-Σιμόν, υιοθετεί μια πιο ανθρώπινη κλίμακα και θα περιλαμβάνει καταστήματα στο επίπεδο του δρόμου. Η κεντρική πλατεία που σχηματίζεται ανάμεσα στους δύο πύργους επέτρεψε να διατηρηθεί η θέα προς το γειτονικό Berlier Industrial Hotel. Η επικλινής φόρμα του ψηλότερου πύργου προσφέρει δυναμικές αντανακλάσεις των κοντινών σιδηροδρομικών γραμμών, ενώ ο πιο χαμηλός υιοθετεί μια ελαφρώς βιομηχανική αίσθηση κυματισμού, που βοηθά στην ενεργειακή απόδοση του κτιρίου.

kathimerini.gr

Αθήνα, μια πόλη φιλική μόνο για τουρίστες;

Μια σειρά από αλλαγές χρήσης και ιδιωτικές πρωτοβουλίες στο κέντρο της πόλης έρχονται σε κόντρα με τις ανάγκες των κατοίκων της ενώ λαμβάνουν χώρα χωρίς στρατηγικό πλαίσιο, θέτοντας εν αμφιβόλω την αυθεντικότητα και τη βιωσιμότητα ακόμα και του ίδιου του τουριστικού προϊόντος.

Οι πρόσφατες κινητοποιήσεις με αφορμή τα σχέδια της εταιρείας Mitsis Hotels για εκμετάλλευση του ιστορικού κινηματογράφου Ιντεάλ στην οδό Πανεπιστημίου και την ανάθεσή του σε μεγάλη εταιρεία για τη λειτουργία του ως πολυχώρου θεάματος και συνεδριακού χώρου, οδήγησαν σε διαπαραταξιακή συναίνεση του δημοτικού συμβουλίου της πόλης για την ανάγκη κήρυξης διατηρητέων κατά τη χρήση, των Ιντεάλ και Άστορ.

«Είναι πολύ ξεκάθαρο σε εμάς ότι αυτή η συζήτηση ξεπερνάει τους δύο ιστορικούς κινηματογράφους. Έχει να κάνει με το DNA, την ταυτότητα και την προσωπικότητα της Αθήνας», δήλωσε χθες σε συνέντευξη Τύπου, ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης. «Θέλουμε οικονομική ανάπτυξη, επενδύσεις, επισκέπτες, (…) αλλά δεν θέλουμε να μετατραπούμε σε μια κλασική, αρχαιοελληνική ντίσνεϊλαντ», σημείωσε.

Μεταφέροντας σε αδρές γραμμές τις παρατηρήσεις της επιφανούς Ολλανδο-αμερικανής κοινωνιολόγου Σάσκια Σάσεν για την πόλη, είναι «το Κεφάλαιο, η Κυβέρνηση και οι Πολίτες» που αποτελούν τα συνθετικά περιεχόμενά της. «Και όχι σπάνια, η πόλη δημιουργείται μέσα από τις συγκρούσεις τους», αναφέρει η καθηγήτρια των Πανεπιστημίων Columbia και LSE, που αναδεικνύει στο έργο της τη φθορά του χαρακτήρα των πόλεων από τη μείωση των δημόσιων κτιρίων και χώρων και την κλιμάκωση της μεγάλης ιδιωτικής ιδιοκτησίας. «Οι πόλεις είναι οι χώροι όπου όσοι δεν έχουν εξουσία μπορούν να κάνουν ιστορία και πολιτισμό, καθιστώντας έτσι την αδυναμία τους περίπλοκη», έχει γράψει η ίδια στο παρελθόν.

Αλλαγή χρήσεων και ιδιωτική πρωτοβουλία

Το Μέγαρο Σλήμαν – Μελά όπου στεγάζεται ο κινηματογράφος Ιντεάλ, πρόκειται να μετατραπεί σε ξενοδοχείο, κάτι που πολλοί Αθηναίοι και θαμώνες του κέντρου αισθάνονται ότι δεν απαντάει σε καμία από τις ανάγκες των ντόπιων.

«Κλείνουν βιβλιοπωλεία ή χασάπικα στα Εξάρχεια και ανοίγουν μαγαζιά με χίπστερ κάλτσες», λέει χαρακτηριστικά στην «Κ» κάτοικος της πόλης, καταδεικνύοντας την αλλαγή χρήσεων των χώρων ως αδιαμφισβήτητο παράδειγμα της άποψης ότι η Αθήνα «τουριστικοποιείται» άρδην.

«Υπάρχει, τα τελευταία χρόνια, μια πολύ ισχυρή τάση μετατροπής περιοχών ή ενίσχυσης χρήσεων που εξυπηρετούν την τουριστική οικονομία», λέει στην «Κ» η Δήμητρα Σιατίτσα, διδάκτωρ πολεοδομίας και μέλος της παράταξης «Ανοιχτή Πόλη». «Με την αλλαγή των χρήσεων, αλλάζει η φυσιογνωμία των γειτονιών. Εκεί που είχαμε το λιανικό εμπόριο, έχουμε μπαρ, καφέ και μαγαζιά που εξυπηρετούν συγκεκριμένο πληθυσμό. Το κέντρο της πόλης αποκτά brands και διεθνείς εταιρείες που επαναλαμβάνουν σε διαφορετικές πόλεις του κόσμου το ίδιο πακέτο κατανάλωσης», λέει.

Σύμφωνα με τον Αντιδήμαρχο Αστικών και Κτιριακών Υποδομών και Σχεδίου Πόλεως του Δήμου Αθηναίων, Βασίλη – Φοίβο Αξιώτη, η μεγαλύτερη απόδειξη ότι υπάρχει ισόρροπη ανάπτυξη όλων των αναγκών της πόλης, συμπεριλαμβανομένης της εξωστρέφειας προς τους τουρίστες και της βελτίωσης της ποιότητας ζωής των μόνιμων κατοίκων, είναι ο καταμερισμός του προϋπολογισμού των έργων υποδομών. «Περίπου το 60% είναι αποκεντρωμένα, δηλαδή στα δημοτικά διαμερίσματα πέραν του 1ου», λέει στην «Κ». «Αν θέλαμε να κάνουμε μια τουριστική ντισνεϊλαντ θα είχαμε ρίξει το 80% του προϋπολογισμού στο κέντρο της πόλης», σημειώνει.

Η δρομολογημένη μετατροπή ιστορικών τοποσήμων της Αθήνας σε τουριστικού ενδιαφέροντος επιχειρήσεις, πάντως, είναι ενδεικτική της επικρατούσας τάσης στην Αθήνα, την οποία συνδιαμορφώνουν και ιδιώτες. «Δεν συμφωνεί αυτόματα ο δήμος με ό,τι γίνεται στην πόλη το οποίο είναι ιδιωτική πρωτοβουλία», απαντά ο κ. Αξιώτης.
Επισημαίνοντάς του, επί παραδείγματι, την αλλαγή χρήσης της Στοάς Αρσάκη -γνωστότερης ως Στοάς του Βιβλίου- ενός εμβληματικού χώρου πολιτισμού, σε «food hall», ο αντιδήμαρχος επισημαίνει: «Προσωπική μου άποψη είναι ότι από ένα food hall θα προτιμούσα τη Στοά του Βιβλίου. Όμως, ως αντιδήμαρχος δεν έχω κάποια αρμοδιότητα σχετικά. Και αν με ρωτάτε γιατί γίνεται αυτό; Γιατί η Αθήνα πουλάει. Οπότε οι ιδιωτικές πρωτοβουλίες προσπαθούν να βρουν χώρο στην αύξηση του τουριστικού προϊόντος της Αθήνας. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι ο Δήμος μπορεί να το απαγορεύσει», καταλήγει.

Πόσα ξενοδοχεία αντέχει η πόλη;

Εκτός από την μετατροπή του Μεγάρου Σλήμαν – Μελά σε ξενοδοχείο, τα νεοκλασικά της οδού Αθηνάς, «Μπάγκειον» και «Μέγας Αλέξανδρος», αναμένεται να προστεθούν επίσης στον «στόλο» των ξενοδοχειακών μονάδων της πόλης.

Σύμφωνα με έρευνα της Ένωσης Ξενοδόχων Αττικής – Αργοσαρωνικού, οι βασικοί δείκτες φέρουσας ικανότητας τουριστικής ανάπτυξης της Αθήνας έχουν επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια. «Υπάρχει μια υπερπροσφορά κλινών στην Αττική», λέει στην «Κ» ο Ευγένιος Βασιλικός, γενικός γραμματέας της Ένωσης. «Δεν είναι μόνο τα καινούρια που ανοίγουν αλλά είναι και ξενοδοχεία τα οποία είχαν κλείσει στο παρελθόν και ανακαινίζονται για να επαναλειτουργήσουν. Νομίζω το σημαντικό είναι ότι για να συνεχίσουν να ανοίγουν τα ξενοδοχεία και γενικότερα οι τουριστικές κλίνες, θα πρέπει να αποφασίσουμε τi θέλουμε και για τον τουρισμό της Αττικής», επισημαίνει.

Άποψη της Ένωσης Ξενοδόχων Αττικής – Αργοσαρωνικού είναι πως για να δεχτεί η Αθήνα περισσότερους τουρίστες χρειάζεται υποδομές. «Από μητροπολιτικό συνεδριακό κέντρο -σήμερα δεν έχουμε- (ώστε να ενισχυθεί ο συνεδριακός τουρισμός), μέχρι το πόσα σκουπίδια μπορεί να μαζεύει ο δήμος της Αθήνας, καθημερινά», λέει ο κ. Βασιλικός. «Όλα αυτά είναι ένα κομμάτι της στρατηγικής που πρέπει να αποφασιστεί, να είναι σταθερή, γιατί αυτό είναι και το βασικότερο για έναν επενδυτή. Δεν είμαι σίγουρος ότι ακόμα είναι ξεκάθαρο το πού θέλουμε να φτάσει η Αθήνα στο τουριστικό κομμάτι», υπογραμμίζει.

Ο πονοκέφαλος της βραχυχρόνιας μίσθωσης

Στην υπερπροσφορά τουριστικών κλινών συμβάλλει εξίσου η βραχυχρόνια μίσθωση. Πρόσφατα στοιχεία της Ένωσης δείχνουν να έχει αυξηθεί κατά 374% σε σχέση με το 2015, ενώ σύμφωνα με ανάλυση της AirDNA, η χώρα βρέθηκε τον προηγούμενο μήνα στη πρώτη θέση στην αύξηση των διανυκτερεύσεων, ακολουθούμενη από τη Νορβηγία και την Πορτογαλία. «Δεν έχουμε μια τέτοια πληρότητα που να δικαιολογεί να ανοίγουν συνέχεια καινούρια», καταλήγει ο κ. Βασιλικός, τη στιγμή που αύξηση στις μισθώσεις του Φεβρουαρίου σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι άγγιξε το 60%.

«Ο δήμος της Αθήνας είναι υπέρ του ξενοδοχειακού τουρισμού, δεν είμαστε pro-airbnb», λέει ο Αντιδήμαρχος Αθηναίων. «Το Airbnb καταστρέφει τον ορθό τουρισμό της πόλης, και πέρα από απώλεια εσόδων για τον δήμο, φέρνει και εκτίναξη των ενοικίων το οποίο έρχεται σε αντιδιαστολή με το βασικό μας δόγμα “ισορροπία ανάπτυξης μεταξύ τουρισμού και κατοίκου”».

Το πρόβλημα της αύξησης των τιμών των ενοικίων επισημαίνεται από όλους τους ερωτηθέντες στο πλαίσιο του ρεπορτάζ. Η συρρίκνωση των διαθέσιμων κατοικιών προς ενοικίαση και η συνεχής, την τελευταία πενταετία, αύξηση των ενοικίων είναι άμεση συνέπεια της επέκτασης των βραχυχρόνιων μισθώσεων στις γειτονιές της Αθήνας. «Αλλαγές τιμών και αλλαγή καθημερινών χρήσεων» φέρνει η διάχυση του Airbnb στις γειτονιές της Αθήνας σύμφωνα με την κ. Στατίτσα, που αλλάζουν «για να εξυπηρετήσουν την τουριστική ζήτηση».

Χαρακτηριστική είναι πάντως η «βιομηχανοποίηση» του φαινομένου, καθώς τα ακίνητα που διατίθενται για βραχυχρόνια μίσθωση δεν ανήκουν, κατά πλειοψηφία, σε μεμονωμένους πολίτες που αναζητούν απλώς μια παράλληλη πηγή εισοδήματος. Στο σύνδεσμο εταιρειών βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι καταχωρισμένα 4.365 ακίνητα που ανήκουν σε μόλις 91 ιδιοκτήτες

Στον απόηχο μιας ακόμα διαμάχης για τις λειτουργίες της Αθήνας -από αυτές που γεννούν τις πόλεις, όπως ξέρουν καλά μελετητές όπως η Σάσεν, μπαίνει και το ερώτημα της «αυθεντικότητας». Ήδη από τη δεκαετία του 1970, αναλυτές αναγνωρίζουν το τουριστικό φαινόμενο ως «μοντέρνα αναζήτηση της αυθεντικότητας» Ειδικοί εκτιμούν ότι στο τέλος, οι πόλεις για να είναι θελκτικές πρέπει να μένουν πιστές στις ιδιαιτερότητές τους. «Για να είναι ιδανική για τον τουρισμό η Αθήνα, πρέπει να είναι ιδανική και για τους πολίτες της. Αν γίνει ιδανική για τους μόνιμους κατοίκους, θα γίνει ιδανική και για τους τουρίστες», λέει εύγλωττα ο κ. Βασιλικός.

kathimerini.gr

Πλάκα: Αποκαθίστανται ιστορικά κτίρια από το υπουργείο Πολιτισμού

Οι μελέτες αποκατάστασης έχουν χρονοδιάγραμμα υλοποίησης ενός έτους

«Ζωντανεύουν» ιστορικά κτίρια της Πλάκας, στο πλαίσιο της στρατηγικής που εφαρμόζει το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για τη δημιουργία πολιτιστικών πυρήνων στη γραφική συνοικία του κέντρου της Αθήνας.

Το ΥΠΠΟΑ έχει αναλάβει την αποκατάσταση και ανάδειξη κτηρίων ιδιοκτησίας του τον ευρύτερο περιβάλλοντα χώρο της Αρχαίας και της Ρωμαϊκής Αγοράς, τα οποία παρουσιάζουν αρχιτεκτονικό και ιστορικό ενδιαφέρον.

Πρόκειται μεταξύ άλλων, για:

την «Οικία Κωλέττη» (Πολυγνώτου 13)
το κτίριο που θα φιλοξενήσει το αρχείο Οδυσσέα Ελύτη (Πολυγνώτου 7 και Διοσκούρων 4)
το κτίριο που θα φιλοξενήσει το Μουσείο Καρόλου Κουν (Διοσκούρων 7)
το Ιδρυμα Μελίνας Μερκούρη (Πολυγνώτου 11)
το κτίριο επί της οδού Διοσκούρων 6 που στεγάζει τα γραφεία της Εφορείας Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Αρχαιολογικών Συλλογών (ΕΑΙΑΣ) του ΥΠΠΟΑ
το κτίριο, το οποίο φιλοξενεί την Ομοσπονδία και Συλλόγους των εργαζομένων στο ΥΠΠΟΑ (Διοσκούρων 1 και Πολυγνώτου 5)
την «οικία Κοκοβίκου» (Τριπόδων 2)
Υπηρεσιακό κλιμάκιο του ΥΠΠΟΑ υπό την Λίνα Μενδώνη πραγματοποίησε αυτοψία στα υπό εξέλιξη έργα αποκατάστασης, τα οποία υλοποιεί η Διεύθυνση Προστασίας Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Εχει δρομολογηθεί η εκπόνηση μελετών, προκειμένου να επισκευαστούν τα κτίρια και να αναβαθμιστεί η ευρύτερη περιοχή, η οποία αποτελεί και περιβάλλον των αρχαιολογικών χώρων της Αρχαίας και της Ρωμαϊκής Αγοράς.

Ο συνολικός προϋπολογισμός για τις μελέτες αποκατάστασης ανέρχεται σε 500.000 ευρώ. Οι μελέτες χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό του ΥΠΠΟΑ και έχουν χρονοδιάγραμμα υλοποίησης ενός έτους, προκειμένου τα έργα αποκατάστασης να ενταχθούν σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα.

Γνωρίστε τα κτίρια
Η οικία Κωλέττη επί της Πολυγνώτου συνορεύει με τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Αγοράς. Στο οικόπεδο, το οποίο έχει έκταση 1100τμ, το κεντρικό κτίριο, εμβαδού 500τμ περίπου, αναπτύσσεται σε τρεις στάθμες και έχει κήπο και ανεξάρτητη είσοδο. Το κτίριο προβλέπεται να λειτουργήσει ως Κέντρο Τεκμηρίωσης Έργων Ακροπόλεως «Χαράλαμπος Μπούρας». Οι εργασίες αποκατάστασής του, προϋπολογισμού 3.500.000 ευρώ, είναι σε εξέλιξη, με χρονοδιάγραμμα παράδοσης το 2024. Το κτίριο κατασκευάστηκε πιθανότατα μεταξύ των ετών 1870 και 1874, αρχικά ορθογώνιο σε κάτοψη με τετράρριχτη στέγη και δύο πιθανότατα ανεξάρτητες λειτουργικά στάθμες (ισόγειο και α’ όροφος) με εισόδους από τα νότια, όπου θα υπήρχε στέγαστρο και εξωτερική κλίμακα προς τον όροφο. Η προσθήκη του β’ ορόφου και η ενσωμάτωση βοηθητικών χώρων στα νότια έγινε μετά το 1890 και πριν το 1928 -πιθανώς πριν από το τέλος της πρώτης δεκαετίας του 20ου αιώνα

Στο κτίριο, στη συμβολή των οδών Πολυγνώτου και Διοσκούρων, θα στεγαστεί η σπουδαία κληρονομιά, που άφησε ο νομπελίστας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης. Το διατηρητέο κτίριο και τα δύο βοηθητικά κτίσματα, ιδιοκτησίας του ΥΠΠΟΑ, στη συμβολή των οδών Διοσκούρων και Πολυγνώτου, αποκαθίστανται από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 657.200 ευρώ με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Ιούνιο τ.έ.
Στο κτίριο δημιουργούνται χώροι για την έκθεση, αλλά και τη φύλαξη του Αρχείου Ελύτη, όπως και για το σπουδαίο οπτικό υλικό, το οποίο προβάλλει το πολυποίκιλο έργο του. Ταυτόχρονα, μέσα από φωτογραφίες, κείμενα, ηχητικό και οπτικό υλικό παρουσιάζεται ανάγλυφα η ζωή του Ποιητή, ενώ αποκαθίσταται το γραφείο του με προσωπικά του αντικείμενα. Το Αρχείο Ελύτη βρίσκεται σήμερα στην κατοχή της κ. Ιουλίτας Ηλιοπούλου, η οποία είχε και την πρωτοβουλία της πρότασης προς το Υπουργείο Πολιτισμού, το 2013. Οι μελέτες αποκατάστασης του κτιρίου εγκρίθηκαν από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, τον Ιούλιο 2013.

Δήλωση Μενδώνη

«Το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού έχει σχεδιάσει και έχει σε εξέλιξη ένα συνολικό πρόγραμμα προστασίας και ανάδειξης κτηρίων στην Πλάκα, τη γειτονιά που έχει συνδεθεί περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη, με τον χαρακτήρα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Από το αρχείο της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης που θα στεγαστεί στην οικία Κωλέττη, μέχρι το «σπίτι» του αρχείου του Οδυσσέα Ελύτη και το μουσείο του Καρόλου Κουν, δημιουργείται από το ΥΠΠΟΑ ένας νέος πυρήνας κτιριακών υποδομών για πολιτιστικές χρήσεις, αναδεικνύοντας τις διαφορετικές εκφάνσεις του πολιτισμού και της ιστορίας της πόλης. Η νέα πολιτιστική «διαδρομή» της Πλάκας, βρίσκεται σε εξέλιξη, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις μας και τηρώντας τα χρονοδιαγράμματα που έχουμε θέσει.  Ταυτόχρονα, δρομολογήθηκε η εκπόνηση μελετών αποκατάστασης του κτιρίου του ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη, του κτιρίου που θα στεγάσει το Μουσείο Καρόλου Κουν, της “οικίας Κοκοβίκου” επί της Τριπόδων, όπως και κτιρίων που εξυπηρετούν ανάγκες του ΥΠΠΟΑ. Στόχος μας είναι η ενίσχυση του ιδιαίτερου ιστορικού και πολιτιστικού χαρακτήρα της Πλάκας, αλλά και η αναβάθμιση του τουριστικού ενδιαφέροντος για την Αθήνα».

Στην αυτοψία, τη Λίνα Μενδώνη συνόδευσαν η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Προστασίας και Διαχείρισης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων και Μνημείων Τεχνικού Πολιτισμού και Ιστορικών Τόπων Γιάννα Καράνη, ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αττικής, Στερεάς Ελλάδος και Κυκλάδων Σταύρος Τσάβαλος, οι αρχιτέκτονες του ΥΠΠΟΑ Βασίλης Τσιαντής και Χαρίκλεια Κάντζα και υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟΑ.

ΠΗΓΗ: kathimerini.gr