ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Αύξηση στο επίδομα μητρότητας για ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες, ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών.

Όπως έγινε γνωστό από την ενημέρωση του υπουργείου, από 1/1/24 αυξάνεται στο ύψος του κατώτατου μισθού, από 150-200 ευρώ σήμερα.

Για 9 μήνες μετά τη γέννηση (αντί για 4 που ισχύει ως τώρα) οι μητέρες θα λαμβάνουν 780 ευρώ ή περίπου 4.700-6.200 ευρώ επιπλέον, με βάση τα σημερινά δεδομένα.

Στην πράξη το όφελος το 2024 θα είναι και μεγαλύτερο όσο θα αυξάνεται ο κατώτατος μισθός (σε περίπου 800 ευρώ το 2024 και έως τα 950 ως το 2027) για κάθε παιδί που θα αποκτά στο εξής η οικογένεια.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη Τύπου στην 87η ΔΕΘ και σχετικά με την αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας δήλωσε:

«Το χρονοδιάγραμμα των προσλήψεων έχει παρουσιαστεί από το Υπουργείο. Υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα ζήτημα αποχώρησης του προσωπικού αλλά δεν φαίνεται να είναι χειρότερο από άλλες χρονιές. Οι πρώτες αυξήσεις σε δημοσίους υπαλλήλους αφορούσαν τους υπαλλήλους στην υγεία. Η αναβάθμιση του ΕΣΥ είναι κεντρική προτεραιότητα για την κυβέρνηση, δεν έχει να κάνει μόνο με προσλήψεις και μισθούς. Αναφέρθηκα χθες στην επίσκεψη στο νοσοκομείο Παπανικολάου. Τέτοιες δράσεις θα δούμε εκατοντάδες να ξεδιπλώνονται σε δομές υγείας. Θα επιμείνω ιδιαίτερα στον σχεδιασμό μας για το ΕΚΑΒ».

Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΑΕ ανακοινώνει ότι το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ την ανακήρυξε ως Προτιμητέο Επενδυτή για την ανάθεση σύμβασης παραχώρησης υπηρεσιών για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση της Αττικής Οδού για χρονικό διάστημα 25 ετών.

Η Αττική Οδός κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1990. Έχει μήκος 70 χλμ. και αποτελεί τον περιφερειακό δακτύλιο της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής της Αθήνας και τη σπονδυλική στήλη του οδικού δικτύου του Νομού Αττικής, όπου κατοικούν περισσότεροι από 5 εκατ. άνθρωποι. Επίσης, αποτελεί τον συνδετικό κρίκο του οδικού άξονα ΠΑΘΕ (Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Εύζωνοι), αφού συνδέει την Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας με την Εθνική Οδό Αθηνών-Κορίνθου, παρακάμπτοντας το κέντρο της Αθήνας, ενώ συνδέει οδικά και το αεροδρόμιο της Αθήνας με το κέντρο της πόλης. Η μέση ημερήσια κίνηση κατά το τέλος του 2022 είχε ήδη ξεπεράσει τα προ-πανδημίας επίπεδα, με τον αυτοκινητόδρομο να σημειώνει μια μέση ετήσια αύξηση κυκλοφορίας της τάξης του 4% τα τελευταία 10 χρόνια.

Το έργο βρίσκεται ήδη σε λειτουργία, ενώ η βαριά του συντήρηση θα έχει ολοκληρωθεί κατά την ημερομηνία μεταβίβασης στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Τα δεδομένα κυκλοφορίας των τελευταίων 20 χρόνων, σε συνδυασμό με τις προβλέψεις της σύμβασης παραχώρησης, δείχνουν ότι το συγκεκριμένο έργο μπορεί να ανταπεξέλθει αποτελεσματικά σε δύσκολες καταστάσεις, κατατάσσοντάς το μεταξύ αυτών με το χαμηλότερο ρίσκο. Ταυτόχρονα, οι προοπτικές υλοποίησης των επεκτάσεων του έργου (μέσω άλλων συμβάσεων) επιτρέπουν την προσδοκία αυξημένης κυκλοφορίας και αυξημένων εσόδων. Σε αυτό το πλαίσιο η απόδοση του έργου αναμένεται εντός του εύρους αποδόσεων που παραδοσιακά στοχεύει και επιτυγχάνει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε ομοειδή έργα, προσδίδοντας επιπλέον αξία στην εταιρεία και σημαντικά οφέλη στους μετόχους της.

Το τίμημα των 3,270 δισ. ευρώ προβλέπεται να καταβληθεί εφάπαξ κατά τον χρόνο υπογραφής της σύμβασης παραχώρησης και η χρηματοδότηση του έργου αναμένεται να προέλθει από έναν συνδυασμό ιδίων κεφαλαίων του Ομίλου (σύμφωνα με τα δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία στο τέλος του Α’ Τριμήνου 2023 τα ταμειακά διαθέσιμα του Ομίλου ανέρχονταν σε 1,6 δισ. ευρώ) και τραπεζικού δανεισμού, όπως έχει προβλεφθεί και στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας. Ως αποκλειστικός χρηματοοικονομικός σύμβουλος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. για τη συναλλαγή ενήργησε η Mediobanca S.p.A., ενώ η χρηματοδοτική υποστήριξη προήλθε από τις ελληνικές συστημικές τράπεζες.

Ο Όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αποτελεί τον μεγαλύτερο ελληνικό στρατηγικό και μακροπρόθεσμο επενδυτή στον κλάδο των παραχωρήσεων. Κεφαλαιοποιώντας την πολυετή εμπειρία του στο κλάδο και τον οργανωτικό του μηχανισμό, αναμένεται να αποκομίσει σημαντικές συνέργειες και οικονομίες κλίμακος από τη διαχείριση και εκμετάλλευση του συγκεκριμένου αυτοκινητόδρομου, μεταξύ των οποίων είναι και η ενσωμάτωση του μεγαλύτερου εν λειτουργία στόλου συσκευών αυτόματης διέλευσης σταθμών διοδίων. Με την προσθήκη της σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού το συνολικό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων που διαχειρίζεται ο Όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ θα ξεπερνάει τα 1,600 χλμ., συμπεριλαμβανομένου και του έργου της Εγνατίας Οδού, όπου από την πλευρά του παραχωρησιούχου έχουν προσκομιστεί όλα τα απαραίτητα έγγραφα για τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση του έργου κι αναμένεται η ολοκλήρωση των απαιτούμενων διαδικασιών από την πλευρά της Πολιτείας. Το χαρτοφυλάκιο αυτοκινητοδρόμων του Ομίλου είναι από τα μεγαλύτερα και «νεαρότερα» χαρτοφυλάκια στην Ευρώπη (με μέση υπολειπόμενη συμβατική χρονική διάρκεια τα 25 έτη), διασφαλίζοντας έναν μακροπρόθεσμο ορίζοντα σημαντικών, προβλέψιμων και επαναλαμβανόμενων αποδόσεων.

Ο Όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ συγκαταλέγεται μεταξύ των σημαντικότερων ελληνικών επιχειρηματικών ομίλων, με σημαντική παρουσία και στο εξωτερικό. Με περισσότερους από 6.500 εργαζομένους αποδεικνύει στην πράξη για μία ακόμη φορά την διαχρονική επενδυτική του δέσμευση στη χώρα μας, υλοποιώντας ένα πρωτόγνωρο επενδυτικό πρόγραμμα που ξεπερνά τα 10 δισ. ευρώ και το οποίο δημιουργεί περισσότερες από 20.000 θέσεις εργασίας, στηρίζοντας παράλληλα και το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, διατηρώντας συνεχώς όλα τα διαθέσιμα του σε ελληνικές τράπεζες.

Για τον Πέτρο Τατούλη και τη Νέα Πελοπόννησο, η ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ αποτελεί κεντρικό στόχο της επομένης 5ετιας, καθώς είναι συστατικό στοιχείο της στρατηγικής μας για τη ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ

Διαβάστε το Πρόγραμμά μας

ΠΕΤΥΧΑΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΑΡΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ

ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΜΕ ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ.

Ξεκινήσαμε μαζί. Με σημαντικό έργο που έφερε χειροπιαστά αποτελέσματα!

Το 2012 η Πελοπόννησος ζούσε το απόλυτο αδιέξοδο. Οι πόλεις είχαν γεμίσει με σκουπίδια, τα πρόστιμα ήταν αβάσταχτα και κανένας δεν είχε το κουράγιο να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά.

Αναλάβαμε την ευθύνη, με τη σύμφωνη γνώμη όλων: Δήμων, ΦΟΣΔΑ και Κυβέρνησης. Διενεργήσαμε ένα Διεθνή Διαγωνισμό, τον πρώτο στη χώρα, με ανταγωνιστικό διάλογο.

Αξιοποιώντας το χρηματοδοτικό εργαλείο των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, πετύχαμε να ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία, η χωροθέτηση των μονάδων ολοκληρωμένης διαχείρισης, ο σχεδιασμός σε επίπεδο οριστικής μελέτης, αλλά και η αδειοδότηση του έργου σε λιγότερο από 4 χρόνια. Τον Δεκέμβριο του 2015 είχε ήδη εκδοθεί η πράξη του Ελεγκτικού Συμβουλίου που ενέκρινε την υπογραφή της σύμβασης.

Όλο αυτό το διάστημα, συγκρουστήκαμε με τη «μαφία των σκουπιδιών», με το λαϊκισμό όλων των «θεόσταλτων μάγων» που είχαν την εύκολη και φθηνή λύση, με τις αδυναμίες των κεντρικών κυβερνήσεων και, κυρίως, με μια πολύ σκληρή πραγματικότητα, με ένα ιδιαίτερα απαιτητικό σε τεχνικό επίπεδο και νομικά πολυδιάστατο έργο.

Οι πέντε αιτήσεις ακύρωσης στο ΣτΕ και οι τέσσερις προσφυγές στο Ελεγκτικό Συνέδριο, που απορρίφθηκαν, έγιναν ταφόπετρα σε όσους αμφισβήτησαν την εγκυρότητα της αδειοδότησης και τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας επενδύοντας στην ακύρωση του έργου.

Ολοκληρώσαμε υπογράφοντας συμβάσεις με τον ανάδοχο το 2019 και κλείνοντας το θέμα της χρηματοδότησής του, στη βάση μιας πράσινης, οικολογικής οικονομίας, στην οποία συνεργάζεται στενά ο δημόσιος με τον ιδιωτικό τομέα.

Η αποδοχή και εν τέλει η υποστήριξη του σχεδιασμού μας από τρεις διαφορετικές κυβερνήσεις που καλύπτουν όλο το πολιτικό φάσμα, αποτελεί την ισχυρότερη επιβράβευση της ορθότητας των επιλογών μας.

Η υιοθέτηση, από όλες σχεδόν τις περιφέρειες της χώρας, του μοντέλου που εμείς σχεδιάσαμε και εφαρμόσαμε πρώτοι στην Ελλάδα για τη διαχείριση των απορριμμάτων, κατέστησε την Πελοπόννησο ηγέτη και φορέα καινοτομίας σε έναν ακόμη τομέα.

Προχωράμε μαζί για να κάνουμε πολλά περισσότερα στη νέα εποχή!

Η ΚΑΘΑΡΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ αποτέλεσε και αποτελεί μια από τις ισχυρότερες δεσμεύσεις μας, έναν από πιο σύνθετους και απαιτητικούς στόχους και κυρίως την πιο ελπιδοφόρα επένδυση για τον πολίτη και την ποιότητα ζωής, για το περιβάλλον και την αειφορία, για τα οφέλη από τη νέα οικονομία που φέρνει μαζί της.

Σήμερα, μετά από όλη αυτή τη Οδύσσεια των 11 χρόνων, το έργο της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των Απορριμμάτων λειτουργεί στο επίπεδο της μεταβατικής διαχείρισης και μέσα στο 2024 θα είναι σε πλήρη λειτουργία. Εκεί στο τέλος του 2024 ο άπιαστος για τους περισσότερους στόχος για ΚΑΘΑΡΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ θα έχει κατακτηθεί ωστόσο για εμάς στην ΝΕΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ αυτή είναι μόνο η πρώτη κορυφή έχουμε και την επόμενη, την ακόμη ψηλότερη που είναι η ανάπτυξη ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ.

Είναι λάθος να περιορίζουμε την κυκλική οικονομία στην ανακύκλωση υλικών, καθώς πρόκειται για κάτι πολύ ευρύτερο που έχει ως πυρήνα την αειφορία και προσδιορίζει ένα μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης μια σύνθετη οικονομία που περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο:

 Τη μείωση των αποβλήτων στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο. Όταν ένα προϊόν φτάνει στο τέλος της ζωής του, τα υλικά κατασκευής του διατηρούνται μέσα στην οικονομία για να χρησιμοποιηθούν ξανά και ξανά, δημιουργώντας προστιθέμενη αξία στο προϊόν.

 Την ελαχιστοποίηση της χρήσης και κυρίως απώλειας φυσικών πόρων, περιλαμβανομένου του νερού, των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας.

 Την κυκλική διασύνδεση των παραγωγικών δραστηριοτήτων. Διασύνδεση για την Πελοπόννησο, στην οποία και στοχεύουμε ισχυρά, αποτελεί: Πρωτογενής τομέας → Μεταποίηση → Τουρισμός → Διαχείριση απορριμμάτων → Παραγωγή εδαφοβελτιωτικών, ενέργειας και ζεστού νερού →Πρωτογενής τομέας.

 Την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ που ήδη παρουσιάζει μεγάλη ανάπτυξη στην Πελοπόννησο. Τομέα στον οποίο επικεντρωνόμαστε για να εξασφαλίσουμε τόσο την αναγκαία ισορροπία κλίμακας που οδηγεί στο μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, όσο και ανταποδοτικά οφέλη που θα χρησιμοποιηθούν για την μείωση του κόστους ενέργειας σε 13.538 νοικοκυριά της Πελοποννήσου που βιώνουν συνθήκες ακραίας φτώχειας.

 Την επιτάχυνση της αποθήκευσης ενέργειας. Τομέας που για την Πελοπόννησο έχει μεγάλο πεδίο εφαρμογής με επίκεντρο το ΚΥΤ Μεγαλόπολης με δυνατότητα χρηματοδότησης από το ΣΔΑΜ.

 Την επιτάχυνση της επέκτασης του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και κυρίως τη διασύνδεση του με το αντίστοιχο διευρωπαϊκό σε επίπεδο που να επιτρέπει την εξαγωγή μεγάλων ποσοτήτων ενέργειας παραγόμενης από ΑΠΕ.

 Την προώθηση πολιτικών που οδηγούν στη μείωση της παραγωγής «αερίων θερμοκηπίου», τομέας στον οποίο επίσης έχουμε ισχυρή στόχευση τόσο λόγο της λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων της Μεγαλόπολης, όσο κυρίως για τις δυνατότητες που δίνει το ΣΔΑΜ για τη χρηματοδότηση τέτοιων πολιτικών. Δυστυχώς ως σήμερα τα αποτελέσματα του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης είναι απογοητευτικά.

Η ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ αποτελεί κεντρικό στόχο της επομένης 5ετιας, καθώς είναι συστατικό στοιχείο της στρατηγικής μας για τη ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ.

 Αναπτύσσουμε Δίκτυα Διαλογής σε όλη την Περιφέρεια, τα οποία δυστυχώς παραμένουν σήμερα στα χαμηλότερα επίπεδα της χώρας

 Προωθούμε άμεσα την κατασκευή των Πράσινων Σημείων σε κάθε Δήμο.

 Οργανώνουμε τη διαχείριση αποβλήτων στην Περιφέρεια ώστε να υπάρχουν συστηματικές και πλήρεις καταγραφές των διαχειριζόμενων ποσοτήτων αποβλήτων και μετρήσεις των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους, στοιχεία απαραίτητα και ιδιαίτερα κρίσιμα για τον ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό σχεδιασμό της διαχείρισής τους.

 Διοργανώνουμε ολοκληρωμένη και συστηματική καμπάνια ευαισθητοποίησης των πολιτών με στόχο την ενεργό συμμετοχή τους στη χωριστή συλλογή και ανακύκλωση.

 Καθιερώνουμε, άμεσα, υποχρεωτική την χωριστή συλλογή τουλάχιστον για τα μέταλλα, το χαρτί, το γυαλί και το πλαστικό, αναπτύσσοντας ευρύτατο δίκτυο συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών.

 Προγραμματίζουμε σταδιακά την εφαρμογή χωριστής συλλογής και για άλλα ρεύματα αποβλήτων.

 Προετοιμαζόμαστε για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των παραγόμενων ΑΣΑ τουλάχιστον σε ποσοστό́ 55% κατά́ βάρος μέχρι το 2025 και 60% μέχρι το 2030.

 Αυξάνεται η ανακύκλωση αποβλήτων συσκευασιών τουλάχιστον στο 65% κ.β. έως το 2025 και στο 70% κ.β. ως το 2030, με συγκεκριμένους στόχους για τα επιμέρους υλικά́.

 Στοχεύουμε σε χαμηλά ποσοστά ταφής, κάτω του 10% μέχρι το 2030 σε συνδυασμό με ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων ΑΣΑ και των δευτερογενών (απορριμματογενών) καυσίμων.

 Ελέγχουμε και διασφαλίζουμε την ασφαλή υγειονομική ταφή των υπολειμμάτων της επεξεργασίας.

 Κλείνουμε οριστικά και αποκαθιστούμε όλους τους ΧΑΔΑ.

Είμαστε εδώ για να εγγυηθούμε τα οφέλη.

 Καθαρή Πελοπόννησος για τους Πελοποννήσιους και τους επισκέπτες μας.

 Αειφόρος Διαχείριση των απορριμμάτων, με όρους που καλύπτουν απόλυτα τους στόχους των Ευρωπαϊκών Οδηγιών.

 Λιγότερα τέλη για τους πολίτες.

 Χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας στη νέα κυκλική οικονομία.

Ανοίγουν σήμερα οι αιτήσεις για τη χορήγηση του Market Pass. Από 29 Σεπτεμβρίου έως 5 Νοεμβρίου οι πληρωμές.

Ανοίγει σήμερα Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων για τη χορήγηση του Market Pass.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αίτηση μπορούν να υποβάλλουν οι νέοι δικαιούχοι, αφού για τους παλαιούς το σύστημα θα κάνει αυτόματα νέες αιτήσεις.

Για την χορήγηση του επιδόματος θα ληφθούν υπόψη τα εισοδήματα που προκύπτουν από τις φετινές δηλώσεις και όσοι έχουν κάνει αίτηση (παλαιοί και νέοι) θα ειδοποιηθούν για το αν η αίτησή τους έγινε η όχι δεκτή.

Να σημειωθεί ότι το Market Pass 2, όπως έχει καθιερωθεί να αποκαλείται, αφορά τους μήνες Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο και δεν θα συνεχιστεί. Τα ποσά θα ξεκινήσουν να καταβάλλονται σταδιακά από τις 29 Σεπτεμβρίου έως και τις 5 Νοεμβρίου ανάλογα με την κατηγορία των δικαιούχων και το χρόνο υποβολής των αιτήσεων και εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η πλατφόρμα θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 31 Οκτωβρίου 2023 και όπως προβλέπεται όσοι έχουν λάβει την ενίσχυση στον πρώτο κύκλο δεν χρειάζεται να υποβάλλουν εκ νέου αίτηση ενώ για το εισοδηματικό κριτήριο θα ληφθούν υπόψη οι φετινές φορολογικές δηλώσεις.

Πάντως και για τους παλαιούς δικαιούχους, υπάρχει η δυνατότητα υποβολής νέας αίτησης, μέχρι τις 25 Σεπτεμβρίου 2023, στην περίπτωση που επιθυμούν να τροποποιήσουν τον τρόπο χορήγησης της οικονομικής ενίσχυσης από ψηφιακή χρεωστική κάρτα σε τραπεζικό λογαριασμό, και αντίστροφα ή έχει μεταβληθεί ο αριθμός IBAN του τραπεζικού λογαριασμού της επιλογής τους.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

1. Για τους νέους δικαιούχους εκδίδεται νέα ψηφιακή κάρτα για την πραγματοποίηση αγορών αποκλειστικά σε παντοπωλεία, σούπερ μάρκετ, κρεοπωλεία, ζαχαροπλαστεία, καταστήματα γαλακτοκομικών προϊόντων, αρτοποιεία, λαϊκές αγορές, διάφορα καταστήματα τροφίμων. Η νέα κάρτα θα παραμείνει ενεργοποιημένη έως 31 Δεκεμβρίου 2023. Για όσους είχαν λάβει την ενίσχυση δεν θα εκδοθεί νέα κάρτα καθώς η ισχύς της κάρτας τους παρατείνεται έως 31 Δεκεμβρίου 2023. Όσοι είχαν επιλέξει ή θα επιλέξουν την καταβολή του επιδόματος σε τραπεζικό λογαριασμό θα λάβουν το 80% της ενίσχυσης που δικαιούνται. Δηλαδή 17,60 – 80 ευρώ το μήνα ή 52,80 – 240 ευρώ για το τρίμηνο. Στην περίπτωση αυτή η ενίσχυση χρησιμοποιείται από τους δικαιούχους χωρίς περιορισμούς.

2. Το Market Pass κυμαίνεται από 22 έως 100 ευρώ το μήνα εφόσον η καταβολή του επιδόματος γίνει σε άυλη ψηφιακή κάρτα. Για το τρίμηνο τα ποσά ανέρχονται σε 66 – 300 ευρώ.

3. 3. Η ενίσχυση καταβάλλεται σε φυσικά πρόσωπα, άγαμα ή έγγαμα ή σε κατάσταση χηρείας ή πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή εν διαστάσει ή διαζευγμένα που πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια που έχουν οριστεί. Ειδικά, για τους έγγαμους ή τα πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. Δικαιούχος είναι ο υπόχρεος σε υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ή ο ένας εκ των δύο σε περίπτωση υποβολής χωριστής δήλωσης. Την ενίσχυση θα λάβουν τα φυσικά πρόσωπα που έχουν υποβάλει εμπρόθεσμα φορολογική δήλωση για το 2022 εφόσον έχουν εισόδημα έως 16.000 ευρώ για άγαμο υπόχρεο ή υπόχρεο σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει, 24.000 ευρώ για έγγαμο υπόχρεο προσαυξημένο κατά 5.000 ευρώ για κάθε παιδί, άλλο εξαρτώμενο μέλος και φιλοξενούμενο μέλος του νοικοκυριού, 24.000 ευρώ για μονογονεϊκή οικογένεια με προσαύξηση 5.000 ευρώ για κάθε παιδί άλλο εξαρτώμενο μέλος και φιλοξενούμενο μέλος, μετά το πρώτο. Η αξία της ακίνητης περιουσίας δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 250.000 ευρώ για άγαμους, υπόχρεους σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει και τα 400.000 ευρώ για τους έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης και τις μονογονεϊκές οικογένειες.

4. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα οι πληρωμές της οικονομικής ενίσχυσης για τους μήνες Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο θα γίνουν:

• Έως 29 Σεπτεμβρίου 2023 για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν έως και τις 25 Σεπτεμβρίου 2023 και για όσους είχαν λάβει ήδη την ενίσχυση και είναι εκ νέου δικαιούχοι. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι φορολογικές δηλώσεις των δικαιούχων να έχουν εκκαθαριστεί έως την 25η Σεπτεμβρίου 2023.

• Έως 5 Νοεμβρίου 2023 για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν μετά τις 25 Σεπτεμβρίου και έως 31 Οκτωβρίου 2023, και για όσους οι φορολογικές δηλώσεις εκκαθαριστούν μετά την 25η Σεπτεμβρίου.

Μέχρι την Κυριακή 17/9 και ώρα 23:59 συνεχίζονται οι ηλεκτρονικές αιτήσεις για την εισαγωγή στα 30 Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), καθώς επίσης και στο παράρτημα Αιδηψού του ΙΕΚ Χαλκίδας, για το έτος κατάρτισης 2023-2024. 

Επιπλέον, υπενθυμίζουμε ότι η προθεσμία για την εγγραφή των επιτυχόντων υποψηφίων σπουδαστών μέσω του παράλληλου μηχανογραφικού στα ΙΕΚ της ΔΥΠΑ, είναι έως την Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου.

Η φοίτηση στα ΙΕΚ της ΔΥΠΑ είναι διάρκειας πέντε συνολικά εξαμήνων, επιμερισμένη σε τέσσερα εξάμηνα θεωρητικής και εργαστηριακής κατάρτισης συνολικής διάρκειας έως 1.200 διδακτικές ώρες ειδικότητας, σύμφωνα με τα συγκεκριμένα προγράμματα σπουδών και σε ένα εξάμηνο αμειβόμενης Πρακτικής Άσκησης, συνολικής διάρκειας 960 ωρών.

Την ίδια ώρα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τράπεζες σχεδιάζουν να δημιουργήσουν εγγυοδοτικά προγράμματα για να στηριχθούν οι επιχειρήσεις και η απασχόληση, τα οποία θα δίνουν υψηλή κρατική εγγύηση της τάξης του 80% σε κάθε δάνειο.

Σημειώνεται ότι από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή της Θεσσαλίας έχει η Τράπεζα Πειραιώς, λόγω της προφανής διασύνδεσης της με την αγροτική οικονομία έπειτα από την απορρόφηση της Αγροτικής Τράπεζας, ενώ παρουσία έχουν και η Συνεταιριστική Τράπεζα Θεσσαλίας και η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας. Σημειώνεται ότι το «πάγωμα» των πλειστηριασμών ήταν μεταξύ των μέτρων που ανακοίνωσε και η κυβέρνηση, επομένως αποτέλεσε «οδηγό» για τις τράπεζες.

Το δεύτερο μέτρο και συγκεκριμένα η δωρεά των 50 εκατ. ευρώ θα διατεθεί για έργα αποκατάστασης ή ανάπτυξης υποδομών και η κατανομή του θα καθοριστεί σε συνεργασία με τα αρμόδια Υπουργεία, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους κοινωνικούς και οικονομικούς φορείς της περιοχής.

Η ανακοίνωση της Ένωσης Τραπεζών

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) κ. Β. Ράπανος επισκέφθηκε τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κ. Χατζηδάκη και τον ενημέρωσε για τα μέτρα που αποφάσισαν τα μέλη της Ένωσης για την ανακούφιση των πλημμυροπαθών της Θεσσαλίας.

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, σε έκτακτη συνεδρίασή του, αποφάσισε, ειδικότερα, τα εξής:

1. Οι τέσσερις συστημικές Τράπεζες μέλη της ΕΕΤ, στο πλαίσιο των εκτεταμένων δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης τους, θα συμβάλουν με το ποσό των πενήντα εκατομμυρίων ευρώ (50.000.000) στην εθνική προσπάθεια αποκατάστασης των σοβαρών ζημιών από τη φυσική καταστροφή στην περιοχή της Θεσσαλίας. Το συγκεκριμένο ποσό θα διατεθεί για έργα αποκατάστασης ή ανάπτυξης υποδομών και η κατανομή του θα καθοριστεί σε συνεργασία με τα αρμόδια Υπουργεία, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους κοινωνικούς και οικονομικούς φορείς της περιοχής.

2. Όλες οι Τράπεζες, μέλη της ΕΕΤ, λαμβάνοντας υπόψη τις σοβαρότατες επιπτώσεις των φυσικών φαινομένων στην τοπική οικονομία και κοινωνία, προχωρούν αμέσως στην εφαρμογή των παρακάτω ατομικών μέτρων προστασίας που αφορούν ειδικά τους δανειολήπτες στις πληγείσες περιοχές:

2.1 Αναστέλλουν την υποχρέωση καταβολής δόσεων των ενήμερων δανείων για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2023.

2.2 Αναστέλλουν το σύνολο των διαδικασιών δικαστικής και εξώδικης είσπραξης απαιτήσεων για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2023.

Τα μέτρα αυτά αφορούν τους πληγέντες οι οποίοι εμπίπτουν στην περίμετρο προστασίας των κρατικών μέτρων στήριξης, όπως αυτά ανακοινώθηκαν και θα υλοποιηθούν.

3. Αναγνωρίζοντας τη σημαντική συμβολή των επιχειρήσεων της Θεσσαλίας στον εξαγωγικό προσανατολισμό και την αναπτυξιακή δυναμική της εθνικής οικονομίας, οι Τράπεζες είναι σε ετοιμότητα να προτείνουν εξειδικευμένες λύσεις διευκόλυνσης και ενίσχυσης των επιχειρήσεων που επλήγησαν, προκειμένου αυτές να ανταπεξέλθουν στη δύσκολη αυτή συγκυρία και να εξακολουθήσουν να προσφέρουν στην τοπική κοινωνία και την απασχόληση. Οι δικαιούχοι παρακαλούνται να υποβάλουν το σχετικό αίτημά τους με όλα τα μέσα επικοινωνίας (είναι δυνατή η φυσική ή ηλεκτρονική υποβολή του αιτήματος) απευθείας στην Τράπεζα συνεργασίας τους.

Κωστής Χατζηδάκης: Απόδειξη αλληλεγγύης η πρωτοβουλία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών

«Εκ μέρους της Κυβέρνησης θέλω να ευχαριστήσω την Ελληνική Ένωση Τραπεζών για τη σημαντική, κοινωνική συνεισφορά της στην αντιμετώπιση των συνεπειών της πρωτοφανούς καταιγίδας Daniel. Θέλω να σημειώσω τόσο την απόφαση της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών σε σχέση με τις διευκολύνσεις για τους δανειολήπτες, όσο ακόμη περισσότερο την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης για αυτήν την εθελοντική συνεισφορά της τάξεως των 50 εκατ. ευρώ για να κλείσουν οι πληγές που άνοιξαν στη Θεσσαλία και στις άλλες πληγείσες περιοχές. Θέλω επίσης να σημειώσω πως μετά αυτήν την εξαιρετική πρωτοβουλία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ως Κυβέρνηση, ότι και άλλοι ισχυροί οικονομικοί παράγοντες του τόπου θα ακολουθήσουν προς αυτήν την κατεύθυνση.

Ήδη σήμερα το μεσημέρι είχα συνάντηση με την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών και συζητήσαμε στο πλαίσιο της συνάντησης αυτής την συνεισφορά και του εφοπλιστικού κλάδου στην αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης. Και επίσης έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι αρκετές άλλες ελληνικές επιχειρήσεις θα κινηθούν τις επόμενες μέρες προς την ίδια κατεύθυνση.

Είναι σημαντικό να προχωρήσουμε οι Έλληνες σε αυτές τις στιγμές μπροστά με αλληλεγγύη. Το χρειαζόμαστε. Και είναι σημαντικό που οι ισχυρότεροι οικονομικά δείχνουν ότι κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση. Έχουμε εδώ την απόδειξη σήμερα με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών.

Θέλω επίσης να σημειώσω ότι οι δωρεές αυτές, ως κυβέρνηση θα θέλαμε να κατατίθενται για να υπάρχει καλύτερος συντονισμός στον κεντρικό Λογαριασμό Κρατικής Αρωγής. Αυτό ισχύει για την ΕΕΤ και για όλους όσοι θα θελήσουν στη συνέχεια να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση, είτε πρόκειται για οικονομικά ισχυρούς είτε όχι. Θα σας δοθεί αυτός ο λογαριασμός έτσι ώστε όλοι όσοι ενδιαφέρονται να συμβάλουν να γνωρίζουν πώς θα το κάνουν. Και προφανώς σε συνεννόηση στη συνέχεια με τους βασικούς δωρητές η Πολιτεία θα κινηθεί έτσι ώστε η προσπάθεια να γίνει συντονισμένα και γρήγορα. Διότι μας ενδιαφέρει οι πληγές να επουλωθούν το ταχύτερο δυνατόν».

Υπενθυμίζεται ότι το ΙΒΑΝ του Λογαριασμού Κρατικής Αρωγής στον οποίο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καταθέσουν τη δωρεά τους το είναι: GR9501000230000002341227461.

Ανατροπές φέρνει στον όλο οικονομικό σχεδιασμό η μεγάλη καταστροφή στη Θεσσαλία, με την ανάγκη για αύξηση των διαθέσιμων κονδυλίων για την κλιματική αλλαγή να προτάσσεται από το οικονομικό επιτελείο.

Στην άμεση ενίσχυση του κρατικού “κουμπαρά”, που θα είναι, όπως φάνηκε και από το ταξίδι του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Στρασβούργο και ο “βασικός πυλώνας” στήριξης της όλης προσπάθειας ανάταξης των πληγεισών περιοχών από τις φυσικές καταστροφές, προχωρά το οικονομικό επιτελείο. Έτσι, στο “κάδρο” μπαίνει η επιβολή μιας ειδικής εισφοράς ή αλλιώς ,“πιο εύσχημα”, ενός ειδικού τέλους για το περιβάλλον και τις επιπτώσεις που επιφέρει η κλιματική αλλαγή.

‘Hδη, το στίγμα το έδωσε, από την Τετάρτη ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, που “φωτογράφισε” την “στροφή” αυτή στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, που μέχρι τώρα, είχε ως “σημαία” τη μείωση φόρων, κάνοντας λόγο για μια ειδική εισφορά από το 2024.

Το “σήμα” Χατζηδάκη

“Μαγικές γομολαστιχες δεν υπαρχουν. Δεν έχει βρεθεί ο τρόπος να γίνονται καταστροφές και μετά να έρχεται κάποιος να αντιμετωπίσει το όλο θέμα με τρόπο μαγικό” ανέφερε ο κ. Χατζηδάκης στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ και περιέγραψε με νόημα το μοντέλο που ακολουθεί η Σλοβενία, απαντώντας και στην κριτική που δέχτηκε η κυβέρνηση, με αιχμή τη διεκδίκηση που έκανε η γειτονική χώρα για κοινοτικά κονδύλια.

“Ειδική εισφορά των εργαζομένων, των αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων και επιχειρήσεων. Αυτό είναι το Σλοβενικό μοντέλο. Εάν το εισηγούνται όσοι κρίνουν, θετικά, τη γειτονική χώρα να το τοποθετηθούν” τόνισε ο κ. Χατζηδάκης και ανέφερε ότι “θα κινηθούμε υπεύθυνα. Θα εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια. Δεν είμαστε Ελβετία και Σουηδία. Εχουμε συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Θα συνδυάσουμε κοινωνική ευαισθησία με την οικονομική υπευθυνότητα. Έχουμε να τηρήσουμε συγκεκριμένους δημοσιονομικούς στόχους. Στο παρελθόν πληρώσαμε τη μη τήρηση αυτών των στόχων” τόνισε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, υπονοώντας την ανάγκη για δημοσιονομικά ισοδύναμα μέτρα, σε περιπτώσεις αύξησης, όπως τώρα, των δαπανών, ώστε να μην διαταραχθεί η στοχοθεσία για τα πρωτογενή πλεονάσματα.

Συμπλήρωσε, δε, ότι “θα υπάρχει προφανώς, μια αναθεώρηση του πλαισίου με την κλιματική αλλαγή και μια πιο σύγχρονη πολιτική. Από του χρόνου θα υπάρξει μια αύξηση των κονδυλίων για τις φυσικές καταστροφές. Θα είναι του χρόνου στον προϋπολογισμό, δεν πρόκειται να υπάρξει κάποιο μέτρο άδικο, που θα προκαλέσει κοινωνική αναταραχή. Δεν είμαστε η πιο προημένη χώρα αλλά δεν είμαστε εκεί που ήμασταν την προηγούμενη δεκαετία” τόνισε ο κ. Χατζηδάκης, προσπαθώντας να κατασιγάσει τυχόν “αφύπνιση” του “μνημονιακού εφιάλτη”, με την επί μια δεκαετία συνεχή επιβολή φόρων για να καταστεί εφικτό το δημοσιονομικό μάζεμα..

Aνακοινώσεις από τον Πρωθυπουργό

Αναλυτικά, πάντως, θα τοποθετηθεί για το θέμα, κάνοντας τις σχετικές ανακοινώσεις ο Πρωθυπουργός το Σάββατο από το βήμα της ΔΕΘ. Ωστόσο, ήδη, με βάση πληροφορίες, στο τραπέζι είναι ένας έκτακτος “πράσινος φόρος”, ο οποίος, όπως ξεκαθάρισε στην ραδιοφωνική του συνέντευξη ο κ. Χατζηδάκης δε θα είναι οριζόντιος αλλά στοχευμένος, αφήνοντας εκτός την μεγάλη μάζα των πολιτών.

Στα σενάρια, δε, είναι να εισφέρουν κύρια επιχειρήσεις, ή ομάδες επιχειρήσεων, σε περιορισμένη κλίμακα. Εναλλακτικά, εξετάζεται να προταθεί μια οικειοθελής εισφορά από επιχειρήσεις με παράλληλη φορολογική κινητροδότηση. Βέβαια, ακόμη και οικειοθελής να είναι η συνεισφορά είναι προφανές, ότι οι επιχειρήσεις θα μπουν στη “Μποδοσάκειο” λογική (“Δεν τα βάζεις με τον γκουβέρνο” είχε αναφέρει ο μεγάλος επιχειρηματίας) με την εκταμίευση ποσών.

Ήδη, βέβαια, έχει στηθεί ένας “πράσινος” κουμπαράς, με ειδικό λογαριασμό, όπου μπαίνουν όλες οι δωρεές και οι εθελοντικές εισφορές από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, με τις τράπεζες να εισφέρουν, ήδη, 50 εκατ. ευρώ. Μετά τη συνάντηση με τον κ. Χατζηδάκη αναμένεται να κάνει ανακοινώσεις και η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, που έχει αποδείξει ότι σε περιπτώσεις ανάγκης (π.χ. πανδημία) “βάζει βαθιά το χέρι στην τσέπη” με ρευστό και στοχευμένες δράσεις.

Νέα δεδομένα στον προϋπολογισμό

Σε κάθε περίπτωση οι πυρκαγιές και η καταστροφή στη Θεσσαλία λειτουργούν ως “ιστορική ασυνέχεια” αλλάζοντας τα δεδομένα. Αναπόφευκτα αλλάζει, άρδην, ο οικονομικός σχεδιασμός, κάτι που θα αποτυπωθεί, τόσο στον συμπληρωματικό προϋπολογισμό της τάξης των 650 εκατ. ευρώ αλλά κυρίως στο Προσχέδιο για το 2024 που θα κατατεθεί σε ένα μήνα. Πλέον τα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής και των φυσικών καταστροφών, φέρνουν νέα βάρη κι έτσι το σχέδιο νέων φοροελαφρύνσεων και εισοδηματικών ενισχύσεων μπαίνουν σε νέα “καλίμπρα” ώστε να μην διαταραχθεί η δημοσιονομική στοχοθεσία.

“Ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% είναι αδιαπραγμάτευτος και δεν πρόκειται να αλλάξει. Αυτό θα έδινε κακό σήμα στις αγορές και τους Οίκους Αξιολόγησης, την ώρα που αναμένουμε να πάρουμε την επενδυτική βαθμίδα. Δεν πρέπει να δώσουμε την εικόνα ότι ξανακυλάμε”, τόνισε στη συνέντευξή του ο κ. Χατζηδάκης.

Μιλώντας συγκεκριμένα για τις εξαγγελίες παροχών στη ΔΕΘ, είπε ότι αυτές θα ανακοινωθούν από τον Πρωθυπουργό, αλλά έχει την αίσθηση ότι η προσωπική διαφορά στους συνταξιούχους που δεν θα πάρουν αύξηση λόγω του νόμου Κατρούγκαλου θα δοθεί είτε τον Δεκέμβρη είτε τον Γενάρη, όπως πιστεύει ότι θα δοθεί και το επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης στις ασθενέστερες κοινωνικά ομάδες.

Αντίθετα δεν είναι αισιόδοξος και για την συνέχιση της καταβολής τους Market Pass πέραν του διμήνου.. Επίσης δήλωσε ότι και φέτος θα δοθεί το επίδομα θέρμανσης με κάποιες απαιτούμενες αλλαγές, πού, όμως, με βάση πληροφορίες θα είναι διαδικαστικού χαρακτήρα.

Άλλα μέτρα

Παράλληλα στην ατζέντα μπαίνουν κι άλλες δράσεις που ήδη υπάρχουν, όπως π.χ. όπως αυτή του ΟΟΣΑ, για την υποχρεωτική ασφάλιση κτιρίων έναντι φυσικών καταστροφών. Υπενθυμίζεται ότι ήδη ισχύει το μέτρο μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για όσους ασφαλίζουν τις κατοικίες τους. Όμως, αυτήν τη στιγμή οι ασφαλισμένες κατοικίες στην Ελλάδα δεν φτάνουν ούτε το 20% επί του συνόλου.

Επίσης προωθούνται και αλλαγές στην παραγωγή έργων και δη των αντιπλημμυρικών, αλλά και σε μια αναθεώρηση των χαρτών επικινδυνότητας πλημμυρών, όπως προβλέπουν άλλωστε οι ανειλημμένες κοινοτικές υποχρεώσεις της χώρας. Όπως τονίζεται η επικαιροποίηση, που με βάση καταγγελίες της αντιπολίτευσης έχει καθυστερήσει, θα ολοκληρωθεί έως τον Ιούλιο του 2024, με συμπερίληψη των σεναρίων επιπτώσεων κι εμπειριών που κατέδιεξαν ο “Ιανός” και ο “Daniel”, όπου, πλέον, τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν, πλέον, μεγαλύτερη συχνότητα και βιαιότητα.

Αναθέσεις

Ήδη, για μια νέα πραγματικότητα την οποία θα πρέπει να αποδεχθούμε και να αντιμετωπίσουμε μίλησε από το βήμα του Economist στη Θεσσαλονίκη, την Τετάρτη, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, αναφερόμενος σε πολυάριθμες απειλές σε παγκόσμιο επίπεδο στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής. Ο υπουργός επεσήμανε ότι η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή έχει οδηγήσει σε κλιματική αστάθεια, με τη Μεσόγειο να αποτελεί, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, “κλιματικό hot spot”. Αναφέρθηκε στις εκτεταμένες καταστροφές στο πεδίο των υποδομών (οδικό δίκτυο, γέφυρες, αποστραγγιστικά δίκτυα και αντιπλημμυρικά έργα. σιδηροδρομικό δίκτυο, δημόσιες κτηριακές υποδομές).

Επιπλέον, τόνισε την ανάγκη για επείγουσα δράση σε τρεις άξονες:

1) Άμεση αποκατάσταση των ζημιών των υποδομών, με μέτρα έκτακτου χαρακτήρα. Ο κ. Σταϊκούρας επεσήμανε ότι θα αναθεωρηθεί το εθνικό σχέδιο ανθεκτικότητας και ανάκαμψης με έργα βραχείας αποκατάστασης 500-600 εκατ. ευρώ και ότι ψηφίζεται διάταξη με την οποία το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα μπορεί να αναλάβει τον σχεδιασμό, την ανάθεση και την εκτέλεση επειγόντων έργων ακόμη και αν δεν ανήκουν στην αρμοδιότητά του.

2) Νέα έργα που να ανταποκρίνονται σε υψηλότερη ανθεκτικότητα, για δυσμενέστερες καταστάσεις,με στόχο τον μετριασμό των μελλοντικών κινδύνων.

3) Έλεγχος και συντήρηση υφιστάμενων υποδομών.

Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε στην έκδοση υπουργικής απόφασης για τη συγκρότηση διοικητικής αρχής γεφυρών. Τέλος, ο υπουργός συνόψισε τις βασικές επιδιώξεις της κυβέρνησης ως εξής: α) αποκατάσταση του πληγέντος κοινωνικού-οικονομικού-παραγωγικού ιστού, β) ενίσχυση της ασφάλειας και γ) να βαδίσουμε σε έναν δρόμο προκοπής και αλληλεγγύης, ειδικά σήμερα που η οικονομία μάς το επιτρέπει, ανέφερε.

Ουσιαστικά, προς ώρας, σε πρώτο πλάνο μπαίνουν διαδικασίες “εξπρές” με αναθέσεις και προμελέτες. Ωστόσο το μεγάλο ζήτημα είναι τα έργα να μπουν σε μια νέα διαδικασία παραγωγής, με πιο γρήγορες ταχύτητες και βέβαια διαφάνεια.. Πάντως, ακόμη και για τους ιδιώτες τα βάρη θα είναι πιο μεγάλα καθώς οι κανόνες αναμένεται να αυστηροποιηθούν.

“Για να διατηρήσουμε ένα βιώσιμο μέλλον και να επιβιώσουμε από αυτή τη βάναυση νέα κανονικότητα, δεν πρέπει μόνο να αυξήσουμε την ικανότητα απόκρισής μας. Πρέπει επίσης να διασφαλίσουμε ότι όταν χτυπούν καταστροφές, είμαστε πιο ανθεκτικοί και ο αντίκτυπος είναι μικρότερος. Αυτό σημαίνει περισσότερες και καλύτερες επενδύσεις για την αύξηση της πρόληψης και της ετοιμότητας στην πολιτική προστασία, και στην ανθεκτικότητα στο κλίμα σε γενικές γραμμές: σε όλες τις πολιτικές και τα προγράμματα της ΕΕ, καθώς και σε εθνικό επίπεδο”, ανέφερε με έμφαση, την Τετάρτη στην ομιλία του στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου ο αρμόδιος Επίτροπος Lenarčič, σημειώνοντας ότι τα αιτήματα βοήθειας από τις κυβερνήσεις έχουν αυξηθεί 400% σε μόλις δύο χρόνια

Για τη γέννηση μιας «γεωπολιτικής Ένωσης», έκανε λόγο η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά τη διάρκεια της ετήσιας ομιλίας της για την κατάσταση της Ένωσης (State of the Union) που εκφώνησε σήμερα ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, περίπου 300 ημέρες πριν από τις ευρωεκλογές.

«Σε λίγο λιγότερο από 300 ημέρες, οι Ευρωπαίοι θα προσέλθουν στις κάλπες”, ανέφερε η Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν ξεκινώντας την ομιλία της, επισημαίνοντας ότι οι εκατομμύρια ψηφοφόροι της ΕΕ και ιδιαίτερα οι νέοι, θα πρέπει να σκεφτούν “τον αντίκτυπο της καταστροφικής κλιματικής αλλαγής, το πώς η τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει τη ζωή τους, ή για τις πιθανότητές τους να βρουν σπίτι ή δουλειά τα επόμενα χρόνια».

«Η Ένωσή μας σήμερα αντανακλά το όραμα εκείνων που ονειρεύτηκαν ένα καλύτερο μέλλον μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα μέλλον στο οποίο μια Ένωση εθνών, δημοκρατιών και λαών θα συνεργαστεί για να μοιραστεί την ειρήνη και την ευημερία», ανέφερε στη συνέχεια η Πρόεδρος της Επιτροπής.

Η ίδια επισήμανε ότι μέσα στις επόμενες 300 μέρες πρέπει να ολοκληρωθεί το έργο αυτής της Επιτροπής. Υπενθύμισε, δε, ότι, όταν παρουσίασε το πρόγραμμα αυτής της Επιτροπής το 2019 για μια πράσινη, ψηφιακή και γεωπολιτική Ευρώπη, αρκετοί είχαν αμφιβολίες.

«Και αυτό έγινε πριν ο κόσμος γυρίσει τα πάνω κάτω με μια παγκόσμια πανδημία και έναν βάναυσο πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος.»

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι τώρα βλέπουμε τη γέννηση «μιας γεωπολιτικής Ένωσης – υποστηρίζοντας την Ουκρανία, αντιστεκόμενοι στην επιθετικότητα της Ρωσίας, ανταποκρινόμενοι σε μια διεκδικητική Κίνα και επενδύοντας σε συνεργασίες».

Πρόσθεσε ότι η ΕΕ ανεξαρτητοποιείται σε κρίσιμους τομείς, όπως η ενέργεια, οι ημιαγωγοί (τσιπ) ή οι πρώτες ύλες και πως η «φιλόδοξη» Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι το κεντρικό στοιχείο της οικονομίας της ΕΕ. Παράλληλα, είπε, η ΕΕ έχει χαράξει το δρόμο για την ψηφιακή μετάβαση και έχει γίνει παγκόσμιος πρωτοπόρος στα διαδικτυακά δικαιώματα.

Η ίδια αναφέρθηκε επίσης στο ιστορικό Ταμείο Ανάκαμψης (NextGenerationEU) , με πόρους ύψους 800 δισ. ευρώ επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων και αξιοπρεπών θέσεων εργασίας. Παράλληλα επισήμανε ότι έχουν τεθεί οι βάσεις για μια «Ένωση Υγείας», βοηθώντας στον εμβολιασμό μιας ολόκληρης ηπείρου – και μεγάλων τμημάτων του κόσμου.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μίλησε ακόμη για την ισότητα των φύλων, αναφερόμενη ιδιαίτερα στην Οδηγία για τη διαφάνεια των αμοιβών που νομοθετεί την αρχή ότι η ίση εργασία αξίζει ίση αμοιβή. Μίλησε, τέλος, για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, τονίζοντας: «θα ήθελα να βάλουμε σε νόμο μια άλλη βασική αρχή: Όχι, σημαίνει όχι. Δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική ισότητα χωρίς ελευθερία από τη βία».

Από τις υποσχέσεις των Βρυξελλών στο “ξεσκόνισμα” των εθνικών πόρων το ζήτημα της κάλυψης των νέων μεγάλων αναγκών αποτελεί ένα δύσκολο “σταυρόλεξο” για το οικονομικό εποτελείο

Τη “χρυσή” τομή ανάμεσα στην ανάγκη επαρκούς στήριξης των πλημμυροπαθών και των πυροπαθών, αλλά και την παραμονή σε δημοσιονομική τροχιά, με τήρηση των δημοσιονομικών στόχων καλείται να βρει η κυβέρνηση στο φόντο της “απέραντης λίμνης” στο Θεσσαλικό κάμπου αλλά και του μαύρου τοπίου στη Δαδιά, στη Φθιώτιδα, στη Ρόδο αλλά και στις άλλες περιοχές, που επλήγησαν από τα φυσικά φαινόμενα.

Τα κόστη
Βέβαια, ο τελικός λογαριασμός θα συμπληρωθεί τις επόμενες μέρες καθώς θα αποτραβηχτούν τα νερά και θα μπορεί να γίνει επιθεώρηση των ζημιών σε υποδομές, καλλιέργειες, κατοικίες, ωστόσο, είναι κοινή η εκτίμηση, συγκριτικά και με τα δεδομένα των “πληγών” του Ιανού, ότι ο τελικός λογαριασμός της πλήρους ανάταξης, μόνο για τη Θεσσαλία, θα υπερβεί κατά πολύ το 1- 1,5 δισεκ., επίπεδο, όπου κινήθηκε η “ζημιά” της πλημμύρας στην Καρδίτσα το 2020. Κι αυτό έρχεται στη μεγάλη “ζημιά” στη Δαδιά, που πολλοί την ανεβάζουν στο 1 δισεκ. όσο δηλαδή και το αποθεματικό του τρέχοντος προϋπολογισμού για έκτακτες ανάγκες.

Ηδη, κάποιες πρώτες ανεπίσημες αναφορές κυβερνητικών στελεχών κάνουν λόγο για κόστος από τις καταστροφές που ξεπερνά τα 2,5 δισεκ. Την ίδια ώρα, σε περισσότερο από 6 δισ. ευρώ που ισοδυναμούν μέχρι και με το 4% – 5% του ΑΕΠ υπολογίζει ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Ελλάδος (ΣΕΒΕ) τις ζημιές από τις πρόσφατες πυρκαγιές στον Εβρο και τις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε αρθρογραφία του στο news247.gr, ο πρώην υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης σημειώνει ότι είναι απαραίτητη η “δέσμευση 10-15 δις για τη διαχείριση των αποζημιώσεων, των μελετών, των σχεδίων και των έργων”, ώστε σε “5 χρόνια να έχει ολοκληρωθεί το πρώτο μεγάλο εγχείρημα ενός Περιφερειακού Σχεδίου που οι μελλοντικές γενιές θα χρησιμοποιούν ως παράδειγμα και οι τωρινές θα μπορούν να επαναλάβουν σε άλλες περιοχές. Μιας αλλαγής, μιας τομής και μιας ρήξης με την «κακοδαιμονία» της πολιτείας, του κράτους, των θεσμών και το αναπόφευκτο της υπαρκτής κλιματικής κρίσης.”

Όπως τονίζει “η προέλευση και ο συνδυασμός εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων είναι ένα θέμα που απαιτεί συζήτηση, αλλά η αναγκαιότητα προέχει. Αλλιώς θα δαπανηθούν τα ίδια λεφτά σε αποζημιώσεις και αποκαταστάσεις αφήνοντας πάλι έκθετη την περιφέρεια” συμπληρώνει ο πρώην υπουργός τονίζοντας ότι “στόχος σε κατάρτιση ενός Μακροχρόνιου Σχεδίου για τη Θεσσαλία, όπως γίνεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και σε και πολιτείες των ΗΠΑ την επαύριο μιας μεγάλης φυσικής καταστροφής”.

Δεν είναι τυχαίο, ότι σε συζητήσεις πολλά κυβερνητικά στελέχη αλλά και παράγοντες της αγοράς, εκφράζουν έντονο προβληματισμό για τις αλυσιδωτές επιπτώσεις στην οικονομία από τα όσα συνέβησαν, τόσο με τις πλημμύρες, όσο και με τις πυρκαγιές. Εστιάζουν, ειδικά, στη ζημιά που υπέστη η φυτική παραγωγή, το ζωικό κεφάλαιο και παραγωγικές μονάδες στον Θεσσαλικό κάμπο που αποτελεί βασικό κινητήρα της ανάπτυξης καθώς η συμμετοχή στο ΑΕΠ φτάνει στο 5,2% του ΑΕΠ. Επίσης, στο 20% είναι η συνεισφορά του πρωτογενούς τομέα της Θεσσαλίας στο ΑΕΠ, που ξεπερνά, με “στενούς’ όρους το 4%.

Ζητούμενο οι πόροι
Στο φόντο αυτό, ένα άμεσο σχέδιο για το συνολικό ανασχεδιασμό του παραγωγικού μοντέλου με προώθηση παρεμβάσεων στα μέτωπα των έργων προστασίας από πλημμύρες, χρήσεων γής, πολεοδομικών ανατάξεων και ενίσχυσης των υποδομών, αλλά και αποκατάστασης π.χ. της αγροτικής οδοποιίας, σε άμεσο χρόνο, ώστε να σωθεί ό,τι σώζεται, προβάλλει “εκ των ων ουκ άνευ”. Όμως, αυτό έρχεται σε μια περίοδο που η χώρα, ναι μεν καταγράφει σημαντικές υπερβάσεις στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα, ωστόσο εισέρχεται σε μια διαδικασία δημοσιονομικού μαζέματος, λόγω των κοινοτικών κανόνων.

Σε “μέγγενη” λόγω κανόνων
Σημειώνεται ότι με βάση τις προτάσεις για αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας είναι ξεκάθαρο, ότι προτάσσεται η υιοθέτηση μιας σφιχτής διαχείρισης στα έσοδα και τις δαπάνες, ώστε να διασφαλιστεί η δημοσιονομική ισορροπία και η επίτευξη υψηλών πλεονασμάτων στους κρατικούς προϋπολογισμούς .

Να σημειωθεί, ότι ακόμη, πάντως, κι αν οι συζητήσεις για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας δεν ολοκληρωθούν, μέχρι το φθινόπωρο, είναι ανοιχτό, όπως αναφέρουν πηγές των Βρυξελλών, το 2024 να μην είναι ένα μεταβατικό έτος αλλά να ισχύουν οι δημοσιονομικοί κανόνες του παρελθόντος.

Έτσι, με βάση το Μεσοπρόθεσμο 2023-2026, που κατατέθηκε τον Απρίλιο στην Κομισιόν, ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα αναθεωρήθηκε στο 1,1% του ΑΕΠ για το 2023 από 0,7% του ΑΕΠ που ήταν η εκτίμηση στον προϋπολογισμό για να ανέβει στο 2,1% του ΑΕΠ για το 2024, στο 2,3% το 2025 και στο 2,5% το 2026.

Επίσης, με βάση, την πρόταση που έχει καταθέσει η Κομισιόν προβλέπεται ένα αυστηρό πλαίσιο για την πορεία αύξησης των δαπανών για χώρες με υψηλό δείκτη χρέους. Δηλαδή, τονίζεται ότι η ετήσια αύξηση των δημοσίων δαπανών δεν θα ξεπερνά το 2,6%, πράγμα που σημαίνει ότι στη χώρα μας θα κινείται αυστηρά στα 2,6-2,7 δισ. ευρώ στο θέμα των παροχών καθώς το συνολικό ύψος των πρωτογενών δαπανών αγγίζει τα 106 δις. ευρώ, πράγμα που μειώνει τον διασκελισμό για αυξημένες φοροελαφρύνσεις.

Βέβαια, δίνεται δυνατότητα για νέες παρεμβάσεις, εφόσον υπάρχουν αντίστοιχες αλλαγές στο μείγμα των φόρων, ενώ προβλέπεται η άρση οριζόντων κανόνων για τα κράτη – μέλη και η θέσπιση διμερών συμφωνιών μεταξύ Βρυξελλών και κρατών – μελών, έτσι ώστε οι προϋπολογισμοί να οδηγούν σε καθοδική τροχιά το χρέος τους. Αν οι δείκτες υποδηλώνουν βιωσιμότητα του χρέους μακροπρόθεσμα, τότε τα κράτη θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στην άσκηση της δημοσιονομικής πολιτικής, δηλαδή για μειώσεις φόρων, κοινωνικές ενισχύσεις κ.α.

Εξαίρεση δαπανών από έλλειμμα
Όπως, πάντως, σημειώνει ο Δημήτρης Λιάκος, “θα πρέπει να μπει στον προβληματισμό που θα αναπτυχθεί και στις επισημάνσεις που θα θέσει η χώρα κατά τις διαπραγματεύσεις για το νέο Σύμφωνο “η μη υιοθέτηση του «χρυσού κανόνα» της εξαίρεσης δημόσιων επενδύσεων για την κλιματική αλλαγή, την παιδεία, την ασφάλεια κ.α.”

Ωστόσο, πέρα από την κατάληξη της όλης συζήτησης για το Νέο σύμφωνο, έχει σημασία, ειδικά στη δεδομένη συγκυρία, όπου οι δαπάνες θα “φουσκώσουν” λόγω καταστροφών, η αναφορά του οίκου DBRS στην έκθεση για την αναβάθμιση της οικονομίας,ότι η σημαντική βελτίωση, όσον αφορά το δημοσιονομικό αποτέλεσμα και το χρέος ενισχύεται από την ισχυρή δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης στην εφαρμογή μίας συνετής δημοσιονομικής πολιτικής που ωθεί το αξιόχρεο ανοδικά. Όπερ σημαίνει ότι ο “κορσές” στις δαπάνες, παρά τις καταστροφές, θα είναι στενός, ώστε η χώρα να συνεχίσει σε ρότα αποδεκτή από τους οίκους αξιολόγησης. Πώς όμως θα γίνει κάτι τέτοιο εφικτό,σε περίοδο κλιματικής κρίσης; Κι αυτό όταν την Παρασκευή αναμένεται και η αξιολόγηση από τον αμερικανικό οίκο Moody’s.

Νέος προϋπολογισμός
Υπό τη πίεση της αύξησης των κονδυλίων για τις αποζημιώσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές το υπουργείο Οικονομικών προχωρά στη κατάθεση στη Βουλή συμπληρωματικού προϋπολογισμού που θα προβλέπει έξτρα δαπάνες έως και 700 εκατ. ευρώ. Εκεί η κυβέρνηση, πέρα από μέτρα, όπως π.χ. παράταση πέραν του 6μήνου της αναστολής φορολογικών- ασφαλιστικών υποχρεώσεων, πρόβλεψη ειδικών ρυθμίσεων οφειλών, “πάγωμα” υποχρεώσεων, επιταγών κτλ, θα αποτυπώσει τα πρώτα μέτρα στήριξης αλλά την πρώτη φάση από το άκρως κοστοβόρο έργο ανάταξης της περιοχής.

Το “εθνικό” βάρος
Πάντως με δεδομένους τους περιορισμούς που υπάρχουν σε σχέση με κοινοτικές χρηματοδοτήσεις και παρά τις υποσχέσεις της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, ο Προϋπολογισμός θα κληθεί να σηκώσει το μεγαλύτερο βάρος για την αποκατάσταση των ζημιών από φυσικές καταστροφές.Το ζήτημα, μάλιστα, είναι ότι το Υπ. Οικονομικών, δεν μπορεί να ανοίξει τους “κρουνούς” καθώς, ναι μεν φέτος, υπάρχει δημοσιονομικό απόθεμα, αλλά για του χρόνου, θα πρέπει να είναι άκρως προσεκτικό, καθώς, βέβαια, και τα επόμενα έτη θα απαιτηθούν σημαντικά ποσά.

Πάντως η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να μην “πειράξει” τη δημοσιονομική στοχοθεσία. Ήδη, πάντως, σύμφωνα με στελέχη του οικονομικού επιτελείου τα μέτρα για την επούλωση των πληγών από τη κακοκαιρία Daniel δε θα “δοκιμάσουν” τον πρωταρχικό στόχο – δέσμευση για πρωτογενές πλεόνασμα στη περιοχή του 0,7% του ΑΕΠ. Βέβαια, μέχρι τώρα, με βάση και τις αποδόσεις των φόρων αλλά και το Μεσοπρόθεσμο υπήρχε μια αισιοδοξία για επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος στης τάξης του 1,1% του ΑΕΠ. Για τον επόμενο χρόνο, βέβαια, που ο πήχης πάει πάνω από το 2%, τα πράγματα δυσκολεύουν.

Πάλι το “μαξιλάρι”
Άλλη μια πιθανή πηγή για κάλυψη των δαπανών, θα μπορούσε να είναι και το “μαξιλάρι” των 38 δισεκ. που έχτισε η προηγούμενη κυβέρνηση (ΣΣ με υπουργό Οικονομικών τον νυν υποψήφιο πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Ευκλ. Τσακαλώτο) και συντήρησε με επιμέλεια η επόμενη της Ν.Δ. Πλέον, με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, η μείωση των αναγκών διακράτησης πόρων στο εν λόγω “μαξιλάρι” ή εξοικονόμηση άλλων χρημάτων από τη μείωση εκδόσεων εντόκων, όπως έχουν αναφέρει αρμόδιοι παράγοντες, μπορεί να δίνει μια σχετική λύση για τον “αναγκαίο κουμπαρά” για την αντιμετώπισης των τεράστιων αναγκών.

Η Ευρώπη και οι εναλλακτικές πηγές
Στο πλαίσιο αυτό αναζητούνται με πλησμονή οι Ευρωπαίκοί πόροι και όχι τα δάνεια, που δεν επιφέρουν δημοσιονομικές επιβαρύνσεις. Με βάση και όσα καταγράφηκαν στη συνάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Στρασβούργο με την πρόεδρο της Κομισιόν αναμένεται να ξεκινήσει μια εντατική προσπάθεια με μια ομάδα εργασίας για να ξεπεραστούν τα όποια προβλήματα, που πάντα προκύπτουν με τους αυστηρούς κανόνες των Βρυξελλών. Έτσι, τις επόμενες 20 ημέρες αναμένεται να κλείσει η όλη εκτίμηση για το μέγεθος των ζημιών, που άφησε πίσω του ο Daniel και στη συνέχει, η ομάδα εργασίας- με επικεφαλής τον υφυπουργό ΥΠΕΘΟ Θάνο Πετραλιά- θα “τρέξει” το σχεδιασμό με τα προτεινόμενα έργα και δράσεις, τα οποία είναι αναγκαία προϋπόθεση για να αντιμετωπιστούν και οι όποιες ενστάσεις από τις Βρυξέλλες. Με βάση, δε, τις πρώτες πληροφορίες, ο στόχος είναι η ενίσχυση των επιχειρήσεων και η αποκατάσταση και τη δημιουργία κρίσιμων υποδομών στις πληγείσες περιοχές.

Με βάση, δε, τις ανακοινώσεις, αναμένεται μια ανακατεύθυνση πόρων από το Ταμείο Αλληλεγγύης, που θα είναι έως 400 εκατ. ευρώ το οποίο όμως δεν θα δοθεί εφάπαξ αλλά σε δόσεις που θα αναλογούν στο ύψος της ζημιάς.

Τα υπόλοιπα χρηματοδοτικά εργαλεία είναι:

– Κονδύλια του ΕΣΠΑ 2014-2020 ύψους 250 εκατ. ευρώ που δεν θα μπορούσαν να απορροφηθούν για άλλους σκοπούς και θα διατεθούν έως τις 31/12/2023.
– Νέα αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης με συμπερίληψη έργων ύψους 500 εκατ. ευρώ προς αποκατάσταση υποδομών
– Επιλέξιμα έργα 1,5 δις. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 που θα διατεθούν τα αμέσως επόμενα έτη.
Πάντως το υψηλό κόστος των ζημιών από τη κακοκαιρία επηρεάζει και το κυβερνητικό σχέδιο για πρόσθετες παροχές. Όλα πλέον τίθενται σε νέα βάση και αναμένεται το νέο πλαίσιο με τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού το Σάββατο από το βήμα της ΔΕΘ.

Διευκρινίσεις για την εφαρμογή του μέτρου της αναστολής συμβάσεων εργασίας εργαζομένων σε επιχειρήσεις που επλήγησαν από τις πλημμύρες δίνει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση:

Οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, ανεξαρτήτως κλάδου και επιχειρηματικής δραστηριότητας, σε περιοχές που πλήττονται από τα έντονα καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες) του Σεπτεμβρίου 2023, των οποίων οι εγκαταστάσεις υφίστανται ολοσχερή καταστροφή ή σοβαρές υλικές ζημιές σε βαθμό που δεν είναι ασφαλής η παροχή εργασίας εντός του εργασιακού χώρου, μπορούν να θέτουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους, οι οποίοι είχαν προσληφθεί έως και την προηγούμενη ημέρα από την εκδήλωση της πλημμύρας, μέχρι την αποκατάσταση των ζημιών, που έχουν προκληθεί, εξαιτίας αυτής και, πάντως, όχι πέραν των τριών μηνών.

Οι εργαζόμενοι, των οποίων η σύμβαση εργασίας τελεί σε αναστολή, είναι δικαιούχοι έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης, ως αποζημίωσης ειδικού σκοπού, ποσού 534 ευρώ, που αντιστοιχεί σε 30 ημέρες.

Στους εργαζόμενους, των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή, παρέχεται πλήρης ασφαλιστική κάλυψη, υπολογιζόμενη επί του ονομαστικού μισθού τους, για το χρονικό διάστημα αναστολής της σύμβασης εργασίας, καθώς και για τα επιδόματα εορτών, που αντιστοιχούν σε αυτό το χρονικό διάστημα.

Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση ανά μήνα στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», με την οποία δηλώνουν τους εργαζόμενους, των οποίων οι συμβάσεις τελούν σε αναστολή. Μετά την πρώτη δήλωση αναστολής της επιχείρησης-εργοδότη, οι δικαιούχοι εργαζόμενοι υποβάλλουν υπεύθυνη δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα https://supportemployees.services.gov.gr.

Επίσης, από 12/9/2023 έως και 30/9/2023, το Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» θα είναι διαθέσιμο για την υποβολή δηλώσεων αναστολής των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων για τον μήνα Σεπτέμβριο 2023 από τις επιχειρήσεις στις περιοχές που επλήγησαν από τις πλημμύρες.

Με εξαφάνιση της τοπικής πρωτογενούς παραγωγής λόγω των πλημμυρών, εύλογο είναι το ερώτημα της επόμενης μέρας με κυρίαρχο τον κίνδυνο εκτόξευσης των ποσοστών ανεργίας και της μετανάστευσης.

Την ανάγκη εκπόνησης ενός σχεδίου με δυο πυλώνες, έναν για τις άμεσες ανάγκες, κι έναν δεύτερο για τη συνολική ανάταξη και θωράκιση της περιοχής επισημαίνουν αναλυτές και επιστήμονες, στο φόντο της βιβλικής καταστροφής που αντιμετωπίζει η Θεσσαλία. Παράλληλα, τονίζεται η ανάγκη για άμεση αντιμετώπιση ενός τρίπτυχου απειλών, που χρήζουν άμεσης διαχείρισης.

Πιο συγκεκριμένα, η αποτροπή εξάπλωσης μεταδοτικών ασθενειών με θωράκιση της δημόσιας υγείας, η ανάταξη των υποδομών και ειδικά του δικτύου αγροτικών υποδομών, ώστε να ξεκινήσει η αποκατάσταση των εδαφών και η συγκομιδή της όποιας σοδειάς έχει μείνει (μήλα, γάλα από ζώα που επιβίωσαν κτλ.), αλλά και οι άμεσες δράσεις ενίσχυσης των κατοίκων ώστε να αποτραπεί ένα κύμα μετανάστευσης, που θα οδηγήσει σε ερήμωση κρίσιμων παραγωγικά περιοχών είναι στην πρώτη γραμμή. Παράλληλα, βέβαια, απαιτείται και ο συνολικός ανασχεδιασμός του παραγωγικού μοντέλου με προώθηση παρεμβάσεων στα μέτωπα των έργων προστασίας από πλημμύρες, χρήσεων γής, πολεοδομικών ανατάξεων και ενίσχυσης των υποδομών,

Στο Πήλιο
Είναι ενδεικτικό, ότι σήμα κινδύνου για την επιβίωση 3 χιλιάδων και πλέον κατοίκων στην περιοχής της Ζαγοράς Πηλίου, όπου συγκεντρώνεται ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής μήλων της χώρας εκπέμπει ο ιστορικός Αγροτικός Συνεταιρισμός της περιοχής, γνωστός με την επωνυμία “Ζαγοριν”. Με ανακοίνωσή του περιγράφει την δραματική κατάσταση που διαμορφώνεται στην περιοχή και ζητά άμεσες παρεμβάσεις ώστε να διασωθεί, ό.τι διασώζεται, αλλά και να συγκρατηθεί ο παραγωγικός πληθυσμός στην εκεί ζώνη πρωτογενούς παραγωγής.

Με ανακοίνωσή του σημειώνει: “Είναι παντελώς κατεστραμμένο και το εσωτερικό αγροτικό οδικό δίκτυο και αυτό αποτελεί κομβικότατο ζήτημα ενόψει περιόδου συγκομιδής μήλων αλλά και καστάνων. Αγροκτήματα ή μέρος αυτών έχουν παρασυρθεί από τα ορμητικά νερά προς τη θάλασσα, καταγράφεται καρπόπτωση από ανεμοθύελλα, πλήγματα σε καρπούς από χαλαζόπτωση αλλά και εκρίζωση φυτικού κεφαλαίου από τα καιρικά φαινόμενα. Με διαλυμένο όμως ή απροσπέλαστο το αγροτικό οδικό δίκτυο δεν μπορεί να γίνει πλήρης καταγραφή και εκτίμηση των ζημιών. Υπάρχουν αγροκτήματα που «στάθηκαν όρθια» όπως και μέρος της παραγωγής προς συγκομιδή και εμπορική διακίνηση, πρέπει όμως σε κάθε περίπτωση να αποκατασταθεί η πρόσβαση σε αυτά.

Στα απειροελάχιστα αγροκτήματα που δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα, υπήρχαν άλλωστε ήδη πριν το φαινόμενο ζητήματα επί της προσδοκώμενης συγκομιδής λόγω κλιματικής αλλαγής, ακόμα και να εκτελεστεί η συγκομιδή, είναι αδύνατη η παράδοση των προϊόντων στο συσκευαστήριο. Δεν υπάρχει οδική σύνδεση. Είναι επίσης αδύνατη η διακίνηση ποσοτήτων αχλαδιών και της πρώιμης ποικιλίας μήλων ΓΚΑΛΑ που έχουν συγκομιστεί πριν τη καταστροφή. Παραμένει όμως πρόβλημα η αδυναμία συγκομιδής του κύριου προϊόντος, που αποτελεί περισσότερο από το 95% της συνολικής προς εμπορία ποσότητας” τονίζει ανακοίνωση του Συνεταιρισμού “Ζαγορίν”, που καταγράφει ετήσιες πωλήσεις περίπου 20 εκατ. ευρώ στηρίζοντας με κρίσιμο εισόδημα τον πληθυσμό της περιοχής.

Στον κάμπο
Από την πλευρά του, μιλώντας, τη Δευτέρα, στον Ρ/Σ στη Λέσχη 97,6 ο πρόεδρος των Ελληνικών Γαλακτοκομείων (Όλυμπος) Δημήτρης Σαράντης περιέγραψε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η περιοχής “Ήταν δύσκολη η Πέμπτη και για μας, που έγινε η πλημμύρα, κι αρχίσαμε από την Παρασκευή που υποχώρησαν τα νερά να καθαρίζουμε σιγά σιγά. Η παραγωγή βεβαίως είναι σταματημένη, κι ελπίζουμε την ερχόμενη εβδομάδα να είμαστε έτοιμοι. Οι ελλείψεις στα ράφια των ψυγείων υπάρχουν γιατί δεν γίνεται ο ανεφοδιασμός των σουπερ μάρκετ επειδή δεν μπορούν τα φορτηγά ψυγεία να μετακινηθούν ώστε να μεταφέρουν τα έτοιμα προϊόντα από το εργοστάσιο της Λάρισας. Υπάρχει μια γενική ανωμαλία στο σύστημα logistics στην περιοχή της Θεσσαλίας”.

Ανεργία και εγκατάλειψη
Αξίζει να σημειωθεί, ότι ειδικά μικρομεσαίες επιχειρήσεις, είτε του πρωτογενούς τομέα, είτε της μεταποίησης, ειδικά γάλακτος, πέρα από τα προβλήματα στα δίκτυα και τις υποδομές, που φαίνεται να έχουν πληγεί άμεσα (π.χ. οι σιδηροδρομικές υποδομές έχουν πληγεί βάναυσα, με όλα τα τελευταία έργα να έχουν πάει “στράφι” και οδεύσεις σε τούνελ και γραμμές να απαιτούν συστηματικούς ελέγχους και παρεμβάσεις) αντιμετωπίζουν συνολικό ζήτημα επιβίωσης, καθώς πολλές από αυτές, έχουν γραμμές τροφοδοσίας από τοπικές κτηνοτροφικές μονάδες, διατηρώντας και σήματα ΠΟΠ. Με εξαφάνιση της τοπικής κτηνοτροφικής παραγωγής εύλογο είναι το ερώτημα της επόμενης μέρας.

Αυτό, βέβαια, συνδέεται και με την πιθανή εκτόξευση των ποσοστών ανεργίας, εφόσον δεν στηριχθεί ο πληθυσμός και αποτραπεί ένα κύμα μετανάστευσης. Συνακόλουθα, και το ζήτημα της διαφαινόμενης συνολικής “βουτιάς” στην οικονομική δραστηριότητα, σε μια περιοχή, όπου ο πυρήνας της οικονομίας είναι αγροτικός – κτηνοτροφικός και μεταποιητικός.

Σημειώνεται, ότι με βάση μελέτη του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ του 2019 με τίτλο “Μοναδικότητα προϊόντων ποιότητας αγροδιατροφικού τομέα που παράγονται στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, Καταγραφή, αγορές και στρατηγικές προώθησής τους” τονίζεται ότι: “H φυτική παραγωγή στη Θεσσαλία σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2019 κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των λοιπών περιφερειών της Ελλάδας στο σκληρό σιτάρι και το κριθάρι (το ένα τρίτο της ελληνικής παραγωγής σε ποσότητα το 2019 και για τα δύο προϊόντα) (ΕΛΣΤΑΤ, 2019ε), στα βιομηχανικά φυτά (38% της παραγωγής βαμβακιού, 52,8% της παραγωγής βιομηχανικής ντομάτας) (ΕΛΣΤΑΤ, 2019στ–2019ζ), σε αρκετά φρούτα και ξηρούς καρπούς (αχλάδια 54,7%, αμύγδαλα 51,7%, κάστανα 39,5%, καρύδια 26,3%) (ΕΛΣΤΑΤ, 2019δ).

Όσον αφορά τη ζωική παραγωγή, στον σημαντικότερο κλάδο της κτηνοτροφίας που είναι η αιγοπροβατοτροφία, στη Θεσσαλία παράγεται το 19,4% του εγχώριου πρόβειου γάλακτος και το 13,7% του εγχώριου αιγείου γάλακτος (ΕΛΣΤΑΤ, 2019η). Ακολουθούν η βοοτροφία που δημιουργεί το 18,5% της ελληνικής παραγωγής βοείου κρέατος και το 19,7% του βοείου γάλακτος και η χοιροτροφία που δημιουργεί το 10% της εθνικής παραγωγής χοιρινού κρέατος (ΕΛΣΤΑΤ, 2019γ) και που αμφότερες λειτουργούν με επιχειρηματικά κριτήρια, κινητοποιώντας παράλληλα σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις. Την ίδια στιγμή η αιγοπροβατοτροφία διατηρεί τον πιο παραδοσιακό της χαρακτήρα, παραμένοντας στον ποιμενικό-εκτατικό τύπο εκτροφής, κάτι που ωστόσο σήμερα μπορεί να θεωρηθεί και συγκριτικό της πλεονέκτημα.”

Ο χάρτης των επιχειρήσεων
Παράλληλα η μελέτη τονίζει ότι: “Στον κλάδο τροφίμων-ποτών, ο τομέας των γαλακτοκομικών προϊόντων είναι ο πιο σημαντικός. Οι επιχειρήσεις της Περιφέρειας Θεσσαλίας παράγουν το 40% των μαλακών τυριών και το 25% των σκληρών τυριών, έχοντας την εθνική πρωτιά (ΕΛΣΤΑΤ, 2019β). Σημαντικές επιδόσεις έχει και ο κλάδος των ποτών (οίνοι, αποστάγματα). Οι επιχειρήσεις του κλάδου οινοποιούν μεγα – λύτερη ποσότητα σταφυλιών από αυτή που παράγεται στην περιφέρεια (ενώ διαθέτει το 6% των αμπελιών, οινοποιείται το 10,3% της παραγωγής) (ΕΛΣΤΑΤ, 2019α). Ενώ ο αγροδιατροφικός κλάδος δίνει τις μισές σχεδόν εξαγωγές της περιφέρειας, το 41% προέρχεται από τα γαλα – κτοκομικά και το 37% από μεταποιημένα λαχανικά και φρούτα.

Σε ανάλυση της εταιρείας ADVICE (Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας, 2019) για τις εξαγωγικές εταιρείες της Θεσσα – λίας το 2016, με κύκλο εργασιών τουλάχιστον 500.000 ευρώ, διαπιστώθηκε ότι από τις 188 επιχειρήσεις που πληρούσαν αυτά τα κριτήρια, οι 55 ανήκουν στον κλάδο τροφίμων-ποτών, ενώ για το 2017 από τις 15 μεγαλύτερες σε τζίρο μεταποιητικές επιχειρήσεις, οι 8 ανήκαν στον κλάδο τροφίμων-ποτών. Στον τομέα της πρωτογενούς αγροτικής παραγωγής κυριαρχούν οι αγροτικοί συνεταιρισμοί Λάρισας, Βόλου (ΕΒΟΛ), Τυρνάβου και Αγχιάλου, ΑΣΕΠΟ Αγιάς, ΘΕΣΤΟ, ΘΕΣ ΓΗ και οι επιχειρήσεις Χρ. Παπαστεργίου Α.Ε., Oporello Λαμπρούλης, Χατζησαλάτας ενώ το συνεταιριστικό εγχείρημα ΘΕΣΓΑΛΑ φαίνεται ότι αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα.

Στον κλάδο των τροφίμων-ποτών κυριαρχούν η Ελληνικά Γαλακτοκομεία (ΟΛΥΜΠΟΣ – ΤΥΡΑΣ) στα γαλακτοκομικά, η Intercomm Foods στα συσκευασμένα τρόφιμα και ιδιαίτερα στις ελιές, οι Μύλοι Λούλη στην επεξεργασία σιτηρών, ο Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου στα προϊόντα αμπέλου, Κασίδης ΑΕ & Παπαγεωργίου Food Service στο κρέας, και η ΕΨΑ στους χυμούς. Με εξαίρεση τα Ελληνικά Γαλακτοκομεία που κατέχουν την δεσπόζουσα θέση και την Intercomm Foods ως ηγέτιδα επιχεί – ρηση, καμία ίσως από τις ανωτέρω επιχειρήσεις σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία δεν έχει δεσπόζουσα θέση και ούτε μπορεί να χαρακτηριστεί «εθνικός πρωταθλητής» σε μια κατακερματισμένη αγορά, παρά το γεγονός ότι ορισμένες εξ αυτών είναι ισχυροί «παίκτες» στον τομέα τους” αναφέρει το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ.

Παράλληλα, σε μελέτη του ΙΟΒΕ, που δημοσιεύθηκε μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο με θέμα “Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή: Προκλήσεις και προοπτικές της για την ελληνική οικονομία” υπογραμμίζεται ότι η αύξηση της συχνότητας αλλά και της έντασης ακραίων καιρικών φαινόμενων οδηγεί σε ζημιές των περιουσιακών στοιχεία των επιχειρήσεων, επηρεάζει το κόστος ασφάλισης και φυσικά την ομαλή λειτουργία τους αλλά και τις κοινωνικές και οικονομικές ανισορροπίες.

Επόμενη μέρα
“Τέτοιες περιπτώσεις επηρεάζουν σημαντικά το λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων και καθώς αυτές έχουν κυρίως τοπικό χαρακτήρα μπορεί να ενισχύσουν το κενό ανταγωνιστικότητας μεταξύ επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον ίδιο κλάδο οικονομικής δραστηριότητας σε περιοχές χαμηλότερης τρωτότητας από την κλιματική αλλαγή” αναφέρει η μελέτη του ΙΟΒΕ. Την ίδια ώρα πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες τονίζουν την ανάγκη να δοθεί όραμα για την επόμενη μέρα, καθώς, όπως τονίζεται ο κίνδυνος αποεπένδυσης στην περιοχή της Θεσσαλίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή, είναι ορατός.

Στο φόντο αυτό, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος συναντήθηκε με τον πρόεδρο και τα μέλη του ΔΣ του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου, επιστήμονες και μέλη του ΓΕΩΤΕΕ, καθώς και με εκπρόσωπο της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών αναδεικνύοντας το ρόλο ΓΕΩΤΕΕ στην καταγραφή των ζημιών και στην αποκατάσταση του πρωτογενούς τομέα. “Η τραγωδία στη Θεσσαλία, είναι μια πληγή που θα αργήσει να κλείσει.

Γι΄ αυτό και η συμβολή ανθρώπων που ξέρουν, επιστημόνων που ασχολούνται με αυτό ακριβώς το αντικείμενο, είναι πολύτιμη” αναφέρεται σχετικά από τον πρώην υπουργό Οικονομικών και υποψήφιο πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. “Χρειάζεται ένας συνολικός σχεδιασμός παρεμβάσεων και μια αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, για να θωρακίσουμε τον πρωτογενή τομέα από τις φυσικές καταστροφές του μέλλοντος. Για όλα αυτά, χρειάζεται ένα αναπτυξιακό κράτος που θα έχει στόχο την διαφύλαξη του δημόσιου συμφέροντος. Μια ανάγκη, την οποία οι κυβερνώντες επιλέγουν να αγνοήσουν” ανέφερε ο κ. Τσακαλώτος.

Νέος προϋπολογισμός
Με αυτό το δεδομένο, φορείς, σύλλογοι κι Επιμελητήρια ζητούν παρεμβάσεις από την κυβέρνηση, που ήδη, πέρα από μέτρα, όπως π.χ. παράταση πέραν του 6μήνου της αναστολής φορολογικών- ασφαλιστικών υποχρεώσεων, πρόβλεψη ειδικών ρυθμίσεων οφειλών, “πάγωμα” υποχρεώσεων, επιταγών κτλ, αναζητεί πόρους, τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να στηρίξει τα μεγάλο και άκρως κοστοβόρο έργο ανάταξης της περιοχής.

Όπως φαίνεται και με δεδομένους τους περιορισμούς που υπάρχουν σε σχέση με κοινοτικές χρηματοδοτήσεις, ο Προϋπολογισμός θα κληθεί να σηκώσει το μεγαλύτερο βάρος για την αποκατάσταση των ζημιών από φυσικές καταστροφές.Ήδη, εξετάζεται η κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού με τις νέες δαπάνες, που ωστόσο θα επιχειρήσει να μην “πειράξει” τη δημοσιονομική στοχοθεσία. Κι αυτό την ώρα που η κυβέρνηση έχει μπροστά και τις αξιολογήσεις άλλων οίκων, που δεν “αγαπούν” δημοσιονομικος εκτροχιασμούς, έστω κι αν οι ανάγκες, πλέον, είναι μεγάλες. Στο φόντο αυτό ο Πρωθυπουργός μεταβαίνει στο Στρασβούργο, συνοδευόμενος από ένα, μεγάλο υπουργικό κλιμάκιο, ώστε να δει τι βοήθεια μπορεί να αναμένει.

Η Ευρώπη
Πάντως με βάση όσα είπε για το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ ο αρμόδιος Επίτροπος Τζεντιλόνι, για φέτος είναι περιορισμένες οι όποιες δυνατότητες από τον “κουμπαρά” του, που δεν ξεπερνά ετησίως τα 1,2 δισ ευρώ. Έτσι, το βάρος πέφτει στα άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, που ωστόσο, όμως, έχει μια σειρά από πρόνοιες και κανόνες, που δεν είναι εύκολο να παρακαμφθούν. Γιαυτό, ενδέχεται, να εστιαστεί η όλη προσπάθεια στο ΕΣΠΑ και τα τα 26,2 δισ ευρώ, που δικαιούται η Ελλάδα για την προγραμματική περίοδο 2021- 2027. Από αυτά, τα 2,978 δισ ευρώ αφορούν στο πεδίο “Περιβάλλον- Κλιματική Αλλαγή” και άλλα 470 εκ ευρώ προορίζονται για το Περιφερειακό Πρόγραμμα της Θεσσαλίας. Στόχος είναι και τα δύο πεδία να ενισχυθούν. Όσο για τα κονδύλια από τα Γεωργικά Ταμεία, επί του παρόντος η Ελλάδα έχει λαμβάνειν περί τα 13,5 δισ ευρώ από τις Βρυξέλλες.

Ευθύνες
Πάντως πυρά εκτοξεύει η αντιπολίτευση για το θέμα του σωστού προγραμματισμού για τη θωράκιση και τη διασφάλιση κονδυλίων για τις καταστροφές από την κλιματική κρίση. Έτσι, γραπτή ερώτηση κατέθεσε στην Κομισιόν ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Πέτρος Κόκκαλης, σχετικά με την επί διετία μη συμμόρφωση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, σε ό,τι αφορά την αντιπλημμυρική προστασία.

“Είναι διαπιστωμένο και αποτυπωμένο γραπτά, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2022, πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έχει προχωρήσει σε όσα όφειλε να κάνει για τις πλημμύρες. Με προειδοποιητική επιστολή και αιτιολογημένη γνώμη, από τις αρχές της περασμένης χρονιάς, η ΕΕ πίεζε για τήρηση της ευρωπαϊκής νομιμότητας σε έργα που αφορούσαν την προστασία της ανθρώπινης ζωής, όσο και της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας” ανέφερε ο Π. Κόκκαλης.

“Δεδομένων των μεγάλων καταστροφών από πλημμύρες στην Ελλάδα, της προειδοποιητικής επιστολής της ΕΕ στις 9/2/2022 και της αιτιολογημένης γνώμης της ΕΕ στις 29/2/22, καθίσταται σαφές πως η Ελλάδα δεν έχει συμμορφωθεί ακόμα στις υποχρεώσεις της σε ό,τι αφορά τα πλημμυρικά φαινόμενα. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει διαπιστώσει από το 2022 πως η Ελλάδα δεν έχει ενημερώσει τους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας, όπως και τους χάρτες κινδύνου πλημμύρας στο πλαίσιο των υποχρεώσεων της για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Αν το είχε πράξει, θα είχε μειώσει σημαντικά τις αρνητικές συνέπειες των πλημμυρών στην ανθρώπινη υγεία, στο περιβάλλον, στη γεωργία, στην πολιτιστική κληρονομιά και στην οικονομική δραστηριότητα” τονίζει ο Ευρωβουλευτής.

Δύο νέα μέτρα με τα οποία θα περιοριστεί περαιτέρω η φοροδιαφυγή που διαπράττουν επιτήδειοι με τις αποδείξεις και τα POS, προωθεί η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).  

Το ένα μέτρο αφορά στην καταγραφή όλων των POS που λειτουργούν στην Ελλάδα και το δεύτερο στην υποχρεωτική χρήση του κωδικού (QR code), ο οποίος αναγνωρίζει τη γνησιότητα των αποδείξεων, σε όλους τους φορολογικούς μηχανισμούς που έχουν υποχρέωση διαβίβασης παραστατικών στη ψηφιακή πλατφόρμα myDATA.  

Λίγους μήνες πριν κλείσει οριστικά το μείζον ζήτημα της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα  POS, με την καταγραφή όλων των συσκευών, οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ, θα γνωρίζουν πριν επισκεφθούν για έλεγχο τις επιχειρήσεις τον αριθμό των POS που αυτές διαθέτουν, ποια είναι δηλωμένα και ποια χρησιμοποιούνται νόμιμα ή παράνομα.  

Το ηλεκτρονικό Μητρώο POS θα συσταθεί αυτόματα με βάση τις πληροφορίες που θα στείλουν οι πάροχοι POS τις οποίες στη συνέχεια  θα έρθουν να διορθώσουν και να συμπληρώσουν οι επιχειρήσεις  δηλώνοντας τα POS που τυχόν δεν περιλαμβάνονται στα στοιχεία που θα έχουν αποσταλεί από τους παρόχους. 

Όπως ορίζει απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, τα ενεργά POS των επιχειρήσεων θα δηλώνονται αυτοματοποιημένα, ανά δεκαήμερο: 

• Από τους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών που εκκαθαρίζουν συναλλαγές που εξοφλούνται με τη χρήση καρτών πληρωμής και: 
• Από τους Παρόχους Μέσων Πληρωμών που παρέχουν, εγκαθιστούν και διαχειρίζονται τερματικά μηχανήματα POS, ανεξάρτητα αν η καταστατική τους έδρα ή ο τόπος πραγματικής διοίκησης ή η μόνιμη εγκατάστασή τους βρίσκεται στην Ελλάδα. 

Όσον αφορά στις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν POS: 

-Από τις 29 Σεπτεμβρίου 2023, λαμβάνουν γνώση των ενεργών POS τους, που έχουν δηλωθεί γι’ αυτές στο Μητρώο POS από τους Παρόχους. -Υποχρεούνται, από τις 11 έως τις 30 Οκτωβρίου 2023 να υποβάλουν δήλωση για την τυχόν διόρθωση της εικόνας των ενεργών POS που διαθέτουν κατά την 30η Σεπτεμβρίου 2023. 

-Εφεξής, υποχρεούνται, από την 11η έως και την τελευταία ημέρα κάθε μήνα, να υποβάλλουν δήλωση για τις μεταβολές του προηγούμενου μήνα, εφόσον αυτές δεν έχουν δηλωθεί από τους Παρόχους, καθώς και για την επικαιροποίηση ή τυχόν διόρθωση των δηλωθέντων στοιχείων. 

Από την 1η Νοεμβρίου η χρήση του QR code που αποτυπώνεται στις αποδείξεις  και αποδεικνύει τη γνησιότητά τους θα είναι υποχρεωτική για όλους τους φορολογικούς μηχανισμούς  που έχουν υποχρέωση διαβίβασης παραστατικών στη ψηφιακή πλατφόρμα myDATA ενώ όσοι δεν συμμορφωθούν με τη συγκεκριμένη υποχρέωση θα βρεθούν αντιμέτωποι με τσουχτερά πρόστιμα.   

Το μέγεθος της καταστροφής σε Θεσσαλία και Έβρο, περιοχές με σημαντική συνεισφορά σε πρωτογενή παραγωγή, φέρνει ελλείψεις σε προϊόντα, που αναμένεται να καλυφθούν απο εισαγωγές, σε μια συγκυρία, όμως, με τις τιμές πολλών εξ αυτών να κινούνται ανοδικά.

Οι πλημμύρες και οι καταστροφικές πυρκαγιές σε άκρως παραγωγικές περιοχές (Θεσσαλία, Πήλιο, Μεσόγεια Αττικής, Φθιώτιδα, Έβρος) έχουν επιφέρει σημαντικό πλήγμα σε μεγάλο μέρος της παραγωγής, γάλακτος, κρέατος, ελαιολάδου, σταφυλιών, οινοστάφυλων και βρώσιμων, αλλά και άλλων φρούτων, όπως και μήλων, όσο και λαχανικών, δημιουργώντας ένα “εκρηκτικό υπόστρωμα”, που μπορεί να τροφοδοτήσει περαιτέρω το σπιράλ ακρίβειας.

Ήδη, βέβαια, το Υπουργείο Ανάπτυξης έσπευσε με σχετική Υπουργική Απόφαση του αρμόδιου υπουργού και Βουλευτή Τρικάλων Κώστα Σκρέκα να προχωρήσει σε επέκταση του πεδίου εφαρμογής του θεσμικού πλαισίου για την περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας σε όλα τα προϊόντα που είναι απαραίτητα για τη διατροφή και την αξιοπρεπή διαβίωση των καταναλωτών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης που προκαλείται από θεομηνία

Με βάση την Υπουργική Απόφαση, επιβάλλεται πλαφόν στο περιθώριο μεικτού κέρδους στα επίπεδα του 2021 σε “κάθε άλλη κατηγορία προϊόντων που είναι απαραίτητα για τη διατροφή και την αξιοπρεπή διαβίωση των καταναλωτών, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης που προκαλείται από φυσική ή τεχνολογική καταστροφή ή θεομηνία”.

Το πλαφόν ισχύει ήδη σε 68 κατηγορίες προϊόντων, όσα δηλαδή περιέχονται στο «Καλάθι του Νοικοκυριού», το «Καλάθι των Μαθητών» καθώς και τα «προϊόντα παραγωγής ζεστού νερού χρήσεως» (θερμοσίφωνες).

Μεγάλες καταστροφές
Ωστόσο με το μέγεθος της καταστροφής σε Θεσσαλία και Έβρο, περιοχές με σημαντική συνεισφορά σε πρωτογενή παραγωγή, είναι ερώτημα το τι θα συμβεί στο άμεσο μέλλον σε προϊόντα, που, αναπόφευκτα, λόγω της κατάστασης, θα καταγραφούν μεγάλες ελλείψεις.

Είναι ενδεικτικό ότι σε δηλώσεις τους αργά το βράδυ της Κυριακής ο πρόεδρος του ιστορικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς Πηλίου “Ζαγορίν”, Ιωάννης Κραββάρης περιέγραψε τη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι καλλιεργητές μήλων στα χωριά, που αποτελούν την “παραγωγική καρδιά” (Ζαγορά,Μακρυρράχη, Πουρί κα) με 3.000 και πλέον κατοίκους για σειρά φρούτων (κύρια της ποικιλίας Starking delicious). Συνολικά η περιοχή παράγει, περισσότερους από 9.000 τόνους μήλων ετησίως, από 12.000 στρέμματα με ένα εκατομμύριο δέντρα, που έχουν σημαντικά πληγεί. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού, από τη βροχή και το χαλάζι που έπεσε ταυτόχρονα, καταστράφηκε ένα μέρος της παραγωγής, που ήταν να συλλεγεί σε περίπου μία εβδομάδα.

Επίσης σημαντική ζημιά έχει γίνει και στο φυτικό κεφάλαιο, αλλά και στην αγροτική οδοποιία, που αποτελεί το “κλειδί” για τη διενέργεια της συγκομιδής, Επίσης, ένα σημαντικό στοίχημα, τόσο για το σχεδιασμό της όσο και για το ύψος του κόστους του τελικού προϊόντος είναι η μεταφορά της εναπομείνασας παραγωγής στο Βόλο και τις άλλες αγορές εντός κι εκτός Ελλάδος, καθώς οι κατολισθήσεις και οι καταστροφές στο οδικό δίκτυο δυσκολεύουν την προσέγγιση των μεγάλων φορτηγών, που διασφαλίζουν την οικονομική και σε μεγάλες ποσότητες μεταφορά των φρούτων, από τα μεγάλα ψυγεία του Συνεταιρισμού στη Ζαγορά στις αγορές.

Επιπρόσθετα, μένει να φανεί με τις καταγραφές των ζημιών, το πόσο θα επηρεαστεί η παραγωγή της χώρας και σε άλλα προϊόντα, καθώς η Θεσσαλία, αλλά και ο Έβρος, είναι σημείο αιχμής για σειρά καλλιεργειών. Επίσης στην περιοχή της Θεσσαλίας αλλά και του Εβρου υπάρχουν σημαντρικές γαλακτοπαραγωγικές ζώνες, αλλά και μεγάλες εταιρείες μεταποίησης γάλακτος, αλλά και άλλων τορφίμων, που πέρα από την όποια ζημιά στις υποδομές τους, θα αντιμετωπίσουν ζητήματα με την τροφοδοσόα σε πρώτες ύλες. Σημειώνεται ότι η περιφέρεια αυτή έχει το 12% των γεωργικών εκτάσεων της Ελλάδας, χαρακτηρισμένη και ως “σιτοβολώνας” της Ελλάδας.

Συγκεκριμένα διαθέτει:

Σε σιτηρά, (κύρια σκληρό σιτάρι και κριθάρι) το 18% των εκτάσεων.

Σε ζαχαρότευτλα το 15,6% εκτάσεων.

Σε φρούτα- λαχανικά το 9,5% εκτάσεων.

Να σημειωθεί ότι στις περιοχές αυτές υπάρχει σχεδόν οι μισή παραγωγή σε μήλα, αχλάδια, που μάλιστα τώρα είναι η περίοδος συγκομιδής, αλλά και το ⅓ περίπου της παραγωγής σε φακές, όσπρια, σκληρό σιτάρι αλλά και μεγάλες καλλιέργειες σε κριθάρι. Παράλληλα, στη Θεσσαλία, με βάση πάντα την ΕΛΣΤΑΤ, είναι το 10% περίπου του ζωικού κεφαλαίου (πρόβατα, βοοειδή, χοιρινά, πουλερικά).

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ η Θεσσαλία έχει:

Στα μήλα, το 43,5% συνόλου παραγωγής

Στα αχλάδια, το 63% συνόλου παραγωγής

Στα κάστανα, το 47,5% συνόλου παραγωγής

Στο σκληρό σιτάρι (ζυμαρικά), το 34% συνόλου παραγωγής

Στο καλαμπόκι, το 22% συνόλου παραγωγής

Στα ψυχανθή και ειδικά στις φακές, το 32% συνόλου παραγωγής

Ρεβύθια, το 33% συνόλου παραγωγής

Σε σχέση με την κτηνοτροφική παραγωγή η Θεσσαλία σε πανελλαδικό επίπεδο έχει:

το 10,6% συνόλου του πληθυσμού βοοειδών

το 9,6% συνόλου των προβάτων

Το 7,5% συνόλου της χοιροτροφικής παραγωγής

το 10,5% συνόλου της πτηνοτροφικής παραγωγής.

Εισαγωγές
Στο μεταξύ, πιθανή λύση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων σε ελλείψεις είναι οι εισαγωγές. Ήδη, η κλιματική αλλαγή και η αύξηση της ζήτηση από τον τουρισμό οδήγησε σε αύξηση κατά 13,2% τις εισαγωγές φρούτων και λαχανικών το οκτάμηνο του 2023. έφτασαν τους 455,1 χιλιάδες τόνους έναντι των 402,1 χιλιάδων τόνων το ίδιο διάστημα του 2022, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων-Λαχανικών και Χυμών, Incofruit Hellas.

Όπως σημειώνει ο Σύνδεσμος, το 2019 οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών είχαν καταγράψει ρεκόρ καθώς έφτασαν τους 433.620 τόνους, όταν το 2020 σημειώθηκε πτώση στους 396,1 χιλιάδες τόνους και το 2021 ακόμη μεγαλύτερη στους 359,3 χιλιάδες τόνους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Incofruit Hellas αυτή η αύξηση κατά +5% του φετινού οκταμήνου έναντι του 2019 προδιαγράφει ότι σε ετήσια βάση το 2023 θα κλείσει με ρεκόρ στις εισαγωγές παράλληλα με το ρεκόρ της αφίξεως τουριστών στην χώρα μας.

Νέα σύσκεψη για τον τρόπο αντιμετώπισης των συνεπειών που προκάλεσε στην πρωτογενή παραγωγή της Θεσσαλίας η θεομηνία «Daniel», θα πραγματοποιηθεί το πρωί της Κυριακής στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υπό την προεδρία του αρμόδιου υπουργού, Λευτέρη Αυγενάκη.

Στη σύσκεψη εκτός των υφυπουργών Διονύση Σταμενίτη και Σταύρου Κελέτση, θα μετάσχουν οι γενικοί γραμματείς του ΥΠΑΑΤ, Γιώργος Στρατάκος, Κώστας Μπαγινέτας και Δημήτρης Παπαγιαννίδης, ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ Ανδρέας Λυκουρέντζος, ο σύμβουλος του ΥΠΑΑΤ, καθηγητής, Χρήστος Αυγουλάς αλλά και υπηρεσιακοί παράγοντες.

Τη Δευτέρα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, θα συνοδεύσει τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη στην επίσκεψή του στον Έβρο και τις επόμενες ημέρες θα επισκεφθεί τις πληγείσες περιοχές στη Θεσσαλία.

Πρώτο θέμα της σύσκεψης θα αποτελέσει η περισυλλογή, ταφή ή καύση των νεκρών ζώων, προκειμένου να προληφθούν ασθένειες. Με εντολή του κ. Αυγενάκη επιταχύνονται οι διαδικασίες και η ταφή ή η καύση, σε αδειοδοτημένα σημεία, καθώς θα μπορούν να γίνονται χωρίς την παρουσία του ΕΛΓΑ.

Ήδη στην περιοχή της Θεσσαλίας βρίσκονται 11 containers ψυγεία ενώ γίνεται συζήτηση να έλθει στην περιοχή κινητός αποτεφρωτήρας. Η παράκαμψη ορισμένων τυπικών διαδικασιών κρίνεται αναγκαία λόγω της κατάστασης που επικρατεί, ώστε να επιταχυνθούν χρονικά οι διαδικασίες περισυλλογής των νεκρών ζώων.

Δεύτερο θέμα είναι η διαδικασία οριοθέτησης των περιοχών που έχουν πληγεί και, στη συνέχεια, η σύνταξη ψηφιακού αρχείου δικαιούχων. Οι δηλώσεις στους ανταποκριτές του ΕΛΓΑ αναμένεται να κατατεθούν από 15 έως 30 Σεπτεμβρίου, ενώ οι προκαταβολές εκτιμάται ότι θα δοθούν γύρω στις 15 Οκτωβρίου.

Για την επιτάχυνση των διαδικασιών ο Λευτέρης Αυγενάκης και ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ έχουν ζητήσει τη συνδρομή του ΓΕΩΤΕΕ για την πρόσληψη 100 γεωτεχνικών ώστε οι εκτιμήσεις να γίνουν στον συντομότερο δυνατόν χρόνο.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με ανακοίνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ, παρατάθηκε η υποβολής των δηλώσεων ΟΣΔΕ και μετά την καταληκτική ημερομηνία της 11ης Σεπτεμβρίου, χωρίς την επιβολή ποινής καθυστέρησης. Η παράταση αφορά αυστηρά την Περιφέρεια Θεσσαλίας, την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου και την Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας.

Για την υπόλοιπη χώρα ισχύει η καταληκτική ημερομηνία 11/09/2023.