Ρόλο και συμβολή στην ανάπτυξη στη χώρα μας της οικονομίας «πράσινου» υδρογόνου φιλοδοξεί να παίξει η Hellenic Hydrogen, κοινοπραξία των ΔΕΗ και Motor Oil, ώστε όχι μόνο να υπάρχει σημαντική προσφορά ανανεώσιμου καυσίμου για τους υποψήφιους χρήστες, αλλά και αυτό να διατίθεται σε ανταγωνιστικό κόστος έναντι των ορυκτών καυσίμων. Σε αυτό το πλαίσιο, στόχος της Hellenic Hydrogen είναι να προχωρήσει σε επενδύσεις παραγωγής Η2 σε εμπορική κλίμακα, με το πρώτο flagship έργο να προγραμματίζεται για τη Δυτική Μακεδονία.
«Έδρα» του εν λόγω πρότζεκτ, το οποίο ονομάζεται North-1, θα είναι οι εγκαταστάσεις των πρώην λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ στο Αμύνταιο, οι οποίες έχουν αποσυρθεί από το 2020. Η επένδυση θα ανέλθει στα 130 εκατ. ευρώ, ώστε ήδη από την πρώτη φάση του να παράγονται σημαντικές ποσότητες ανανεώσιμου αερίου – 12.600 τόνοι σε ετήσια βάση. Στα σχέδια μάλιστα βρίσκεται η επέκταση του έργου, ώστε να διπλασιαστεί η ισχύς της μονάδας ηλεκτρόλυσης – στα 200 MW, από 100 αρχικά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στόχος της κοινοπραξίας των ΔΕΗ και Motor Oil είναι να προχωρήσουν σε δύο ακόμη ανάλογου μεγέθους εγκαταστάσεις στη χώρα μας. Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, οι εγκαταστάσεις αυτές προορίζονται για τη Μεγαλόπολη (η οποία επίσης θα αποτελέσει πρώην λιγνιτική περιοχή), καθώς και για την ευρύτερη περιοχή του διυλιστηρίου της Motor Oil στην Κόρινθο.
«Αγκάθι» το κόστος της παραγωγής ΑΠΕ
Σε όλα τα πρότζεκτ το υδρογόνο θα είναι «πράσινο», καθώς η ηλεκτρική ενέργεια για την ηλεκτρόλυση του νερού (και την παραγωγή του ανανεώσιμου αερίου) θα προέρχεται αποκλειστικά από ΑΠΕ.
Κάνοντας μια αναλυτική παρουσίαση του North-1 στο συνέδριο Hydrogen & Green Gases Forum την Παρασκευή, ο Αλέξανδρος Σουμελίδης, Διευθυντής Νέων Δραστηριοτήτων Παραγωγής της ΔΕΗ, σημείωσε ότι μόνο από την επένδυση, το όφελος στην εθνική οικονομία θα αγγίξει τα 1,6 δισ. ευρώ σε ορίζοντα 20ετίας. Επίσης, το North-1 θα συμβάλει επίσης στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της χώρας, με την αποφυγή έκλυσης CO2 στην ατμόσφαιρα να φτάνει τους 80.500 τόνους ετησίως.
Ο κ. Σουμελίδης επισήμανε πάντως ότι θα πρέπει να ικανοποιηθούν τρεις προϋποθέσεις ώστε να πάρει «σάρκα και οστά» το πρότζεκτ στη Δυτική Μακεδονία – ξεκινώντας από το κόστος της «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής. Όπως σημείωσε, αυτή τη στιγμή δεν προσφέρεται στην Ελλάδα (μέσω διμερών συμβάσεων) σε τόσο προσιτά ανταγωνιστικά επίπεδα, όσο στο εξωτερικό. Επομένως, δεν διασφαλίζεται ότι θα είναι ανταγωνιστικό το κόστος του παραγόμενου Η2και, κατά συνέπεια, οικονομικά συμφέρουσα η χρήση του από τους βιομηχανικούς καταναλωτές.
Όπως ανέφερε στο ίδιο συνέδριο ο κ. Δημήτρης Τριανταφυλλόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της Hellenic Hydrogen, για τη μονάδα ηλεκτρόλυσης ισχύος 100 MW του North-1 θα χρειαστεί η τροφοδοσία με ηλεκτρισμό από ένα χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ 300 με 400 MW. Μία λύση που εξετάζεται είναι να συναφθούν εικονικές διμερείς συμβάσεις (virtual PPAs) με μία ανάλογη δεξαμενή φωτοβοταϊκών και αιολικών έργων, ενώ μία άλλη εναλλακτική που μελετάται είναι η τροφοδοσία από φωτοβολταϊκό με απευθείας καλώδιο, και η σύναψη virtual PPAs με αιολικά πάρκα.
Χρηματοδοτικό χάσμα
Σύμφωνα με το στέλεχος της ΔΕΗ, το υψηλό εγχώριο κόστος της «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής είναι αυτό που δημιουργεί χρηματοδοτικό χάσμα στο North-1. Δεύτερη προϋπόθεση είναι να καλυφθεί αυτό το χάσμα, τουλάχιστον μέχρι την εποχή όπου η οικονομία υδρογόνου θα έχει πλέον αποκτήσει την απαιτούμενη «κρίσιμη μάζα» στη χώρα μας.
Η λύση θα μπορούσε να είναι μία φόρμουλα ενίσχυσης του OPEX ή του CAPEX. Προς τη δεύτερη κατεύθυνση, η κοινοπραξία έχει υποβάλει αίτηση χρηματοδότησης στο Innovation Fund, ενώ πρόκειται να διερευνήσει περαιτέρω την προοπτική συμμετοχής σε προγράμματα χρηματοδότησης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Τρίτη προϋπόθεση είναι να δημιουργηθεί ρυθμιστικό πλαίσιο για την «εικονική κατανάλωση» υδρογόνου μέσω του δικτύου μεταφοράς του ΔΕΣΦΑ. Ένα τέτοιο πλαίσιο είναι απαραίτητο ώστε να μπορεί να πιστοποιηθεί πως το υδρογόνο, από το Αμύνταιο, θα φτάνει σε τελικούς καταναλωτές (πελάτες της Hellenic Hydrogen) που βρίσκονται σε οποιαδήποτε περιοχή καλύπτει το δίκτυο, σε ανάμιξη με το φυσικό αέριο που διακινείται από το σύστημα αγωγών του Διαχειριστή.
Πρώτες χρήσεις
Αξίζει να σημειωθεί πως η γειτνίαση του Αμυνταίου με το δίκτυο του ΔΕΣΦΑ αποτελεί ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της «έδρας» του North-1, καθώς το σύστημα αγωγών εξασφαλίζει τη μεταφορά ανά την επικράτεια του ανανεώσιμου αερίου, ως πρόσμιξης στο φυσικό αέριο.
Από τους πρώτους αποδέκτες του υδρογόνου (δηλαδή πελάτες της κοινοπραξίας) θα είναι η Motor Oil και η ΔΕΗ, που διαθέτουν συνολικά ένα χαρτοφυλάκιο μονάδων αερίου 2,4 GW, οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν με πρόσμιξη υδρογόνου έως 50%. Επίσης, με πρόσμιξη 20% Η2 μπορεί να λειτουργήσει και η μονάδα που κατασκευάζει η ΔΕΗ στον ΑΗΣ Καρδιάς, για τη λειτουργία της τηλεθέρμανσης των τοπικών Δήμων.