Μάχη με τον χρόνο δίνει το ΝΑΤΟ για να καταφέρει έως τις 11 Ιουλίου να πετύχει έναν σημαντικό, κυρίως για την ενότητα της συμμαχίας, στόχο. Ο καθοριστικός ρόλος του Ερντογάν, τα ανταλλάγματα και το επικίνδυνο μήνυμα στους αντιπάλους του ΝΑΤΟ, σε περίπτωση αποτυχίας.
news24701 Ιουνίου 2023 21:38
Αγώνα δρόμου κάνει το ΝΑΤΟ για να αποφύγει την ντροπιαστική στιγμή να μην πετύχει τον στόχο της ένταξης της Σουηδίας έως τις 11 Ιουλίου. Τόσο η Σουηδία όσο και η γειτονική της Φινλανδία δήλωσαν την πρόθεσή τους να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ τον Μάιο του περασμένου έτους, λίγες εβδομάδες αφότου η Ρωσία ξεκίνησε την εισβολή της στην Ουκρανία. Η Φινλανδία έγινε τελικά αποδεκτή τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, διπλασιάζοντας τα σύνορα της συμμαχίας με τη Ρωσία, αλλά η ένταξη της Σουηδίας είναι προς το παρόν μπλοκαρισμένη.
Είναι γενικά αποδεκτό ότι οι ένοπλες δυνάμεις της Σουηδίας είναι συμβατές με το ΝΑΤΟ. Η Σουηδία έχει μόνιμη αντιπροσωπεία στο ΝΑΤΟ και θεωρείται στενός εταίρος της συμμαχίας, πράγμα που σημαίνει ότι η ένταξη θα πρέπει να είναι σχετικά απλή.
ADVERTISING
Γιατί λοιπόν δεν μπορεί να ενταχθεί η Σουηδία;
Το πρόβλημα είναι η Τουρκία, στρατηγικά σημαντικό μέλος του ΝΑΤΟ λόγω της γεωγραφικής της θέσης τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στην Ευρώπη και δεύτερη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη της συμμαχίας, η οποία εμποδίζει την ένταξη της Σουηδίας για διάφορους λόγους.
Το πιο σημαντικό είναι ότι ισχυρίζεται ότι η Σουηδία επιτρέπει σε μέλη αναγνωρισμένων κουρδικών τρομοκρατικών ομάδων να δραστηριοποιούνται στη Σουηδία, κάτι που αφορά κυρίως το μαχητικό Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK). Η Σουηδία άλλαξε τους νόμους της για την τρομοκρατία νωρίτερα αυτό το έτος, καθιστώντας έγκλημα τη συμμετοχή σε αυτές τις ομάδες, αν και δεν είναι ακόμα σαφές εάν αυτό είναι αρκετό για την Άγκυρα.
Η Τουρκία ισχυρίζεται επίσης ότι η σουηδική κυβέρνηση ήταν συνένοχος σε ακροδεξιές διαδηλώσεις όπου πολίτες έκαψαν αντίγραφα του Κορανίου έξω από την τουρκική πρεσβεία στη Στοκχόλμη. Πιο πρόσφατα, η Τουρκία δήλωσε ότι θέλει η Σουηδία να αναλάβει δράση αφότου Σουηδοί νομοθέτες πρόβαλαν τη σημαία του PKK στο κτίριο του κοινοβουλίου στη Στοκχόλμη σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την επανεκλογή του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την Κυριακή. Ένας εκπρόσωπος του σουηδικού κοινοβουλίου αναγνώρισε ότι πολίτες είχαν προβάλει εικόνες στο πλάι του κτιρίου, αλλά δεν είχε συγκεκριμένα στοιχεία για το τι προβλήθηκε ή ποιος ήταν υπεύθυνος, σύμφωνα με το Reuters.
Τέλος, υπάρχουν ανησυχίες για το πόσο πρόθυμος είναι ο Ερντογάν να περιγράψει τον εαυτό του ως φίλο του Πούτιν. Λίγο πριν επανεκλεγεί, είπε στο CNN ότι αυτός και ο Πούτιν έχουν μια «ειδική σχέση».
Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ και άνθρωποι εντός της σουηδικής κυβέρνησης ανησυχούν τώρα ότι η απώλεια της προθεσμίας της 11ης Ιουλίου -ημερομηνία της επόμενης επίσημης συνόδου κορυφής στο Βίλνιους- θα έστελνε ένα επικίνδυνο μήνυμα στους αντιπάλους της συμμαχίας. Αυτοί είναι η Ρωσία, η Βόρεια Κορέα και η Κίνα.
«Αν χαθεί η προθεσμία λέει σε ανθρώπους όπως ο Πούτιν ότι υπάρχει ένας αδύναμος κρίκος στη δυτική συμμαχία. Τους δίνει χρόνο και χώρο για να προκαλέσουν προβλήματα», δήλωσε στο CNN διπλωμάτης του ΝΑΤΟ. «Αυτό θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε, από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο μέχρι χρηματοδότηση και ενθάρρυνση περισσότερων καψίματος Κορανίου για να προκαλέσει διχασμό στη Σουηδία».
Διπλωμάτης της Ανατολικής Ευρώπης είπε στο CNN ότι, εκτός από την «ενθάρρυνση των εχθρών» του ΝΑΤΟ, οποιαδήποτε καθυστέρηση κινδυνεύει «να δώσει την αίσθηση της δύναμης του Ερντογάν στη συμμαχία». Ο διπλωμάτης πρόσθεσε ότι «ο Ερντογάν θα χρησιμοποιήσει τη στιγμή για να εκμεταλλευτεί κάθε λεπτομέρεια από αυτή την κατάσταση και θα πετάξει τη μπάλα στη Σουηδία – κάνοντάς την όμηρο των (δικών τους) αντιτρομοκρατικών νόμων».
Αξιωματούχοι από τα περισσότερα κράτη του ΝΑΤΟ είναι αισιόδοξοι ότι μια συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί πριν από τον Ιούλιο, αλλά γνωρίζουν ότι θα μπορούσε να έχει ένα τίμημα.
Πολλοί αξιωματούχοι επισημαίνουν τον τρόπο με τον οποίο ο Ερντογάν έκλεισε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση που έδωσε στην Τουρκία 6 δισεκατομμύρια ευρώ μεταξύ άλλων προνομίων σε αντάλλαγμα η Τουρκία να φιλοξενεί Σύρους πρόσφυγες που κατευθύνονταν προς την Ευρώπη. Ο Ερντογάν, είπαν επανειλημμένα Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ήξερε ότι είχε τις Βρυξέλλες “στο χέρι” καθώς μπορούσε ουσιαστικά να «πλημμυρίσει» την Ευρώπη με πρόσφυγες όποτε ήθελε.
Συμφωνία που πρέπει να γίνει
Τι θα μπορούσαν να δώσουν οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ στον Ερντογάν που θα μπορούσε να τον κάνει να αλλάξει γνώμη για τη Σουηδία;
Για αρχή, η Τουρκία θέλει το Κογκρέσο των ΗΠΑ να εγκρίνει την αγορά μαχητικών αεροσκαφών F-16 αμερικανικής κατασκευής. Ενώ οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είναι απρόθυμοι να συνδέσουν το θέμα της Σουηδίας και τα F-16 ανοιχτά, αξιωματούχοι λένε ότι στα παρασκήνια υπάρχει μια συμφωνία που πρέπει να γίνει.
Οι διπλωμάτες γνωρίζουν επίσης καλά ότι η οικονομία της Τουρκίας βρίσκεται σε δεινή θέση, με ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού και κατάρρευση της αξίας του νομίσματός της έναντι του δολαρίου, και ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ έχουν επί του παρόντος κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη χώρα.
Ενώ υπάρχει περιθώριο να γίνει μια συμφωνία υπάρχουν μερικά ζητήματα που θα μπορούσαν να δουν την 11η Ιουλίου να έρχεται και να φεύγει χωρίς το ΝΑΤΟ να πιάνει τον στόχο του.
Το πρώτο είναι το απρόβλεπτο του Ερντογάν. Στις πρόσφατες εκλογές ήρθε πιο κοντά από ποτέ στην απώλεια της εξουσίας τα τελευταία 20 χρόνια, κάτι που οι σύμμαχοι φοβούνται ότι μπορεί να επιμείνει για τη Σουηδία όσον αφορά την αντιτρομοκρατική πολιτική της.
Η Σουηδία είναι απίθανο να εισαγάγει κάτι που να μοιάζει τόσο αυταρχικό όσο θα ήθελε πιθανώς να δει ο Ερντογάν, ειδικά όταν πρόκειται για τους Κούρδους. Σε αυτό το σημείο η μόνη λύση θα μπορούσε να είναι ο Ερντογάν να ισχυριστεί ότι οι αλλαγές που έχει ήδη κάνει η Σουηδία στους νόμους της περί τρομοκρατίας, είναι προσωπική νίκη και να προχωρήσει.
Το δεύτερο είναι ότι η Τουρκία δεν είναι το μοναδικό αρνητικό της υπόθεσης: Η Ουγγαρία αντιτίθεται επίσης στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Αυτά τα δύο ζητήματα σε κάποιο επίπεδο αλληλεπιδρούν μεταξύ τους: εάν ο Ερντογάν αποδεχόταν τους αντιτρομοκρατικούς νόμους της Σουηδίας ως επαρκείς, μόνο και μόνο για να εμποδίσει η Ουγγαρία το όλο θέμα υπάρχει κίνδυνος να τον κάνει να φανεί αδύναμος συγκριτικά, φοβούνται οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Από την πλευρά τους, οι υπέρ της Σουηδίας σύμμαχοι – συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου, αναμφισβήτητα τα δύο με τη μεγαλύτερη επιρροή μέλη του ΝΑΤΟ – επιμένουν στις 11 Ιουλίου και προσφέρουν ιδιωτικά στη Σουηδία διαβεβαιώσεις ότι είναι προτεραιότητά τους, ανεξάρτητα από το τι κάνει η Τουρκία.
Η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα ήταν η τελευταία σε μια μακρά λίστα καλών ειδήσεων για τη συμμαχία από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Οι αξιωματούχοι έχουν εκπλαγεί από το επίπεδο ενότητας στη συμμαχία από την έναρξη του πολέμου και χαίρονται με τις ανανεωμένες δεσμεύσεις για τις αμυντικές δαπάνες και την ενίσχυση της συμμαχίας.
Η Ρωσία ξεκίνησε τον πόλεμο εν μέρει λόγω της επέκτασης του ΝΑΤΟ, μια κίνηση που δεν δείχνει σημάδια επιβράδυνσης, με την Ουκρανία τώρα να θέλει επίσης να ενταχθεί στη συμμαχία. Ακόμη και οι Ιάπωνες στρέφονται προς το ΝΑΤΟ, με τον υπουργό Εξωτερικών της χώρας να λέει στο CNN ότι βρίσκεται σε συνομιλίες για το άνοιγμα του πρώτου γραφείου του ΝΑΤΟ στην Ασία.
Παρ’ όλες τις συζητήσεις για το ΝΑΤΟ, είναι αναμφισβήτητο ότι η συμμαχία έχει μια ανανεωμένη αίσθηση σκοπού και είναι ότι είναι βέβαιη για το μέλλον της. Γι’ αυτό ακριβώς οι αξιωματούχοι ανησυχούν τόσο πολύ για το βέτο της Τουρκίας στην ένταξη της Σουηδίας στο χρονοδιάγραμμα του ΝΑΤΟ. Ακριβώς όπως μια αλυσίδα είναι τόσο ισχυρή όσο ο πιο αδύναμος κρίκος της, μια συμμαχία είναι τόσο ενωμένη όσο η τελευταία της πράξη ενότητας.
phgh\news247